Cardano, Girolamo
,
De subtilitate
,
1663
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Figures
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 390
391 - 400
401 - 403
>
page
|<
<
of 403
>
>|
<
archimedes
>
<
text
>
<
body
>
<
chap
>
<
pb
pagenum
="
357
"
xlink:href
="
016/01/006.jpg
"/>
<
figure
id
="
id.016.01.006.1.jpg
"
xlink:href
="
016/01/006/1.jpg
"
number
="
1
"/>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000002
">
<
emph
type
="
center
"/>
DE SVBTILITATE.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000003
">
<
emph
type
="
center
"/>
LIBER PRIMVS.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000004
">
<
emph
type
="
center
"/>
DE PRINCIPIIS, MATERIA, FORMA, VACVO,
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000005
">
<
emph
type
="
center
"/>
corporum repugnantia, motu Naturali, & Loco.
<
emph.end
type
="
center
"/>
</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000006
">PROPOSITVM noſtri ne
<
arrow.to.target
n
="
marg1
"/>
<
lb
/>
gotij in hoc Opere eſt, de
<
lb
/>
Subtilitate tractare. </
s
>
<
s
id
="
s.000007
">Eſt au
<
lb
/>
tem ſubtilitas ratio quædam,
<
lb
/>
qua ſenſibilia à ſenſibus, in
<
lb
/>
telligibilia ab intellectu, dif
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg2
"/>
<
lb
/>
ficilè compræhenduntur. </
s
>
<
s
id
="
s.000008
">Ergo ſi ſingula, quę
<
lb
/>
ſubtilitate conſtant, magnum etiam per ſe
<
lb
/>
exhibent negotium, ſuntque difficillima,
<
lb
/>
quid rogo de ea tractatione dicendum erit,
<
lb
/>
in qua omnis ſubtilitatis ratio explicanda
<
lb
/>
eſt? </
s
>
<
s
id
="
s.000009
">Idque ſolùm apertum & facilè videri
<
lb
/>
poteſt, quod in vnaquaque diſciplina eſt
<
lb
/>
obſcuriſſimum. </
s
>
<
s
id
="
s.000010
">Maiuſque nobis negotium
<
lb
/>
ſupereſt in ipſius rei tractatione, quàm in
<
lb
/>
ipſa re. </
s
>
<
s
id
="
s.000011
">Cum enim ſcribentes in quatuor
<
lb
/>
laborent generibus, rerum obſcuritate, in
<
lb
/>
certorum dubitatione, cauſarum inuentio
<
lb
/>
ne, rectaque earum explicatione, omnia
<
lb
/>
hæc hoc in libro cumulatiùs habentur. </
s
>
<
s
id
="
s.000012
">Si
<
lb
/>
obſcuritas difficultatem parit, hic liber ſo
<
lb
/>
lùm obſcuriſſima ſeligit. </
s
>
<
s
id
="
s.000013
">Si certò ſcire ſem
<
lb
/>
per laborioſum fuit: quid hoc argumento
<
lb
/>
laborioſius? </
s
>
<
s
id
="
s.000014
">vbi habeam quos fugiam, vt
<
lb
/>
Plinium & Albertum, quibus nulla in hoc
<
lb
/>
genere, quòd palàm mentiantur, fides ha
<
lb
/>
betur, quos ſequar non habeam. </
s
>
<
s
id
="
s.000015
">Et tamen
<
lb
/>
ſi non omnia mihi ad vnguem fuerint ex
<
lb
/>
plorata, operam ( vt dici ſolet ) & oleum
<
lb
/>
perdam. </
s
>
<
s
id
="
s.000016
">Quid de cauſis dicam? </
s
>
<
s
id
="
s.000017
">quos omni
<
lb
/>
bus intactas, velut tamen ex Oraculo quo
<
lb
/>
dam acceptas, depromere oportet. </
s
>
<
s
id
="
s.000018
">At Ora
<
lb
/>
culis fides abſque demonſtratione habeba
<
lb
/>
tur: nobis, ſi eam non addiderimus, nulla
<
lb
/>
dabitur. </
s
>
<
s
id
="
s.000019
">Intentata prorſus tot ſeculis vel res
<
lb
/>
ipſas ſcientibus Philoſophis, quæ nunc à
<
lb
/>
me vno ſunt explicanda. </
s
>
<
s
id
="
s.000020
">Quædam etiam
<
lb
/>
cùm deſierint, aut nuper ſint inuenta, nomi
<
lb
/>
nibus aut carent, aut nomina rebus ipſis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.000021
">Porrò nomina inuenire nouis rebus, & ſe
<
lb
/>
neſcente lingua difficillimum eſt. </
s
>
<
s
id
="
s.000022
">Et ſi inue
<
lb
/>
nero, vt calumniam non ſubeam eorum,
<
lb
/>
qui nuper de his ſcripſerunt, iudicium ad
<
lb
/>
iicere cogor. </
s
>
<
s
id
="
s.000023
">In reliquo, ne Oedipus ipſe
<
lb
/>
Lectori ſatisfaciat. </
s
>
<
s
id
="
s.000024
">Itaque cùm rem ad
<
lb
/>
modum laborioſam aggreſſi ſimus, non ta
<
lb
/>
men pro laboris magnitudine, operi ipſi
<
lb
/>
præmij vice vtilitatis & gloriæ tantundem
<
lb
/>
accedet. </
s
>
<
s
id
="
s.000025
">Erant & quædam præter hæc ab
<
lb
/>
antiquis non rectè tractata. </
s
>
<
s
id
="
s.000026
">Sed in his non
<
lb
/>
laboro, cùm nulla ſit authoritas aduerſus ex
<
lb
/>
perimenta ſcribentibus. </
s
>
<
s
id
="
s.000027
">Ergo tot & tanta
<
lb
/>
ſunt difficultatis argumenta in hac tracta
<
lb
/>
tione. </
s
>
<
s
id
="
s.000028
">Sed vt ad rem ipſam reuertar, quan
<
lb
/>
quam obſcura tenuia ſint plerunque, & exi
<
lb
/>
lia ſubtilia, non tamen omnia neque ſem
<
lb
/>
per. </
s
>
<
s
id
="
s.000029
">Quæ enim verborum vitio potiùs quàm
<
lb
/>
arte vlla obſcura ſunt atque implicata, ve
<
lb
/>
lut nodi fortuitò in ſeipſos redeuntes, tum
<
lb
/>
quæ ſenſu tenuia videntur, haud tamen den
<
lb
/>
ſa, hæc ſubtilitatis nomen non merentur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.000030
">Talia ſunt gracilia hominum crura ab ini
<
lb
/>
tio praua nutritione, aliove caſu oblæſa. </
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.000031
">
<
margin.target
id
="
marg1
"/>
Subtilitatis
<
lb
/>
definitio.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
margin
">
<
s
id
="
s.000032
">
<
margin.target
id
="
marg2
"/>
Difficultas
<
lb
/>
in opere
<
lb
/>
ſcribendo.</
s
>
</
p
>
<
p
type
="
main
">
<
s
id
="
s.000033
">Conſtat ergo ſubtilitas in tribus ſubſtan
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg3
"/>
<
lb
/>
tiis, accidentibus, ac repræſentationibus.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.000034
">Eorum enim quorum eſt ſcientia aliqua,
<
lb
/>
quædam ſunt, quædam autem non, ſed ſo
<
lb
/>
lùm eſſe videntur. </
s
>
<
s
id
="
s.000035
">Quæ videntur, alia qui
<
lb
/>
dem nobis dormientibus, alia autem vigi
<
lb
/>
lantibus alia per interiores ſenſus, alia verò
<
lb
/>
per externos. </
s
>
<
s
id
="
s.000036
">Externi ſenſus, quorum eſt
<
lb
/>
ratio habenda, quatuor ſunt: tactus, viſus,
<
lb
/>
olfactus, auditus. </
s
>
<
s
id
="
s.000037
">Nam guſtus quaſi con
<
lb
/>
temnendus eſſe videtur. </
s
>
<
s
id
="
s.000038
">Horum ſingulis
<
lb
/>
quadrifariam repræſentatio contingit: vel
<
lb
/>
quia non percipiunt quæ percipere debent,
<
lb
/>
velut cùm caro acu citra dolorem perfora
<
lb
/>
tur: vel quia percipiunt, quod non eſt, vt
<
lb
/>
ecſtaſi ac ſomniis: vel aliter quàm ſint, vt
<
lb
/>
magnitudines aut colores: aut non ſimili
<
lb
/>
ratione, vt in imagine. </
s
>
<
s
id
="
s.000039
">Videntur rurſus ſub
<
lb
/>
hoc genere plura eſſe, ſed non ſunt. </
s
>
<
s
id
="
s.000040
">Nam
<
lb
/>
oratio, auditus: pictura, ſculptura, viſus, ſpe
<
lb
/>
cies imaginantis virtutis: ſcriptura autem
<
lb
/>
viſu & auditu conſtare videtur: vtraque au
<
lb
/>
tem, tam ſcriptura quàm oratio, auxilio in
<
lb
/>
terioris ſenſus conſtant. </
s
>
<
s
id
="
s.000041
">Quæ autem ſunt,
<
lb
/>
alia quidem ſubſtantiæ, alia accidentia. </
s
>
<
s
id
="
s.000042
">Sub
<
lb
/>
ſtantiarum aliæ quidem corporeæ, aliæ cor
<
lb
/>
pore carent: atque hæ omnes immortales
<
lb
/>
atque incorruptibiles: carent enim contra
<
lb
/>
rio, & in ſeipſis ſubſiſtunt. </
s
>
<
s
id
="
s.000043
">Quæ igitur incor
<
lb
/>
poreæ, aliæ quidem à nullis pendent, ſed
<
lb
/>
aliorum ſunt cauſæ, aliæ ab aliis. </
s
>
<
s
id
="
s.000044
">Quæ à
<
lb
/>
nullis pendeat, vna tantùm eſt, Deus opti
<
lb
/>
mus atque immenſus, cuius fabrica eſt
<
lb
/>
vniuerſum ipſum. </
s
>
<
s
id
="
s.000045
">De illius intellectu, ſa
<
lb
/>
pientia ac poteſtate bonitatéque, inde de
<
lb
/>
vniuerſi ortu, extremo loco tanquam de
<
lb
/>
<
arrow.to.target
n
="
marg4
"/>
<
lb
/>
perfectiſſimo dicendum erit. </
s
>
<
s
id
="
s.000046
">Ad de vniuerſi
<
lb
/>
ordine etiam ibidem erit conſiderandum.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
id
="
s.000047
">Nam vniuerſum ordine conſtat: ipſum verò
<
lb
/>
in tempore, aut in illo tempus. </
s
>
<
s
id
="
s.000048
">Septem igi
<
lb
/>
tur hæc vltimo in libro tractanda erunt. </
s
>
</
p
>
</
chap
>
</
body
>
</
text
>
</
archimedes
>