129Fo.62.ASTRONOMICI.
stram conſuetudinẽ hora.
5.
index vero indicet horã.
10.
&
quadran
tem, subduc hinc horas. 5. restant. 5. cũ quadrãte, horae ob ortu solis
elapsae. Hinc legimus apud Persium, quinta cum linea tangitur v@
bra. Simili ratione si placet horas ab occasu transactas arte inuesti-
gare. Primum quaere horã occasus ſecundũ usum nobis familiarẽ,
deinde pro eodem usu quota sit hora, quae si rursus fuerit ante me-
diam noctem, aufer hinc horam occasus: si post mediam noctẽ, ad-
de horam ortus Solis, votis potieris. Ut demus, Solẽ nostro more oc-
cidere hora. 7. ſi@q́; iam hora. 10. cum semisse ante mediam noctem,
aufer. 7. ex. 10. restant. 3. cum semisse horae, quas ab occasu sol confe
cit. At si horam primã post noctẽ mediam Index signifi caverit, ad-
de horas ortus quae sunt. 5. fient itaq; horae 6. Quibusdam etiã mos
est. 24 horas numerare, ii si ab occasu initium fecerint, fueritq́; tem
pus pomeridianum, horas ab Indice notatas adiiciant cum horis or
tus, quibus deinceps. 12. coniungãt. Sin ab ortu coeperint, ii ad horas
post mediam noctẽ elapsas adiiciant & . 12. horas, & horas occasus
Solis, ita tandẽ colligetur verũ ab ortu elapsum tempus. Qui vero
12. tantum numerant, ii quicquid ultra. 12. excreverit, abiiciant.
tem, subduc hinc horas. 5. restant. 5. cũ quadrãte, horae ob ortu solis
elapsae. Hinc legimus apud Persium, quinta cum linea tangitur v@
bra. Simili ratione si placet horas ab occasu transactas arte inuesti-
gare. Primum quaere horã occasus ſecundũ usum nobis familiarẽ,
deinde pro eodem usu quota sit hora, quae si rursus fuerit ante me-
diam noctem, aufer hinc horam occasus: si post mediam noctẽ, ad-
de horam ortus Solis, votis potieris. Ut demus, Solẽ nostro more oc-
cidere hora. 7. ſi@q́; iam hora. 10. cum semisse ante mediam noctem,
aufer. 7. ex. 10. restant. 3. cum semisse horae, quas ab occasu sol confe
cit. At si horam primã post noctẽ mediam Index signifi caverit, ad-
de horas ortus quae sunt. 5. fient itaq; horae 6. Quibusdam etiã mos
est. 24 horas numerare, ii si ab occasu initium fecerint, fueritq́; tem
pus pomeridianum, horas ab Indice notatas adiiciant cum horis or
tus, quibus deinceps. 12. coniungãt. Sin ab ortu coeperint, ii ad horas
post mediam noctẽ elapsas adiiciant & . 12. horas, & horas occasus
Solis, ita tandẽ colligetur verũ ab ortu elapsum tempus. Qui vero
12. tantum numerant, ii quicquid ultra. 12. excreverit, abiiciant.
¶ Plagas mundi quomodo inuenias. Cap. XI.
QUovis tempore cum annuli officio horam inuestigas, si-
ue id interdiu accidat, sive noctu, annulũ ex manu depen
dentem etiã ad Solem aut stellam directum, intrepidum
seruato & fixum. Orbis enim extremus statim Auſtrũ &
Septentrionẽ indicat. Septentrionẽ quidẽ ad eam partem ad quam a
filo declinat polus annuli, Auſtrũ ad oppoſitã, Orientẽ, occidentem,
& reliquas deinceps, quivis, nisi plane rudis fuerit, facile his duabus
habitis inueniet. Oriens enim & Occidẽs, quorũ praecipua etiã cura
est, per horã ſextã secundi orbis denotantur. Venti autem septentrio
nales frigidissimi sunt, & nonnunquam sicci, nonnunquam humidi,
hominibus quidẽ satis conueniẽtes, sanguineis & ivvenibus, quum
eorum conseruant naturã: verũ frigus si homini insit a natura etiam
augent. Orientales sicci sunt, interdũ calidi, interdũ frigidi. Austra-
les calidi sunt, maxima ex parte humidi, interim sicci, corrumpentes
aerem, fulminosi, ac insalubres. Occidentales humidi fere sunt, par-
timq́; frigidi, partim calidi, de quibus apud Victruvium elegantiss.
ue id interdiu accidat, sive noctu, annulũ ex manu depen
dentem etiã ad Solem aut stellam directum, intrepidum
seruato & fixum. Orbis enim extremus statim Auſtrũ &
Septentrionẽ indicat. Septentrionẽ quidẽ ad eam partem ad quam a
filo declinat polus annuli, Auſtrũ ad oppoſitã, Orientẽ, occidentem,
& reliquas deinceps, quivis, nisi plane rudis fuerit, facile his duabus
habitis inueniet. Oriens enim & Occidẽs, quorũ praecipua etiã cura
est, per horã ſextã secundi orbis denotantur. Venti autem septentrio
nales frigidissimi sunt, & nonnunquam sicci, nonnunquam humidi,
hominibus quidẽ satis conueniẽtes, sanguineis & ivvenibus, quum
eorum conseruant naturã: verũ frigus si homini insit a natura etiam
augent. Orientales sicci sunt, interdũ calidi, interdũ frigidi. Austra-
les calidi sunt, maxima ex parte humidi, interim sicci, corrumpentes
aerem, fulminosi, ac insalubres. Occidentales humidi fere sunt, par-
timq́; frigidi, partim calidi, de quibus apud Victruvium elegantiss.
¶ De altitudine Solis & Stellarum. Cap. XII.
ALtitudo Solis dicitur (non ut vulgus iudicat, quantũ sci
licet a terrae centro distat) sed quot gradibus supra Fini
torem elevetur sol, vel stella versus nostrum verticem.
Idq́; ita facile inuenitur. Complicatũ annulũ filo quo-
uis ſuſpẽde, ita, ut filũ in gradibus nonaginta ꝗ inscripti sunt annu
lo interiori sursum & deorsum paulatim moveri possit. Hoc eousq;
faciendũ, donec v@bra solis ab una piunularũ in aliã
licet a terrae centro distat) sed quot gradibus supra Fini
torem elevetur sol, vel stella versus nostrum verticem.
Idq́; ita facile inuenitur. Complicatũ annulũ filo quo-
uis ſuſpẽde, ita, ut filũ in gradibus nonaginta ꝗ inscripti sunt annu
lo interiori sursum & deorsum paulatim moveri possit. Hoc eousq;
faciendũ, donec v@bra solis ab una piunularũ in aliã