Alvarus, Thomas, Liber de triplici motu, 1509

Table of figures

< >
< >
page |< < of 290 > >|
49 tur aliquis numeris fractione vel ſine habens
ſe
in eadem proportione ad illud maius extremū:
vt
patet ex tertia ſuppoſitione: et tūc illius nume-
ri
ad minimū numerū erit ꝓportio dupla ad illaꝫ
ſuperparticularē
: q2 ibi erūt tres termini cõtinuo
ꝓportionabiles
.etc̈.
Et iſto modo poteris cõſttue-
re
.5. terminos .6.7. continuo ꝓportionabiles: illa
ꝓportione
ſuperparticulari data: et ſic in infinitū /
igit̄̄
dabitur ad eam quadrupla, quītupla, ſextu-
pla
rationalis: et ſic in infinitū.
Et eodē modo pro­
babis
de quocū genere ꝓportionū rationaliuꝫ
Et ſic patet concluſio.
Secūda cõcluſio. Quãuis quelibet
ꝓportio
rationalis in qualibet ꝓportione multi-
plici
ab aliqua ꝓportione ratiõali excedatur: ita­
quelibet ꝓportio rationalis habeat duplã, tri-
plam
, quadruplã, rationales / et ſic in infinitū: ni-
chilominus
quelibet ꝓportio ratiõalis habet
ſubduplã
, ſubtriplã, ſubquadruplã, rationales.
etc̈
.
Prima pars huiꝰ concluſionis patet ex priori
concluſione
: et ſecunda ꝓbatur: quia ꝓportio du-
pla
non habet ſubduplã rationalē, nec ſubtriplã,
nec
ſubquadruplã .etc̈. / vt patet ex doctrina vnde-
cime
concluſionis precedentis capitis: igitur non
quelibet
ꝓportio rationalis habet ſubduplã ſub­
triplã
, ſubq̈druplã ratiõales .etc̈.
Ptꝫ igit̄̄ ↄ̨cluſio
Tertia cõcluſio. Aliqua ꝓportio ra-
tionalis
eſt dupla, tripla, quadrupla, et ſic in infi­
nitū
alicui ꝓportioni irratiõali.
Probatur / quia
ꝓportio
dupla eſt huiuſmodi / igitur.
Antecedens
ꝓbatur
/ quia ꝓportio dupla habet medietatē ter­
tiam
, quartã, quintã .etc̈. / vt patet ex quinta ſuppo­
ſitione
: et ad medietatē ſui eſt dupla, et ad tertiaꝫ
tripla
, et ſic in infinitū / vt patet ex quarta ſuppo-
ſitione
: et nec eius medietas, nec eius tertia, et ſic
in
infinitū ſunt ꝓportiones rationales / vt patet ex
ꝓbatione
precedentis cõcluſionis: igit̄̄ ſunt ꝓpor­
tiões
irratiõales: igit̄̄ ipſa ꝓportio dupla eſt du-
pla
, tripla, quadrupla, et ſic in infinitū alicui pro­
portioni
irrationali / quod fuit probandum.
Quarta cõcluſio. Quelibet ꝓportio
rationalis
eſt cõmenſurabilis alicui proportioni
irrationali
.
Probatur hec concluſio / qm̄ nulla ꝓ-
portio
ratiõalis habet quãlibet ſui partē aliquo-
tam
rationalē ꝓportionē: igitur quelibet eſt com­
menſurabilis
alicui rationali.
Patet cõſequētia
ſuppoſita
cõſtantia: qm̄ quelibet quãlibet aliquo­
tam
habet) vt ly quãlibet diſtribuat pro generibꝰ
ſingulorū
(et quãlibet habet rationalē ꝓporti-
onē
: igitur aliquam habet que eſt irrationalis ꝓ-
portio
: et illi eſt cõmenſurabilis / vt patet ex quarta
ſuppoſitione
: igitur ꝓpropoſitū.
Probat̄̄ antecedēs /
qm̄
inter nulliꝰ ꝓportionis terminos inueniūtur
tot
numeri cõtinuo ꝓportionabiles quot poſſunt
ſignari
partes aliquote: igitur aliqua pars ali-
quota
erit ꝓportio irratiõalis.
Et ſic ptꝫ ↄ̨cluſio:
Quinta cõcluſio. Non oīs proportio
irrationalis
eſt ſubdupla, aut ſubtripla, et ſic con­
ſequēter
ad aliquã irrationalē: īmo multe irrati-
onales
ſunt ſubduple aut ſubtriple .etc̈. ad ratio-
nales
.
Probatur hec ↄ̨cluſio facile: qm̄ medietas
duple
, quintuple, triple, octuple .etc̈. eſt ſubdu-
pla
ad aliquã irrationalē: et eſt irrationalis / vt
ſatis
patet ex decima ↄ̨cluſione ſuo primo cor-
relario
precedentis capitis / igitur concluſio vera.
Septima cõcluſio. Quelibet ꝓpor-
tio
in qualibet proportione rationali aliquã ra-
tionalem
vel irratiõalem excedit.
Probatur / qm̄
quelibet
proportio poteſt diuidi in duas equales
ratiõales
vel non rationales: in .3. in .4. in .5. in .6. /
et
ſic in infinitū.
vt patet ex quinta ſuppoſitione / et
ſui
medietatē in proportione dupla excedit: et ter-
tiã
in tripla: et quartã in q̈drupla: et ſic in infinitū /
vt
patet ex prima ſuppoſitione: et duas tertias in
ſexquialtera
: et tres quartas ī ſexquitertia: et tres
quintas
in ſuprabipartiente tertias: et ſic in infi-
nitum
diſcurrendo per ſingulas ſpecies propor-
tionuꝫ
rationalium: igitur quelibet proportio in
qualibet
proportione rationali aliquam ratio-
nalem
vel irrationalem excedit.
Octaua cõcluſio que vocat̄̄ cõcluſio
medie
rei inuentionis.
Si datis duabus rectis li-
neis
proportionabilibus proportione rationali
vel
irrationali in directum protractis coniūctis
at
ligatis: deſcribatur ſemicirculus: et a cõmuni
medio
ſiue puncto in quo vniuntur eleuetur linea
directe
orthogonaliter ad peripheriam vſ ſemi­
circuli
.
talis linea ſcḋm cõtinuã ꝓportionalitatē
inter
datas lineas mediabit.
Huiꝰ cõcluſionis ſen­
ſus
talis eſt.
Si velis inter duas lineas ꝓportiõa-
biles
ꝓportione dupla aut quacun alia īuenire
vnã
que ſe habeat in eadē ꝓportione ad minorē in
qua
ſe habet maior ad ipſam: ↄ̨iūge illas duas li­
neas
et ſuꝑ illas deſcribas ſemicirculū: et a pūcto
in
quo iūgunt̄̄ ille due linee oriat̄̄ directe et ortho-
gonaliter
vna alia linea vſ ad circūferentiã cir-
culi
: et illa eſt linea querit̄̄: et ꝓportio maioris li-
nee
ad illã mediã eſt medietas ꝓportiõis eſt īter
illã
lineã maiorē et minimã ſic ↄ̨iunctas.
Exemplū /
huius
concluſionis patet in hac figura.
5[Figure 5]

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index