1tamus, quin & omnes Principes bona mente præditi, & quicunque
ſua uirtuti ſtudia dediderunt, magnopere faueant. iamque; ſatis mani
feſta elucere ſigna cernimus. ex quo uoluptatem capimus eiuſmodi,
ut, cum honor quaſi pabulum ſit omnium artium, in hoc permanere
ſtatuamus excellenti inſtituto, donec res ad optatum exitum tota
perducatur. Nam quis ita rudi, aut ita demiſſo eſſet animo, qui cum
honorificum ſermonem à te, tam egregio Cardinali, tam graui ac ſa
piente uiro, noſtra cum dignitate habitum, quem nobis rara uirtute
uir inſignis Bernardus Taſſus narrauit, exaudiret, non ſe ipſe acue
ret, non quaſi lima poliret, & ad ſublimem ac nobilem rerum præ
clariſſimarum cupiditatem erigeret? Hæc tua ſingularis humanitas
eximiaque; benignitas, uerbis amantiſsimis atque grauiſſimis decla
rata; tantum habet ponderis, tantamque; uim, ut poſſit nos, pro eo
quod ipſi præſtare poſſumus, in iis actionibus confirmare, quæ ad
hanc uſque diem curſum annorum tuorum, animumque; tuum ita pro
ſecutæ ſunt, itaque; muniuerunt, ut multo magis tibi mentes homi
num deuinxerint, clarioremque; tuo nomini gloriam pepererint, quàm
ullus unquam Princeps uel immenſa exercituum, prouinciarum, re
gnorum multitudine ſit adeptus. quæ quidem eo præſtantior eſt, eoque;
magis expetenda, quòd, cum à uera uirtute fluxerit, perpetuam fore
conſtat: quæ uero pendet à terreſtribus rebus, inanis prorſus, cadu
ca, mortalis eſt. Neque tamen hæc tua tantum uerba præbere nobis
argumentum exiſtimes ſummæ tuæ uirtutis, ſummæque; probitatis.
nam ſi pietas erga Deum infinita, non à te ad fictam ſpeciem, ſed ad
ueram fidem declarata; ſi erga inopes immenſa tua benignitas, ſem
per ex miſericordia, non ex ambitione, deriuata; ſi prudentiæ ſin
gularis in maximis maximorum Regum negociis, optimo ac laudabi
li mentis conſilio, non ob inanem aliquam laudis cupiditatem, exer
citata; ſi erga omnes, in quibus aliqua modo uirtus eniteat, eximia
liberalitas, ad uirtutem, non ad eam, quam aucupantur multi, famam
relata; ſi erga omnes homines immenſa humanitas, ex benignitate
potius, quàm ex animi humilitate, exorta, non ſolum te apud ma
ximum Regem tuum, uniuerſamque; Galliam, ſumma tua fide, ſin
gularique; conſilio iam per tot annos adminiſtratam, tanta in exiſti
matione, atque auctoritate collocarunt, uerum etiam eos popu
los, qui obſeruantiam ignorant, ad te tamen non mediocriter ob
ſeruandum excitarunt, feceruntque; ut etiam inuidi, te admirentur,
omni procul amota & adulatione, & hominum intemperantium at
que improborum iniquitate: quo nos animo decet eſſe, quibus u
na propoſita uirtus eſt, quique in hac excelſa urbe uiuentes, ocu
lo quidem mentis Principes longe contemplamur, his autem cor
poreis facile cernimus quanta in exiſtimatione, atque obſeruantia
ſis apud hanc ſereniſſimam, ac ſapientiſſimam Rempublicam apudque;
hos omnes populos, quibus & nunc & antehac tantarum, quæ in
ſua uirtuti ſtudia dediderunt, magnopere faueant. iamque; ſatis mani
feſta elucere ſigna cernimus. ex quo uoluptatem capimus eiuſmodi,
ut, cum honor quaſi pabulum ſit omnium artium, in hoc permanere
ſtatuamus excellenti inſtituto, donec res ad optatum exitum tota
perducatur. Nam quis ita rudi, aut ita demiſſo eſſet animo, qui cum
honorificum ſermonem à te, tam egregio Cardinali, tam graui ac ſa
piente uiro, noſtra cum dignitate habitum, quem nobis rara uirtute
uir inſignis Bernardus Taſſus narrauit, exaudiret, non ſe ipſe acue
ret, non quaſi lima poliret, & ad ſublimem ac nobilem rerum præ
clariſſimarum cupiditatem erigeret? Hæc tua ſingularis humanitas
eximiaque; benignitas, uerbis amantiſsimis atque grauiſſimis decla
rata; tantum habet ponderis, tantamque; uim, ut poſſit nos, pro eo
quod ipſi præſtare poſſumus, in iis actionibus confirmare, quæ ad
hanc uſque diem curſum annorum tuorum, animumque; tuum ita pro
ſecutæ ſunt, itaque; muniuerunt, ut multo magis tibi mentes homi
num deuinxerint, clarioremque; tuo nomini gloriam pepererint, quàm
ullus unquam Princeps uel immenſa exercituum, prouinciarum, re
gnorum multitudine ſit adeptus. quæ quidem eo præſtantior eſt, eoque;
magis expetenda, quòd, cum à uera uirtute fluxerit, perpetuam fore
conſtat: quæ uero pendet à terreſtribus rebus, inanis prorſus, cadu
ca, mortalis eſt. Neque tamen hæc tua tantum uerba præbere nobis
argumentum exiſtimes ſummæ tuæ uirtutis, ſummæque; probitatis.
nam ſi pietas erga Deum infinita, non à te ad fictam ſpeciem, ſed ad
ueram fidem declarata; ſi erga inopes immenſa tua benignitas, ſem
per ex miſericordia, non ex ambitione, deriuata; ſi prudentiæ ſin
gularis in maximis maximorum Regum negociis, optimo ac laudabi
li mentis conſilio, non ob inanem aliquam laudis cupiditatem, exer
citata; ſi erga omnes, in quibus aliqua modo uirtus eniteat, eximia
liberalitas, ad uirtutem, non ad eam, quam aucupantur multi, famam
relata; ſi erga omnes homines immenſa humanitas, ex benignitate
potius, quàm ex animi humilitate, exorta, non ſolum te apud ma
ximum Regem tuum, uniuerſamque; Galliam, ſumma tua fide, ſin
gularique; conſilio iam per tot annos adminiſtratam, tanta in exiſti
matione, atque auctoritate collocarunt, uerum etiam eos popu
los, qui obſeruantiam ignorant, ad te tamen non mediocriter ob
ſeruandum excitarunt, feceruntque; ut etiam inuidi, te admirentur,
omni procul amota & adulatione, & hominum intemperantium at
que improborum iniquitate: quo nos animo decet eſſe, quibus u
na propoſita uirtus eſt, quique in hac excelſa urbe uiuentes, ocu
lo quidem mentis Principes longe contemplamur, his autem cor
poreis facile cernimus quanta in exiſtimatione, atque obſeruantia
ſis apud hanc ſereniſſimam, ac ſapientiſſimam Rempublicam apudque;
hos omnes populos, quibus & nunc & antehac tantarum, quæ in