Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.000383">
                <pb pagenum="81" xlink:href="010/01/089.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg90"/>
                <lb/>
              cua ad partem plenam ipſius aquæ, & permutando,
                <lb/>
              moles vacua aeris ad molem vacuam aquæ maiorem
                <lb/>
              proportionem habebit, quàm moles plena aeris ad
                <lb/>
              molem plenam aquæ, & proindè quęlibet ampla ae­
                <lb/>
              ris moles habebit
                <expan abbr="maiorẽ">maiorem</expan>
              cauſam alleuiationis
                <expan abbr="quã">quam</expan>
                <lb/>
              aqua, poſito quòd huiuſmodi cauſa ſit vacuum, & è
                <lb/>
              contra in eodemmet aere debilior erit cauſa graui­
                <lb/>
              tatis, quæ ab ipſo pleno, & ab eius menſura deſu­
                <lb/>
              mitur,
                <expan abbr="itaq;">itaque</expan>
              in grandi illa ſphæra aerea ſimùl
                <expan abbr="">cum</expan>
                <expan abbr="aug-mẽto">aug­
                  <lb/>
                mento</expan>
              partis plenæ decies maiori,
                <expan abbr="quã">quam</expan>
              in exigua pila
                <lb/>
              aquea, ſuperadditur quoque cauſa contraria, nempè
                <lb/>
              alleuiationis, quæ eſt vacuum pluſquam milliès ma­
                <lb/>
              ior, quàm ſit illud quod in ipſa aqua continetur;
                <lb/>
              cùm igitur tàm enormiter excreſcat, & ſuperet pro­
                <lb/>
              portio vacuitatis reliquam proportionem plenitudi­
                <lb/>
              nis in prædictis duobus elementis numquam poterit
                <lb/>
              ampla pila aerea grauior effici ob augmentum eius
                <lb/>
              plenitudinis, & partis materialis, quando ipſa in ſe
                <lb/>
              quoque continet contrariam cauſam, quæ eam
                <expan abbr="leuẽ">leuem</expan>
                <lb/>
              reddit multò magis multiplicatam, & hæc eſt inani­
                <lb/>
              tas, & vacuum. </s>
              <s id="s.000384">Eiuſdem farinæ eſt longa illa ſeries
                <lb/>
              argumentorum toties ab Ariſtotele contra antiquos
                <lb/>
              adductorum. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000385">
                <margin.target id="marg89"/>
              Ariſt. ibid.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.000386">
                <margin.target id="marg90"/>
              Cap. 4. poſi­
                <lb/>
              tiuam leui­
                <lb/>
              tatem noņ
                <lb/>
              dari.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.000387">Præterea verum non eſt, aſſignaſſe antiquos ſpa­
                <lb/>
              tio vacuo motum, aut virtutem operandi, ſed
                <expan abbr="tantũ-modò">tantun­
                  <lb/>
                modò</expan>
              principio materiali, ac pleno eam concede­
                <lb/>
                <arrow.to.target n="marg91"/>
                <lb/>
              bant, quod perſpicuè ex
                <expan abbr="eodẽ">eodem</expan>
              Ariſtotele percipitur,
                <lb/>
              refert enim antiquos poſuiſſe omnia corpora
                <expan abbr="elemẽ-taria">elemen­
                  <lb/>
                taria</expan>
              grauia, & ponderoſa, ſed magis, aut minùs, </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>