Apian, Petrus, Cosmographia

Table of contents

< >
[121.] Locorum deſcriptionis Finis.
[122.] VSVS ANNVLI Aſtronomici. GEMMA FRISIO MA-THE MATICO AVTORE.
[123.] MODIS OMNIBVS ORNATISS. ac verè Nobili D. Ioanni Khreutter, Sereniſſ. Reginæ Hun-gariæ Secretario, Gemma Friſius S. D.
[124.] VSVS ANNVLI Aſtronomici per Gem. Friſium. DECLARATIO PARTIVM. CAP. 1.
[125.] ¶ De vſu annuli, primum´que loci Solis inuentione. CAP. II.
[126.] ¶ Eleuationem poli quomodo inuenias. Cap. III.
[127.] ¶ Horæ inuentio inter diu. CAP. IIII.
[128.] ¶ An ſit ante meridiem, an poſt. CAP. V.
[129.] ¶ Horæ Nocturnæ inueſtigatio. CAP. VI.
[130.] ¶ Qua ratione horæ nocturnæ facilius inue-niantur. CAP. VII.
[131.] ¶ De ortu Solis & quantitate diei. CAP. VIII.
[132.] ¶ De horis inæqualib. ſiue Planetarum. CAP. IX.
[133.] ¶ Quota ſit hora ab ortu vel occaſu Solis, qui mos Italiæ ferè eſt. CAP. X.
[134.] ¶ Plagas mundi quomodo inuenias. Cap. XI.
[135.] ¶ De altitudine Solis & Stellarum. Cap. XII.
[136.] ¶ A ltitudinum dimenſio per vmbras. Cap. XIII.
[137.] ¶ De altitudine per ſolum viſum. CAP. XIIII.
[138.] ¶ De altitudinibus rerum inacceſsibilium. Cap. XV.
[139.] ¶ Facilius idem. CAP. XVI.
[140.] ¶ De longitudine rerum in ædito ſitarum. Caput. XVII.
[141.] ¶ Aliter idem & facillimè. Cap. XVIII.
[142.] ¶ Diſtantiæ dimenſio. CAP. XIX.
[143.] ¶ De profunditatis menſuratione. CAP. XX.
[144.] Oppidorum aliquot inſigniorum.
[145.] FINIS.
[146.] Index Coſmographiæ Petri Apiani, & Libellorum Gemmæ Friſii.
[147.] DID ACI PYRRHI LVSI-TANI CARMEN. Loquitur Liber.
[148.] FINIS.
< >
page |< < of 140 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div11" type="section" level="1" n="11">
          <pb file="010" n="10" rhead="PRIMA PARS COSMO"/>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s115" xml:space="preserve">ANtequam quis ipſius Coſmographiæ ſtudium aggre-
              <lb/>
            diatur, fundamentum imprimis, ſeu Aſtronomiæ prin-
              <lb/>
            cipia, quæ ſunt Circulorum Sphæræ noticia, quibus to
              <lb/>
            ta vtitur Coſimographia, diſquirat neceſſe eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s116" xml:space="preserve">Quod in
              <lb/>
            ſequentibus quambreuiſſime manifeſtabitur.</s>
            <s xml:id="echoid-s117" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div12" type="section" level="1" n="12">
          <head xml:id="echoid-head13" style="it" xml:space="preserve">DE MOTV SPHÆRARVM,
            <lb/>
          Cœlorumq́ue diuiſione.</head>
          <head xml:id="echoid-head14" style="it" xml:space="preserve">CAP. II.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s118" xml:space="preserve">MVndus bifariam diuiditur, in Elemen
              <lb/>
            tarem regionem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s119" xml:space="preserve">Ætheream. </s>
            <s xml:id="echoid-s120" xml:space="preserve">Ele-
              <lb/>
            mentaris quidem aſſiduè alterationi
              <lb/>
            ſubiecta, quatuor Elementa, Terram,
              <lb/>
            Aquam, Aërem, & </s>
            <s xml:id="echoid-s121" xml:space="preserve">Ignem, continet.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s122" xml:space="preserve">Ætherea autem regio (quam Philo-
              <lb/>
            ſophi quintam nuncupãt eſſentiam)
              <lb/>
            elementarem ſua concauitate ambit,
              <lb/>
            inuariabilisq́ue ſubſtantia ſemperma
              <lb/>
            nens, decem Sphæras complectitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s123" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quarum maior ſemper proximam minorem ſphæricè (eo quo ſe-
              <lb/>
            quitur ordine) circundat. </s>
            <s xml:id="echoid-s124" xml:space="preserve">Imprimis igitur circa Sphæram ignis,
              <lb/>
            Deus mundi opifex locauit ſphærulam Lunæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s125" xml:space="preserve">Deinde Mercuria-
              <lb/>
            lem: </s>
            <s xml:id="echoid-s126" xml:space="preserve">Poſtea Veneream, Solarem: </s>
            <s xml:id="echoid-s127" xml:space="preserve">Deinde Martiam, Iouiam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s128" xml:space="preserve">Sa-
              <lb/>
            turniam: </s>
            <s xml:id="echoid-s129" xml:space="preserve">quælibet autem iſtarum vnicam tantũ habet ſtellam: </s>
            <s xml:id="echoid-s130" xml:space="preserve">quæ
              <lb/>
            quidem ſtellæ Zodiacum metientes, ſemper primo mobili, ſeu de-
              <lb/>
            cimæ ſphæræ motui obnituntur, alioqui ſunt corpora diaphona,
              <lb/>
            hoc eſt, omnino perlucida. </s>
            <s xml:id="echoid-s131" xml:space="preserve">Mox ſequitur firmamentum, quod ſtel-
              <lb/>
            lifera ſphæra eſt, quæq́ue in duobus paruis circulis circa principia
              <lb/>
            Arietis & </s>
            <s xml:id="echoid-s132" xml:space="preserve">Libræ nonæ ſphæræ, trepidat: </s>
            <s xml:id="echoid-s133" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s134" xml:space="preserve">iſte motus apud Aſtrono
              <lb/>
            mos, motus, acceſſus & </s>
            <s xml:id="echoid-s135" xml:space="preserve">receſſus ſtellarum fixarum appellatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s136" xml:space="preserve">Illam
              <lb/>
            circundat nona ſphæra, quæ quum nulla in ea ſtellarum cernitur,
              <lb/>
            cœlum cryſtallinum ſeu aqueum appellatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s137" xml:space="preserve">Iſtas tandem æthereas
              <lb/>
            ſphæras, Primum mobile, quod & </s>
            <s xml:id="echoid-s138" xml:space="preserve">decimum cœlum dicitur, ſuo am-
              <lb/>
            bitu amplectitur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s139" xml:space="preserve">continuè ſuper polos mundi ſemel facta reuo-
              <lb/>
            lutione in. </s>
            <s xml:id="echoid-s140" xml:space="preserve">24. </s>
            <s xml:id="echoid-s141" xml:space="preserve">horarum interuallo, a
              <unsure/>
            b ortu per meridiem in occa-
              <lb/>
            ſum, iterum in orientem recurrendo rotatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s142" xml:space="preserve">Et omnes in feriores
              <lb/>
            ſphæras ſuo impetu ſimul circumuoluit, nullaq́ue in eo exiſtit ſtel-
              <lb/>
            la. </s>
            <s xml:id="echoid-s143" xml:space="preserve">Huic cæterarum ſphærarum motus ab occaſu per meridiem in or
              <lb/>
            tum currentes, reluctantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s144" xml:space="preserve">Vltra hunc quicquid eſt, immobile eſt,
              <lb/>
            & </s>
            <s xml:id="echoid-s145" xml:space="preserve">Empyreum cœlum (quem Deus cum electis inhabitat) noſtræ
              <lb/>
            orthodoxæ fidei profeſſores eſſe affirmant.</s>
            <s xml:id="echoid-s146" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>