Apian, Petrus, Cosmographia

Table of contents

< >
[101.] ¶ Horam vſualem noctu ex radiis lunaribus mediante Compaſſo propè verum cognoſcere.
[102.] ¶ Aliter idem arithmetica ſupputatione indagare.
[103.] ¶ Idem faciliori computo inueſtigare.
[104.] ¶ Sequitur inſtrumentum Noctis.
[105.] REGVLA GENERALIS.
[106.] Inſtrumentum ſiderale.
[107.] ¶ Vſus huius Inſtrumenti.
[108.] ¶ Libri de Geographicis principijs FINIS.
[109.] LIBELLVSDELO-corum deſcribendorum ratione, Et de eorum diſtantijs inueniendis, nunꝗ̃ antehac viſus. PER GEMMAM FRISIVM. MAGNIFICO VIRO D. THOMÆ Bombelli, Gemma Friſius S. D. P.
[110.] Antuerpiæ prid. kal. Febr. Anno. 1533.
[111.] DE DESCRIPTIONE regionis alicuius in plano, incognitis latitudine, longitud. & diſtantia. CAP. I.
[112.] ¶ Figura præcedens hæc demonſtrat ad oculum.
[113.] ¶ DE PINGENDA CHARTA, COGNI-ta ſola diſtantia locorum. # Cap. 11.
[114.] DE INVENIENDA VERA DISTAN tia loci viſi quantumcunq{ue} etiam diſtet. Cap. III.
[115.] ¶ Cap. IIII. Docet idem per ſcalam Hypſome-tram aut Geometricam inuenire.
[116.] ¶ DVOBVS VEL TRIBVS VISIS LOCIS, quomodo per angulos poſitionum rectæ eorum diſtantiæ ſint inuenien-dæ, etiam ſi in nullo eorum præſens ſis. Et qua ratione facillimè regio deſcribi poſsit ex ipſis, abſq; nautico Compaſſo, aut line æ meridianæ obſeruatione. CAP. V.
[117.] ¶ QVARTVS MODVS PER DISTAN-tiam & angulum poſitionis. CAP. VI.
[118.] DE LONGITV DINIS DIFFEREN-tia cognoſcenda ex latitudinis differentia & recta diſtantia. Cap. VII.
[119.] ¶ Exempli gratia.
[120.] ¶ Quæ verò hic ex Tabulis ſinuum adduci poſſent, conſultò prætermitto, quòd ad inſtitutã Coſmographiæ methodũ nõ videantur pertinere, ſed altioris eſſe conſider ationis.
[121.] Locorum deſcriptionis Finis.
[122.] VSVS ANNVLI Aſtronomici. GEMMA FRISIO MA-THE MATICO AVTORE.
[123.] MODIS OMNIBVS ORNATISS. ac verè Nobili D. Ioanni Khreutter, Sereniſſ. Reginæ Hun-gariæ Secretario, Gemma Friſius S. D.
[124.] VSVS ANNVLI Aſtronomici per Gem. Friſium. DECLARATIO PARTIVM. CAP. 1.
[125.] ¶ De vſu annuli, primum´que loci Solis inuentione. CAP. II.
[126.] ¶ Eleuationem poli quomodo inuenias. Cap. III.
[127.] ¶ Horæ inuentio inter diu. CAP. IIII.
[128.] ¶ An ſit ante meridiem, an poſt. CAP. V.
[129.] ¶ Horæ Nocturnæ inueſtigatio. CAP. VI.
[130.] ¶ Qua ratione horæ nocturnæ facilius inue-niantur. CAP. VII.
< >
page |< < of 140 > >|
50PRIMA PARS COSMO
SEquitur alia & exacta lineae meridianae inuentio, quae
eandem interdiu &
noctu per organũ viatorium (quod
vulgo Compassus dicitur) &
in quovis plano dicto ci-
tius in hunc fere modum inuenire docet.
Pone igitur
super plano normato Compassum ad aequidistantiam
horizontis, ita quod eius lingula (quae magnetis idiotropiam gerit)
stigmaticae lingulae, neutrorsum declinans, adunguem conueniat.
Cuiiam applica regulam, ita ut una extremitas regulae ad Austrum,
altera ad Aquilonem spectet:
& si longitudinis infinitae lineam di-
rectam secundum latus regulae (ut moris est) traduxeris, habebis li-
neam meridianam quam quaerebas.
Quae res ut clarius intelligatur,
accipe figuram sequentem.
34[Figure 34]
DE VENTIS. CAP. XV.
VEntus est exhalatio calida & sicca in viſceribꝰ
terrae generata, quae cum egressa lateraliter cir-
ca terrã movetur, &
vẽtus nominatur. Et. 12. eo
rũ sunt, quibus veteres nautae fuerũt usi, nomi-
na.
Quorum quatuor Cardinales seu principa
les sunt, reliqui omnes collaterales vocitãtur.
Primus itaq; ventorum Cardinaliũ est Auster,
Meridionalis, calidus &
humidus, assimilatur
aeri, Sanguineꝰ, fulmineꝰ, facit pluvias latissimas, largas nutrit nubes,
peſtilentiã &
aegritudines multas progenerat. Austro africus aereus,
aegritudines &
pluvias facit. Euroauster vero aereus, aegritudines &
nubes provocat.
Secundus ventorũ Cardinaliũ, Septentrionalis, Au-
stro oppositus, frigidus, &
siccus, Melancholicus, comparatur terrae,
negat pluvias, conseruat sanitatem, facit frigora arida, flores &
terrae
fructus laedit.
Aquilo gelidus & siccus, terreus, sine pluvia, laedit flo-
res:
Circius terreus, frigidus, & siccus, facit ventorum giros, nivium
&
ventorum coagulationes. Ab exortu aequinoctiali flat Subsola-
nus, Cardinalis, igneus, Cholericus, calidus &
siccus,

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index