Borelli, Giovanni Alfonso, De motionibus naturalibus a gravitate pendentibus, 1670

Page concordance

< >
Scan Original
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
< >
page |< < of 579 > >|
    <archimedes>
      <text>
        <body>
          <chap>
            <p type="main">
              <s id="s.002728">
                <pb pagenum="513" xlink:href="010/01/521.jpg"/>
                <arrow.to.target n="marg720"/>
                <lb/>
              vt nimirùm eius baſis FG perducatur ad
                <expan abbr="sũmitatẽ">summitatem</expan>
              fi­
                <lb/>
              ſtulæ D, ita tamen vt perfectè aſſarium FG contingat
                <lb/>
              internam fiſtulæ ſuperficiem, vt ne rimula quidem re­
                <lb/>
              maneat per quam aeri ſupremo ingreſſus pateat; tunc
                <lb/>
              in ſpatio FD, neque aer, neque aliud corpus remane­
                <lb/>
              ret, dum contrapoſita fiſtula AB eſt plena aquæ, & hæc
                <lb/>
              procùl dubio ſua naturali grauitate impellet ſursùm
                <lb/>
              aquam ab F vſque ad D, nulla alia de cauſa, niſi quia
                <lb/>
              in bilance BC maius pondus aquæ AB impellere ſur­
                <lb/>
              sùm debet contrapoſitum minus pondus. </s>
              <s id="s.002729">modò iņ
                <lb/>
              hac operatione nonne ſtultè ratiocinaretur is, qui di­
                <lb/>
              ceret aquam FC aſcendere ſursùm ad occupandum̨
                <lb/>
              ſpatium FD contra inclinationem naturalem ſuę gra­
                <lb/>
              uitatis, ad hoc vt repleat prædictum ſpatium ne inane
                <lb/>
              admittatur in natura? </s>
              <s id="s.002730">& ratio eſt quia non poteſt in
                <lb/>
              dubium reuocari cauſa phyſica, & realis, quæ author
                <lb/>
              eſt huius operationis, nempè maius pondus contra­
                <lb/>
              poſitæ aquæ AB, quæ in ſiphone, & bilance neceſſita­
                <lb/>
              te mechanica apta nata eſt impellere ſursùm aquam
                <lb/>
              FC vſque ad D. </s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002731">
                <margin.target id="marg719"/>
              Cor. pro. </s>
              <s id="s.002732">10.</s>
            </p>
            <p type="margin">
              <s id="s.002733">
                <margin.target id="marg720"/>
              Cap. 12. dę
                <lb/>
              vacui neceſ­
                <lb/>
              ſitate.</s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002734">
                <emph type="center"/>
              PROP. CCLII.
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002735">
                <emph type="center"/>
                <emph type="italics"/>
              Si in syringa intra puteum demerſa embolum ab eius fundo
                <lb/>
              ſursùm retrahatur, aqua ſubiecta aſcendet, non quidem
                <lb/>
              ob metum vacui, ſed necesſitate mechanica à pondere co­
                <lb/>
              lumnæ aquæ collateralis impulſa.
                <emph.end type="italics"/>
                <emph.end type="center"/>
              </s>
            </p>
            <p type="main">
              <s id="s.002736">SI poſtea non vſurpetur ſipho ſolidus ABCD, ſed
                <lb/>
                <expan abbr="tantũmodò">tantummodò</expan>
              ænea syringa EDC, & hæc intra pu­
                <lb/>
              teum RSTV perpendicularitèr ad horizontem orę
                <lb/>
              deorsùm vergente immittatur, quouſque infimum̨ </s>
            </p>
          </chap>
        </body>
      </text>
    </archimedes>