Guevara, Giovanni di, In Aristotelis mechanicas commentarii, 1627

Page concordance

< >
Scan Original
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
< >
page |< < of 303 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap id="N10019">
            <p id="N10C2B" type="main">
              <s id="N10C58">
                <pb pagenum="22" xlink:href="005/01/030.jpg"/>
              ſubiecta materialia non minus ſunt phyſica, conſideratio ve­
                <lb/>
              rò mathematica. </s>
              <s id="N10C65">Ac tandem apertiſſimè conſtare poteſt in­
                <lb/>
              ductione partium eiuſdem facultatis Mechanicæ. </s>
              <s id="N10C6B">Nam licet
                <lb/>
              Centrobarica verbi gratia, vel Machinaria, non agat niſi de
                <lb/>
              ſubiectis phyſicis, tota tamen eorum conſideratio eſt mathe­
                <lb/>
              matica, geometricè procedendo ad
                <expan abbr="demonſtrãdas">demonſtrandas</expan>
              dimenſio­
                <lb/>
              nes, ſiguras, diſtantias, ponderoſitatem, vires, ac motum ip­
                <lb/>
              ſorum. </s>
              <s id="N10C7C">Similites ſpiritalis tractatio quamuis agat de aere, ac
                <lb/>
              de coniunctione aeris cum alijs elementis ad multos vitæ no­
                <lb/>
              ſtræ vſus, quæ res phyſicæ in ſe ſunt, nihilominus ad mathe­
                <lb/>
              maticam contemplationem pertinet, & ab Herone mathe­
                <lb/>
              maticè cum ſuis demonſtrationibus traditur, contemplando
                <lb/>
              proportionem, numerum, magnitudinem, diſtantiam, ordi­
                <lb/>
              nem, figuram, & cauſas effectuum, qui ex incluſo aere profi­
                <lb/>
              ciſcuntur. </s>
              <s id="N10C8D">Quorum omnium ratio eſt, quia in his non atten­
                <lb/>
              ditur ſubiectum materialiter ſumptum in eſſe rei, ſed formali­
                <lb/>
              tas qua cadit ſub ſcientiam, ſeu ratio ſub que agitur de ille,
                <lb/>
              quæ dicitur ſubiectum, vel obiectum formale;
                <expan abbr="cumq.">cumque</expan>
              , hoc in
                <lb/>
              propoſito pertineat ad Mathematicum, ſequitur, facultatem
                <lb/>
              ipſam ſiue ſcientiam mechanicam, eſſe verè mathematicam. </s>
            </p>
            <p id="N10C9A" type="main">
              <s id="N10C9C">Ad ſecundum Reſpondetur, motionem & quietem
                <expan abbr="grauiũ">grauium</expan>
                <lb/>
              & leuium, ſiue ex natura ſua, ſiue ex aliqua violentia vtraque
                <lb/>
              proficiſcatur, eſſe quidem paſſiones phyſicas eorum prout
                <lb/>
              corpora naturalia ſunt, non tamen conſiderari à Mechanicis
                <lb/>
              vt tales paſſiones ſunt, ſed prout obtineri poſſum ab illis tan­
                <lb/>
              quam finis intentus, mediante aliquo artificio. </s>
              <s id="N10CAD">Vnde ratio
                <lb/>
              formalis ſub qua grauia & leuia conſtituuntur obiecta huius
                <lb/>
              ſcientiæ, non eſt prout mobilia ſunt ſecundum locum, aut
                <lb/>
              quieſcere poſſunt, abſolutè loquendo; ſed prout artificiosè
                <lb/>
              moueri aut quieſcere poſſunt, loquendo modum quo mo­
                <lb/>
              uenda ſunt, vel detinenda, & circa quem formaliter ors ipſa
                <lb/>
              verſatur ad finem intentum. </s>
            </p>
            <p id="N10CBE" type="main">
              <s id="N10CC0">Ad tertium Reſpondetur, nec omnia, nec ſatis demonſtra­
                <lb/>
              ri poſſe ex principijs phyſicis in hac ſcientia. </s>
              <s id="N10CC5">Porrò licet non­
                <lb/>
              nulla de graui & leui ſupponantur, vel etiam probentur ex
                <lb/>
                <gap/>
              is, cætera tamen vt plurimum & exactè non
                <expan abbr="demonſtrãtus">demonſtratus</expan>
              </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>