1711OPTIC AE LIBER I.
Et quia centrum uiſus idem eſt cum centro ſuperficiei glacialis, [per 12 n] erunt omnes iſtæ lineæ
perpendicularesſuper ſuperficiem oculi, & ſuperficiẽ glacialis, & ſuper oẽs ſuperficies uiſus æqui-
diſtantes: & erit pyramis continua ſuper omnes iſtas perpendiculares, continens omnes iſtas per-
pendiculares, & aerem, in quo extenditur forma à tota ſuperficie illius rei uiſæ oppoſitæ uiſui, ſe-
cundum uerticationes perpendicularium: & ſuperficies glacialis ſecabit iſtam pyramidem: & ſic
peruenit forma lucis & coloris, quæ ſunt in ſuperficie illius rei uiſæ, in partem ſuperficiei, quã com
prehendit pyramis. Et ad quodlibet punctum iſtius ſuperficiei glacialis ueniet forma puncti oppo
ſiti ſuperficiei rei uiſæ, ſecundum rectitudinem perpendicularis exeuntis ab iſto puncto ſuperfici-
ei rei uiſæ ſuper ſuperficiem tunicarum uiſus, & ſuper ſuperficiem glacialis, & pertranſibit diapha-
nitatem tunicarum uiſus ſecundum rectitudinem illius perpendicularis, & non pertranſibit cum
illa forma ſecundum rectitudinem illius perpendicularis alia forma. Et iſta forma perueniet ad iſtã
partem glacialis ordinata in ea ſecũdum lineas rectas, ſuper quas peruenit ad ipſam, quæ ſunt per-
pendiculares ad ipſam, & cõcurrẽtes apud centrũ uiſus, ſicut ordinatio partiũ ſuperficiei rei uiſæ.
Præterea ueniunt in illa diſpoſitione ad quodlibet punctum huius partis ſuperficiei glacialis mul
tæ formæ à multis punctis ſuperficierum uiſarum in eodem tempore. Perueniunt ergo in iſtã par-
tem ſuperficiei glacialis, quæ diſtinguebatur à pyramide, multæ formæ ex multis coloribus diuer-
ſis. Si ergo glacialis ſenſerit ex parte diſtincta per pyramidem, formam uenientem ad ſe ex uertica-
tione illius pyramidis tantùm, neque ſenſerit ex illa parte ſuæ ſuperficiei aliam formam, niſi formã
uenientem ſuper illam uerticationem: ſentiet formam illius rei ſecundũ ſuũ eſſe, & ſentiet ordina-
tam ſecundum ſuam ordinationem. Et poterit etiam ſentire in illa diſpoſitione formas aliarum re-
rum uiſarum, præter illam rem uiſam ex pyramidibus diſtinguentibus ex ſua ſuperficie alias par-
tes ab illa parte: & poterit ſentire formam cuiuslibet rerum uiſarum ſecũdum ſuum eſſe, & ſentire
ſitus earum inter ſe ſecundum ſuũ eſſe. Et ſi glacialis ſenſerit formas uenientes ad ſe ex uerticatio-
nibus refractis, ſentiet ex eadem parte, quæ diſtinguebatur ex ſua ſuperficie per illam pyramidem,
formas admixtas ex formis partium illius rei uiſæ, & ex formis multarum rerum uiſarum diuerſa-
rum, & erunt admixtæ ex multis coloribus diuerſis, & ſentiet ex qualibet parte ſuæ ſuperficiei,
præter illam partem, formam permixtam exformis multarum rerum diuerſarum: & ſic non ſenti-
et formam uenientem ſecundum pyramidis uerticationem ſecundum ſuũ eſſe, neque aliquam for
mam uenientem ſuper perpendicularem ſecũdum ſuũ eſſe, neque aliquam formam uenientem ex
uerticationibus refractis. Non ſentiet ergo formam unius rei uiſæ ſecundum ſuũ eſſe, neq; diſtin-
guentur ab ea res uiſæ oppoſitæ illi in eodem tempore: ſed uiſus comprehẽdit res uiſas diſtinctas,
& comprehendit partes unius rei uiſæ ordinatas ſecundum ſuum eſſe in ſuperficie rei uiſæ, & com
prehendit res uiſas multas ſimul in eodem tempore. Et cum uiſio ſit ex formis uenientibus ex re-
bus uiſis ad uiſum [per 14 n] nihil ſentiet glacialis ex formis rerum uiſarum ex uerticationibus
refractis: & ſic nulla formarũ peruenientiũ ad ſuperficiẽ glacialis ex formis rerum uiſarũ, ordinabi
tur in ſuperficie glacialis ſecundũ ſuũ eſſe: neq; ulla formarũ partium unius rei uiſæ peruenientiũ
ad ſuperficiem glacialis, ordinabitur in ſuperficie glacialis ſecundum ſuũ eſſe in ſuperficie rei uiſæ,
niſi formæ peruenientes ad eam ſecundum rectitudinem perpendicularium eleuatarum ſuper ſu-
perficiem uiſus tantùm. Situs autem formarum refractarum apud ſuperficiem uiſus etiam perue-
niuntin ſuperficiem glacialis conuerſi, & peruenit inſuper forma unius puncti in portionem ſu-
perficiei glacialis, nõ in unum punctum. Et illud eſt, quòd forma puncti dextri apud uiſum, quan-
do extendetur ad punctum ſuperficiei uiſus, & linea, ſuper quam extenditur forma, obliqua ſuper
ſuperficiem uiſus, refringetur ad partem ſiniſtram à perpendiculari, quæ extendetur à centro ui-
ſus ad illud punctum ſuæ ſuperficiei: & peruenit forma, quæ refringitur ab extremitate perpendi-
cularis, ſecundum hunc modum ad punctum ſiniſtrum à puncto glacialis ſuperficiei, ſuper quod
abſcindit illã illa perpendicularis: Et ſimiliter forma puncti ſiniſtri à uiſu, quæ extendetur ad illud
idem punctũ ſuperficiei uiſus, & declinat ſuper ipſam, refringetur ad punctũ dextrũ à perpendicu-
lari, & à puncto ſuperficiei glacialis, quod eſt ſuper illã perpendicularẽ: quoniã formæ refractæ nõ
appropinquant poſt refractionẽ perpendiculari exeunti à loco refractionis, & non perueniunt per
applicationẽ formæ ad perpendicularẽ neq; poſt refractionẽ pertranſeunt ipſam, neq; pręcedunt:
quoniã hæc eſt proprietas formarũ refractarũ. Et ſimiliter formæ duorũ punctorũ, quæ ſuntin ea-
dẽ parte à uiſu, quæ exeunt ad unũ punctũ ſuperficiei uiſus, & declinant ſuper ipſam in eadẽ parte,
perueniuntin ſuperficiẽ glacialis conuerſæ: quoniã duæ lineæ, ſuper quas extendũtur duæ formæ
punctorũ, ſecant ſe ad punctũ ſuperficiei uiſus, ſuper quod cõcurrunt duæ formæ, & occurrũt per-
pẽdiculari exeunti ad illud punctũ ſuperficiei uiſus, ſuper illud punctũ. Cũ ergo iſtæ duæ lineę fue
rint declinantes à ſuperficie uiſus in eadẽ parte à perpẽdiculari exeunte à cẽtro uiſus ad illud pun-
ctum, refringũtur formæ duorũ punctorũ ad punctũ oppoſitũ illi parti. Et etiã quia duæ lineæ, ſu-
per quas extenduntur duę formę ad unum punctũ ſuperficiei uiſus, ſecant ſe ſuper illud punctum:
oportet, quando extenduntur ſecundũ ſuam rectitudinẽ poſt ſectionẽ, ut appareat ſitus eorũ con-
uerſus in reſpectu eius, qui eſt in re uiſa, & reſpectu etiã perpendicularis, & efficitur linea, quæ erat
dextra ante ſuã peruentionẽ ad ſuperficiẽ uiſus ex illis duabus lineis, ſiniſtra poſt ſuũ pertranſitũ
in ſuperficiẽ uiſus, & ſiniſtra, dextra. Et ſimiliter erit ſitus duarũ linearũ, ſuper quasrefringẽtur duę
formæ ex uno puncto ſuperficiei uiſus: quoniã duæ formæ, quæ refringuntur ex uno puncto, ap-
propinquant ambo perpẽdiculari, & extenditur forma, quæ erat ſuper lineã remotiorẽ à perpendi
perpendicularesſuper ſuperficiem oculi, & ſuperficiẽ glacialis, & ſuper oẽs ſuperficies uiſus æqui-
diſtantes: & erit pyramis continua ſuper omnes iſtas perpendiculares, continens omnes iſtas per-
pendiculares, & aerem, in quo extenditur forma à tota ſuperficie illius rei uiſæ oppoſitæ uiſui, ſe-
cundum uerticationes perpendicularium: & ſuperficies glacialis ſecabit iſtam pyramidem: & ſic
peruenit forma lucis & coloris, quæ ſunt in ſuperficie illius rei uiſæ, in partem ſuperficiei, quã com
prehendit pyramis. Et ad quodlibet punctum iſtius ſuperficiei glacialis ueniet forma puncti oppo
ſiti ſuperficiei rei uiſæ, ſecundum rectitudinem perpendicularis exeuntis ab iſto puncto ſuperfici-
ei rei uiſæ ſuper ſuperficiem tunicarum uiſus, & ſuper ſuperficiem glacialis, & pertranſibit diapha-
nitatem tunicarum uiſus ſecundum rectitudinem illius perpendicularis, & non pertranſibit cum
illa forma ſecundum rectitudinem illius perpendicularis alia forma. Et iſta forma perueniet ad iſtã
partem glacialis ordinata in ea ſecũdum lineas rectas, ſuper quas peruenit ad ipſam, quæ ſunt per-
pendiculares ad ipſam, & cõcurrẽtes apud centrũ uiſus, ſicut ordinatio partiũ ſuperficiei rei uiſæ.
Præterea ueniunt in illa diſpoſitione ad quodlibet punctum huius partis ſuperficiei glacialis mul
tæ formæ à multis punctis ſuperficierum uiſarum in eodem tempore. Perueniunt ergo in iſtã par-
tem ſuperficiei glacialis, quæ diſtinguebatur à pyramide, multæ formæ ex multis coloribus diuer-
ſis. Si ergo glacialis ſenſerit ex parte diſtincta per pyramidem, formam uenientem ad ſe ex uertica-
tione illius pyramidis tantùm, neque ſenſerit ex illa parte ſuæ ſuperficiei aliam formam, niſi formã
uenientem ſuper illam uerticationem: ſentiet formam illius rei ſecundũ ſuũ eſſe, & ſentiet ordina-
tam ſecundum ſuam ordinationem. Et poterit etiam ſentire in illa diſpoſitione formas aliarum re-
rum uiſarum, præter illam rem uiſam ex pyramidibus diſtinguentibus ex ſua ſuperficie alias par-
tes ab illa parte: & poterit ſentire formam cuiuslibet rerum uiſarum ſecũdum ſuum eſſe, & ſentire
ſitus earum inter ſe ſecundum ſuũ eſſe. Et ſi glacialis ſenſerit formas uenientes ad ſe ex uerticatio-
nibus refractis, ſentiet ex eadem parte, quæ diſtinguebatur ex ſua ſuperficie per illam pyramidem,
formas admixtas ex formis partium illius rei uiſæ, & ex formis multarum rerum uiſarum diuerſa-
rum, & erunt admixtæ ex multis coloribus diuerſis, & ſentiet ex qualibet parte ſuæ ſuperficiei,
præter illam partem, formam permixtam exformis multarum rerum diuerſarum: & ſic non ſenti-
et formam uenientem ſecundum pyramidis uerticationem ſecundum ſuũ eſſe, neque aliquam for
mam uenientem ſuper perpendicularem ſecũdum ſuũ eſſe, neque aliquam formam uenientem ex
uerticationibus refractis. Non ſentiet ergo formam unius rei uiſæ ſecundum ſuũ eſſe, neq; diſtin-
guentur ab ea res uiſæ oppoſitæ illi in eodem tempore: ſed uiſus comprehẽdit res uiſas diſtinctas,
& comprehendit partes unius rei uiſæ ordinatas ſecundum ſuum eſſe in ſuperficie rei uiſæ, & com
prehendit res uiſas multas ſimul in eodem tempore. Et cum uiſio ſit ex formis uenientibus ex re-
bus uiſis ad uiſum [per 14 n] nihil ſentiet glacialis ex formis rerum uiſarum ex uerticationibus
refractis: & ſic nulla formarũ peruenientiũ ad ſuperficiẽ glacialis ex formis rerum uiſarũ, ordinabi
tur in ſuperficie glacialis ſecundũ ſuũ eſſe: neq; ulla formarũ partium unius rei uiſæ peruenientiũ
ad ſuperficiem glacialis, ordinabitur in ſuperficie glacialis ſecundum ſuũ eſſe in ſuperficie rei uiſæ,
niſi formæ peruenientes ad eam ſecundum rectitudinem perpendicularium eleuatarum ſuper ſu-
perficiem uiſus tantùm. Situs autem formarum refractarum apud ſuperficiem uiſus etiam perue-
niuntin ſuperficiem glacialis conuerſi, & peruenit inſuper forma unius puncti in portionem ſu-
perficiei glacialis, nõ in unum punctum. Et illud eſt, quòd forma puncti dextri apud uiſum, quan-
do extendetur ad punctum ſuperficiei uiſus, & linea, ſuper quam extenditur forma, obliqua ſuper
ſuperficiem uiſus, refringetur ad partem ſiniſtram à perpendiculari, quæ extendetur à centro ui-
ſus ad illud punctum ſuæ ſuperficiei: & peruenit forma, quæ refringitur ab extremitate perpendi-
cularis, ſecundum hunc modum ad punctum ſiniſtrum à puncto glacialis ſuperficiei, ſuper quod
abſcindit illã illa perpendicularis: Et ſimiliter forma puncti ſiniſtri à uiſu, quæ extendetur ad illud
idem punctũ ſuperficiei uiſus, & declinat ſuper ipſam, refringetur ad punctũ dextrũ à perpendicu-
lari, & à puncto ſuperficiei glacialis, quod eſt ſuper illã perpendicularẽ: quoniã formæ refractæ nõ
appropinquant poſt refractionẽ perpendiculari exeunti à loco refractionis, & non perueniunt per
applicationẽ formæ ad perpendicularẽ neq; poſt refractionẽ pertranſeunt ipſam, neq; pręcedunt:
quoniã hæc eſt proprietas formarũ refractarũ. Et ſimiliter formæ duorũ punctorũ, quæ ſuntin ea-
dẽ parte à uiſu, quæ exeunt ad unũ punctũ ſuperficiei uiſus, & declinant ſuper ipſam in eadẽ parte,
perueniuntin ſuperficiẽ glacialis conuerſæ: quoniã duæ lineæ, ſuper quas extendũtur duæ formæ
punctorũ, ſecant ſe ad punctũ ſuperficiei uiſus, ſuper quod cõcurrunt duæ formæ, & occurrũt per-
pẽdiculari exeunti ad illud punctũ ſuperficiei uiſus, ſuper illud punctũ. Cũ ergo iſtæ duæ lineę fue
rint declinantes à ſuperficie uiſus in eadẽ parte à perpẽdiculari exeunte à cẽtro uiſus ad illud pun-
ctum, refringũtur formæ duorũ punctorũ ad punctũ oppoſitũ illi parti. Et etiã quia duæ lineæ, ſu-
per quas extenduntur duę formę ad unum punctũ ſuperficiei uiſus, ſecant ſe ſuper illud punctum:
oportet, quando extenduntur ſecundũ ſuam rectitudinẽ poſt ſectionẽ, ut appareat ſitus eorũ con-
uerſus in reſpectu eius, qui eſt in re uiſa, & reſpectu etiã perpendicularis, & efficitur linea, quæ erat
dextra ante ſuã peruentionẽ ad ſuperficiẽ uiſus ex illis duabus lineis, ſiniſtra poſt ſuũ pertranſitũ
in ſuperficiẽ uiſus, & ſiniſtra, dextra. Et ſimiliter erit ſitus duarũ linearũ, ſuper quasrefringẽtur duę
formæ ex uno puncto ſuperficiei uiſus: quoniã duæ formæ, quæ refringuntur ex uno puncto, ap-
propinquant ambo perpẽdiculari, & extenditur forma, quæ erat ſuper lineã remotiorẽ à perpendi