299 esset perfecta sphaerica, et, item, materia durissima, aut fluida ut Quae omnia si ita disposita fuerint, quodcunque mobile super planum horizonti aequidistans a minima vi movebitur, imo et a vi minori quam quaevis alia Et hoc, quia videtur satis creditu difficile, demonstrabitur hac
20[Figure 20]Sit itaque circulus, cuius centrum a, et libra bc mobilis super centro a, et horizonti aequidistans, a centro vero a ducta sit perpendicularis ad, ad mundi centrum tendens; et ex puncto d imaginetur pendens quodcunque Manifestum est iam quod pondus in d, dum movetur versus c, necessario Dico igitur, quamcunque vim puncto b impositam posse movere pondus in d, et necessario Intelligatur enim aliquod pondus, quantumvis parvum, ex puncto b pendens, et sicut pondus in d ad pondus in b, ita fiat linea ba ad aliam, cui aequalis ponatur linea Si itaque d pendeat ex puncto c, tunc aequeponderabit cum pondere in b; nec alterum ab altero movebitur, nec lanx At pondus in d ex a pendens levius est quam pendens ex e, quia non solum centro est propinquius appensum, verum ex
ipso centro pendens: necesse est ut pondus in d, pendens ex a, a pondere in b moveatur, et lanx inclinetur ex parte b, et d Ergo, si a quacunque vi quodcunque pondus in d, nedum movetur, verum etiam attollitur, quid ergo mirum est, idem pondus d ab eadem vel minori vi, quam sit vis in b, in plano non ascendente Amplius: mobile, nullam extrinsecam habens resistentiam, in plano sub horizonte quantulumcunque inclinato naturaliter descendet, nulla adhibita vi extrinseca; ut patet in aqua: et idem mobile in plano quantulumcunque super horizontem erecto non nisi violenter ascendit: ergo restat, quod in ipso horizonte nec naturaliter nec violenter
Quod si non violenter movetur, ergo a vi omnium minima moveri Quod etiam aliter demonstrare possumus: nempe, quodcunque mobile, nullam extrinsecam resistentiam patiens, a vi quae minor sit quacunque vi proposita, in plano quod nec sursum nec deorsum tendat, moveri Ad cuius demonstrationem hoc supponimus: nempe, mobile grave quodcunque a minori vi moveri