Apian, Petrus, Cosmographia

Page concordance

< >
Scan Original
51 Fo.23.
52
53 Fo.24.
54
55 Fo.25.
56
57 Fo.26.
58
59 Fo.27
60
61 Fo.28.
62
63 Fo.29
64
65 Fo.30
66
67 Fo31.
68
69 Fo.32
70
71 Fo.33.
72
73 Fo.34.
74
75 Fo.35.
76
77 Fo.36.
78
79 Fo.37.
80
< >
page |< < of 140 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div70" type="section" level="1" n="68">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s1517" xml:space="preserve">
              <pb file="052" n="52" rhead="PRIMA PARS COSMO."/>
            æſtimare licebit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1518" xml:space="preserve">fiet´q; </s>
            <s xml:id="echoid-s1519" xml:space="preserve">operatio longè perfectior. </s>
            <s xml:id="echoid-s1520" xml:space="preserve">Quòd ſi minutijs
              <lb/>
            tantũ explicantur differentiæ, tum ſinguli gradus quadrati, ſingulis
              <lb/>
            minutijs reſpõdebũt cõmodiſſimè. </s>
            <s xml:id="echoid-s1521" xml:space="preserve">Vice verſa quoq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1522" xml:space="preserve">inter nauigan-
              <lb/>
            dum, ex differẽtia latitudinis cognita, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1523" xml:space="preserve">plaga mundi in quã tendit
              <lb/>
            nauis, cognoſcetur longitudinis differẽtia peracta. </s>
            <s xml:id="echoid-s1524" xml:space="preserve">Numeratur enim
              <lb/>
            latitudo maior aut minor (vt antea dictũ eſt) à linea media: </s>
            <s xml:id="echoid-s1525" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s1526" xml:space="preserve">termi
              <lb/>
            nis vtrinq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1527" xml:space="preserve">applicatur regula, notatur´q; </s>
            <s xml:id="echoid-s1528" xml:space="preserve">contactus eius cum linea â
              <lb/>
            centro egreſſa, quæ plagam mundi refert in quã nauigatio facta eſt,
              <lb/>
            atq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1529" xml:space="preserve">ibi punctus locatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s1530" xml:space="preserve">Deinde regula ducitur per gradus ſupremi
              <lb/>
            ac infimi ordinis quadrati æquales numero, donec ipſa puncto iam
              <lb/>
            facto applicetur, Tum enim regula differentiam longitud. </s>
            <s xml:id="echoid-s1531" xml:space="preserve">quæſitam
              <lb/>
            indicabit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1532" xml:space="preserve">Quod ſanè pulcherrimum eſt cognitu. </s>
            <s xml:id="echoid-s1533" xml:space="preserve">Nam magno qua-
              <lb/>
            drante aliquo, quotidie latitudo addiſcitur ex Solis altitudine meri-
              <lb/>
            diana aut ſtellarum ſumma altitudine, vt multis notiſſimum eſt.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s1534" xml:space="preserve">Plagę verò mũdi nautis notiſſimę ſunt, modò ſecũdo vti liceat vẽto. </s>
            <s xml:id="echoid-s1535" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Vnde longitudines regionum probè corrigi poſſent. </s>
            <s xml:id="echoid-s1536" xml:space="preserve">Hæc à nemine
              <lb/>
            vnquam tradita inueni, quamobrem non piguit huic Coſinographi
              <lb/>
            co libro adiungere, vt omnib. </s>
            <s xml:id="echoid-s1537" xml:space="preserve">modis Reipub. </s>
            <s xml:id="echoid-s1538" xml:space="preserve">Chriſtianæ prodeſſem. </s>
            <s xml:id="echoid-s1539" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Verùm & </s>
            <s xml:id="echoid-s1540" xml:space="preserve">hoc obiter annotandum duxi: </s>
            <s xml:id="echoid-s1541" xml:space="preserve">haud parum differre itine
              <lb/>
            ra pedeſtria, ab ijs quæ nauigijs fiunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1542" xml:space="preserve">Nam illa ſemper per circulos
              <lb/>
            magnos ſphæræ intelligũtur fieri, vt rectè VV ernerus demonſtrauit
              <lb/>
            commẽtarijs in Ptolomæũ æditis. </s>
            <s xml:id="echoid-s1543" xml:space="preserve">Marinæ verò profectiones, maxi-
              <lb/>
            ma ex parte curuæ ſunt, quoniam rarò per circulos magnos ſphæræ
              <lb/>
            fiunt, ſed aliquando per Parallelos circulos æquatoris, vt dum ſem-
              <lb/>
            per nauis in ortum vel occaſum tendit. </s>
            <s xml:id="echoid-s1544" xml:space="preserve">Aliquãdo verò per maximos
              <lb/>
            in ſphæra circulos, vt quando ab auſtro in ſeptentrionem, aut econ
              <lb/>
            tra nauigatur, tum ſub meridiano circulo nauigatur: </s>
            <s xml:id="echoid-s1545" xml:space="preserve">item ſub æqua
              <lb/>
            tore tantum in ortum occaſúmve nauigantib. </s>
            <s xml:id="echoid-s1546" xml:space="preserve">Alijs autem omnibus
              <lb/>
            directis licet ſecundum Magnetis ductum nauigationibus, curua fi-
              <lb/>
            unt itinera, quę circulis maximis non ſunt ſimiles, neque parallelis,
              <lb/>
            ſed neq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1547" xml:space="preserve">circuli ſunt, verùm lineæ curuæ tantùm, omnes tandem in
              <lb/>
            polorum alterum concurrentes. </s>
            <s xml:id="echoid-s1548" xml:space="preserve">Quemadmodum in generali no-
              <lb/>
            ſtra orbis deſcriptione iamdudum euulgata clarè ſatis apparet. </s>
            <s xml:id="echoid-s1549" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quamobrem longè aliud intelligere oportet, cùm dicimus locum
              <lb/>
            quempiam ab altero in ortum vergere in terra, vel etiam in mari, & </s>
            <s xml:id="echoid-s1550" xml:space="preserve">
              <lb/>
            cùm in ortum tendendo eò nauigandum eſt. </s>
            <s xml:id="echoid-s1551" xml:space="preserve">Nam qui in ortum na
              <lb/>
            uigat, parallelum circulum ęquatori deſcribit, quod ob Magnetis
              <lb/>
            ductum euenit: </s>
            <s xml:id="echoid-s1552" xml:space="preserve">cuius lingula in nautico inſtrumento, ſemper in ta
              <lb/>
            li profectione rectos angulos cum quocunq; </s>
            <s xml:id="echoid-s1553" xml:space="preserve">effi cit meridiano. </s>
            <s xml:id="echoid-s1554" xml:space="preserve">Qui
              <lb/>
            vero in ortũ reſpicit Æquinoctialem, is ad punctũ aliquod in ęqua-
              <lb/>
            tore notatum neceſſario dirigitur, fit´q; </s>
            <s xml:id="echoid-s1555" xml:space="preserve">id per maximũ ſphęrę circu-
              <lb/>
            lum. </s>
            <s xml:id="echoid-s1556" xml:space="preserve">Ideo´q; </s>
            <s xml:id="echoid-s1557" xml:space="preserve">nauigatiões nõ reſpondent veris mũdi plagis. </s>
            <s xml:id="echoid-s1558" xml:space="preserve">Quas nos
              <lb/>
            @irculis magnis in ſphæræ ſuperficie diſtinguimus. </s>
            <s xml:id="echoid-s1559" xml:space="preserve">Verùm hoc ſo-
              <lb/>
            lum habent, vt rectè indicẽt in quã cœli partẽ cõtinuè vergat nauis,
              <lb/>
            ab eo loco in quo mométo quouis fertur ipſa nauis, non autẽ ab </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>