Apian, Petrus, Cosmographia

Table of contents

< >
[121.] Locorum deſcriptionis Finis.
[122.] VSVS ANNVLI Aſtronomici. GEMMA FRISIO MA-THE MATICO AVTORE.
[123.] MODIS OMNIBVS ORNATISS. ac verè Nobili D. Ioanni Khreutter, Sereniſſ. Reginæ Hun-gariæ Secretario, Gemma Friſius S. D.
[124.] VSVS ANNVLI Aſtronomici per Gem. Friſium. DECLARATIO PARTIVM. CAP. 1.
[125.] ¶ De vſu annuli, primum´que loci Solis inuentione. CAP. II.
[126.] ¶ Eleuationem poli quomodo inuenias. Cap. III.
[127.] ¶ Horæ inuentio inter diu. CAP. IIII.
[128.] ¶ An ſit ante meridiem, an poſt. CAP. V.
[129.] ¶ Horæ Nocturnæ inueſtigatio. CAP. VI.
[130.] ¶ Qua ratione horæ nocturnæ facilius inue-niantur. CAP. VII.
[131.] ¶ De ortu Solis & quantitate diei. CAP. VIII.
[132.] ¶ De horis inæqualib. ſiue Planetarum. CAP. IX.
[133.] ¶ Quota ſit hora ab ortu vel occaſu Solis, qui mos Italiæ ferè eſt. CAP. X.
[134.] ¶ Plagas mundi quomodo inuenias. Cap. XI.
[135.] ¶ De altitudine Solis & Stellarum. Cap. XII.
[136.] ¶ A ltitudinum dimenſio per vmbras. Cap. XIII.
[137.] ¶ De altitudine per ſolum viſum. CAP. XIIII.
[138.] ¶ De altitudinibus rerum inacceſsibilium. Cap. XV.
[139.] ¶ Facilius idem. CAP. XVI.
[140.] ¶ De longitudine rerum in ædito ſitarum. Caput. XVII.
[141.] ¶ Aliter idem & facillimè. Cap. XVIII.
[142.] ¶ Diſtantiæ dimenſio. CAP. XIX.
[143.] ¶ De profunditatis menſuratione. CAP. XX.
[144.] Oppidorum aliquot inſigniorum.
[145.] FINIS.
[146.] Index Coſmographiæ Petri Apiani, & Libellorum Gemmæ Friſii.
[147.] DID ACI PYRRHI LVSI-TANI CARMEN. Loquitur Liber.
[148.] FINIS.
< >
page |< < of 140 > >|
122
MODIS OMNIBUS ORNATISS.
ac vere Nobili D. Ioanni Khreutter, Sereniss. Reginae Hun-
gariae Secretario, Gemma Frisius S. D.
INter multa variaq́; animantium genera, quae diversissimis ac ad
miratione dignis effinxit natura dotibus, vix inuemas vir orna
tiss.
aliquod, quod minus suo fungatur officio atque bumanum
genus.
Quod quum a Deo Opt. Max. creatum sit perfectissi-
mum, ratione illa divina animi parte praeditum, qua &
ea quae recte fiunt eli
geret, ſectareturq́;
: & ea quae praeter officium sunt, fugeret, deteſtareturq́; :
nihil minus agit, imo quasi quadam animi proteruit ate in contrarium abripitur
ac seducitur:
Ubi videmus ediverso caetera omnia animantia suum quodq; pera-
gere sedulo officiũ, quod ipsi a natura inditum est.
Ciconias grata vicissitudine
Ver aduentu suo nuntiare, recessu Autumnũ, atq;
interim leges certas & quasi
vivendi modum (si Plinio credimus) obseruare.
Philomela statis temporibus dul
cissimis demulcet noctis horrorẽ cantibus.
Gallus tempora certis distinguit in-
teruallis.
Denique non solum viventia haec, verum etiam cuncta, quibus tamen
anima denegata est, certa quadam lege ducuntur.
Tellus suos fructus cum foe
nore reddit:
Oceanus, Luna duce, certis ſtatisq́; temporibus tellurẽ ambit: atq;
adeo omnia legem sibi ab aeterno praescriptam obseruant, ut hic nihil iam desy
deretur nisi solus homo.
Cui & si os sublime dederit, cœlumq́; tueri iusserit sum
mus ille rerum autor, solus tamen ille studio vilium rerum atq;
abiectarum de-
tentus, desidet atq;
cessat. Verum de horum numero cum non omnes censendi ve
niant homines, tum vero minime tuum nomen eis adnumerandũ erit:
Qui inter
ardua perpetuaq́;
Principum negotia (quod nigro Cygno rarius est) omnis ta
men generis artes diſciplinasq́;
, quibus animus hominis potior pars & eruditur
&
exornatur, tanto studio sectaris & tueris, ut te illis penitus addixisse videri
possis.
Quae sane res me adeo in tui amorem venerationemq́ pertraxit, (quem
enim non moveret) ut iam audeam etiam tanquam pulchrum quiddam facturus
cum exiguo munusculo in tuum prodire conspectum.
Quod quidem mihi neque
temeritati, neq;
audaciae adscribi ab aliquo vellem: tibi vero id gratum fore nõ
dubito, cui quicquid ab animo recte ac syncere proficiscitur, displicere nõ potest.

Quod autem ad hunc nostrum Annulum attinet, ut ingenue fatear (ingenui
enim est, inquit Plin.
fateri a quo profeceris) meum non est omnino inuentum
illud:
attamen si inuentis addere, eaq́; dilatare laudi ducendum sit, in his nomen
profiteor meum.
Annulũ enim hactenus horas tantum diei, & mundi quatuor
regiones exhibentẽ, ita auximus, ut iam cum quovis instrumento certet mathe
matico.
Quicquid enim longis verborum connexibus de Quadrantibus, Chilin
dris, Astrolabiis, ab aliis passim traditur, id fere in hunc unicum Annulum con
gestum est.
Quem, ut vidi Principe dignum esse ornamentum, neq; solum orna
mentum, verumetiam utilitatem non iniucundam prae se ferre, non potui com-
mittere, quin tibi, cui omnia suo tempore agenti, haec res usui futura videbatur
hunc nostrum quantulumcunq;
dedicarem laborem. Tu vero pro tua in nos hu
manitate boni nostram consulere tenuitatem, magnitudinemq;
munusculi non
ex ipso, sed ex animi nostri affectu metiri velis.
Vale.
Ex Lovanio Calend. Feb. 1534.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index