Apian, Petrus, Cosmographia

Table of contents

< >
[51.] ¶ Quæ longitudine tantùm diſcrepant.
[52.] ¶ Gratia exempli.
[53.] TABVLA NVMERALIS, CONTI-nens gradus longitudinis extra æquinoctia-lem in miliaria conuerſos.
[54.] ¶ Aliter idem reperire via Geometrica, ne omnino Arithmetices Tyro abſterreatur.
[55.] ¶ Qualiter autem itineraria intercapedo duorum oppidorum longitudine & lati. differentium, enucleatius ac verius Arithmetica ſupputatione auſcultanda ſit, impræſentiarum docebimus.
[56.] ¶ Hæ res eget phyſica multiplicatione quæ ſequitur.
[57.] ¶ Nonabſurdum arbitramur hoc in loco practicæ formulam huius exempli ſubijcere.
[58.] ¶ TABVLA DE RATIONIB. SEV PROPOR Æquinoctialem, vel ad quemuis maximum circulum, quæ aliâs tabula
[59.] TIONIB. OMNIVM PARALLELORVM AD conuerſionũ grad. extra æquinoctialẽ in grad. æquinoctialis inſcribitur.
[60.] ¶ Idem aliter per tabulas Sinuum.
[61.] ¶ Huiuſcemodi formulæ hanc exemplarem ſume computationem.
[62.] ¶ Ocularis operatio huius exempli.
[63.] QVOMODO GLOBVS COSMOGRAPH. ad mundi cardines, & ad quancunq; Regionẽ, Prouinciã, aut oppidum, rectè ſit aptandus. CAP. XIIII.
[64.] ¶ Pro inuentione lineæ meridianæ ſequuntur tres modi.
[65.] ¶ Idem aliter per organum ſpeciale.
[66.] V S V S.
[67.] DE VENTIS. CAP. XV.
[68.] De neotericorũ Hy drographorum ventis, & de nauigandi artificio, de´que inuenienda longi tudinis differentia. Additio GEM. FRISII.
[69.] ¶ Quadratum nauticum Gemmæ Friſij.
[70.] De Periœcis, Antœcis, Antipodibus ſiue Antichthonibus, Periſcijs, & Amphiſcijs. Caput XVI.
[71.] ¶ De Periœcis.
[72.] ¶ De Antœcis.
[73.] ¶ De Periſcijs.
[74.] QVO DIFFERVNT, INSVLA, Peninſula, Iſthmus, & Continens. CAP. XVII.
[75.] Ecce ſummariam diuiſionem.
[76.] DE VSV TABVLARVM PTOL. ET qualiter vniuſcuiuſq; regionis, aut oppidi ſitus, in illis ſit inuenicndus. CAP. XVIII.
[77.] Ecce formulam, vſum, atquc ſtructuram Tabularum Ptolomæi, cum quibuſdam locis, in quibus ſtudioſus Geogra-phiæ ſe ſatis exercere poteſt.
[78.] De ſpeculo coſmographico Caput. XIX.
[79.] DE VSV SPECVLI COSMOGR APHICI.
[80.] PROPOSITIO I.
< >
page |< < (Fo.22) of 140 > >|
49Fo.22GRAPH. PETRI APIANI.
V S V S.
OBserua diligenter Solis altitudinem per primam Cap. ix.
& per quintam eiusdem, horam aequinoctialem pro die
oblato, &
temporis eodé momento in quo meridianam
lineam ducere velis.
Filo sic libere dependente, trigono´q; inuariato
manente, siste pedem circini in punctum trigoni, cui filum perpen-
diculi innectitur, &
alio extento in notam intersectionis perpendi-
culi, &
lineae aequidistantis signi aut grad. Solis, pro dato die, hoc est,
in punctum horae iam inuentae, &
eam circini extenſionẽ immotam
serua.
Deinde ingredere praecedens instrumentum, & supputa altitu
dinem Solis per propositionem primam Noni inuentam in scalis al
tudinũ, &
imprime notas, quibus cordam subtilem, regulamentum,
aut occultam lineam superextendito.
In punctũ igitur limbi & cor-
dae attactus, in parte dextra pes unus circini immittatur, &
circino
inuariato describe circulum occultum versus sinistram usq;
ad con-
tactum cordae aut regulae, ibiq́;
pinge notam, mox enim illa inter cir
culos verticales, seu azimuthales, optatũ azimuth indicabit.
Habito
gradu verticali, seu azimuthali, accipe asserem aequalis superficiei &

polite quadratum, cuius singula latera in duas aequas partes dividito.

Sint itaq;
divisionis notae, A B C D, & A C, B D, rectis connectantur
lineis, quae se inuicem dispescant in.
E, signo, ad rectos angulos. erit
itaq;
signum orientis. C. occidentis. A. B, meridiei. D, vero septentrio
nis.
Deinde distensis circini pedibus, ex. E, centro quantumuis descri
be circulum, qui orthogonali linearum sectione in quatuor quadran
tes secetur, Easdem deniq;
quartas divide more Astronomico in par
tes seu gr.
90. postea in. E, centro, fige stilum teretem orthogonaliter.
Tandem ad aequidistantiam horizontis coaptabis aream planam, su
per quam pone quadratũ illud, ita ut.
B, punctum versus meridiem,
D, vero Septentrionem versus porrigatur.
Post haec verifica quadra-
tum, donec umbra stili super gradum verticalem prius ex radiis so-
laribus obseruatum coincidat.
Et latus. A, aut oppositum assumitur
pro vera linea meridiana.
Cui adiungitur regulamentum, & agatur
linea infinitae longitudinis, quod oportebat inuenire.
33[Figure 33]

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index