Benedetti, Giovanni Battista de, Io. Baptistae Benedicti ... Diversarvm specvlationvm mathematicarum, et physicarum liber : quarum seriem sequens pagina indicabit ; [annotated and critiqued by Guidobaldo Del Monte]

Page concordance

< >
Scan Original
31 19
32 20
33 21
34 22
35 23
36 24
37 25
38 26
39 27
40 28
41 29
42 30
43 31
44 32
45 33
46 34
47 35
48 36
49 37
50 38
51 39
52 40
53 41
54 42
55 43
56 44
57 45
58 46
59 47
60 48
< >
page |< < (9) of 445 > >|
    <echo version="1.0">
      <text type="book" xml:lang="la">
        <div xml:id="echoid-div7" type="body" level="1" n="1">
          <div xml:id="echoid-div7" type="chapter" level="2" n="1">
            <div xml:id="echoid-div24" type="math:theorem" level="3" n="10">
              <pb o="9" rhead="THEOR. ARITH." n="21" file="0021" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/pageimg/0021"/>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s128" xml:space="preserve">Hinc manifeſte patet quamlibet
                  <reg norm="diuiſionem" type="context">diuiſionẽ</reg>
                aut partitionem oriri ex regula de tri-
                  <lb/>
                bus, quandoquidem ſinguli diuidentes æquipollent vni integro, & loco illius ſu-
                  <lb/>
                muntur. </s>
                <s xml:id="echoid-s129" xml:space="preserve">Perinde enim eſt diuidere centum per viginti, ac
                  <reg norm="regulam" type="context">regulã</reg>
                obſeruare de tri-
                  <lb/>
                bus
                  <reg norm="dicentes" type="context">dicẽtes</reg>
                , ſi viginti æquipollent vni, quibus
                  <reg norm="ęquiualebunt" type="context">ęquiualebũt</reg>
                  <reg norm="centum" type="context">cẽtum</reg>
                ? </s>
                <s xml:id="echoid-s130" xml:space="preserve">Hoc autem ex ſub
                  <lb/>
                ſequenti figura facile deprehendetur, in qua linea
                  <var>.a.b.</var>
                ſignificat viginti, et
                  <var>.a.o.</var>
                  <reg norm="vni- tatem" type="context">vni-
                    <lb/>
                  tatẽ</reg>
                  <reg norm="linearem" type="context">linearẽ</reg>
                , et
                  <var>.a.c.</var>
                vnitates lineares
                  <reg norm="centum" type="context">centũ</reg>
                : </s>
                <s xml:id="echoid-s131" xml:space="preserve">o.c. verò centum vnitates ſuperficiales,
                  <lb/>
                et
                  <var>.a.d.</var>
                  <reg norm="quinque" type="simple">quinq;</reg>
                vnitates lineares, et
                  <var>.d.b.</var>
                centum vnitates ſuperficiales, ex quo manife-
                  <lb/>
                ftè deprehenditur quòd quemadmodum multiplicare, nihil aliud eſt, quam inueni
                  <lb/>
                re
                  <reg norm="productum" type="context">productũ</reg>
                ex duobus lateribus propoſitis, it a partiri nihil aliud eſt, quam da-
                  <lb/>
                to vno latere inuenire aliud latus producti propoſiti.</s>
              </p>
              <figure position="here" number="16">
                <image file="0021-01" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/figures/0021-01"/>
              </figure>
              <figure position="here" number="17">
                <image file="0021-02" xlink:href="http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/163127KK/figures/0021-02"/>
              </figure>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s132" xml:space="preserve">Nam
                  <reg norm="quotieſcunque" type="simple">quotieſcunq;</reg>
                  <reg norm="ratiocinantes" type="context">ratiocinãtes</reg>
                dicimus tantundem numeri, immediate produci
                  <lb/>
                mus ſuperficiem,
                  <reg norm="mediante" type="context">mediãte</reg>
                vnitate in huiuſmodi numero, qui numerus
                  <reg norm="antequam" type="context">antequã</reg>
                pro-
                  <lb/>
                ducatur in vnitatem, mente concipiendus eſt tanqua m linearis, tanquam linea in-
                  <lb/>
                quam diuiſa in totidem particulas lineares, ſingulas continuas & æquales vnitati
                  <lb/>
                propoſitæ. </s>
                <s xml:id="echoid-s133" xml:space="preserve">
                  <reg norm="Cum" type="context">Cũ</reg>
                verò productus fuerit numerus in vnitate ſuperficialis, erit ac ſi tot eſ-
                  <lb/>
                ſent vnitates quadratæ, quod ſi ita non eſſet, nulla mentio facienda eſſet quo-
                  <lb/>
                rumuis
                  <reg norm="fractorum" type="context">fractorũ</reg>
                . </s>
                <s xml:id="echoid-s134" xml:space="preserve">Ex
                  <reg norm="eadem" type="context">eadẽ</reg>
                regula de tribus reduci poteſtad praxim
                  <reg norm="tertium" type="context">tertiũ</reg>
                theorema.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s135" xml:space="preserve">Quare cupientes ſcire quæ ſint illæ partes, quæ ſunt tres quartę, ipſarum quin-
                  <lb/>
                que ſextarum, dicemus ſi quatuor dant tria, quid dabunt
                  <reg norm="quinque" type="simple">quinq;</reg>
                ſextæ? </s>
                <s xml:id="echoid-s136" xml:space="preserve">dabunt .15.
                  <lb/>
                vigeſimas quartas, quæ quindecim ſunt tres quartæ ipſius .20. viginti
                  <reg norm="autem" type="context">autẽ</reg>
                  <reg norm="quinque" type="simple">quinq;</reg>
                ſex
                  <lb/>
                tæ vigintiquatuor, quandoquidem nos numerum quęrimus, cui ita proportionentur
                  <lb/>
                  <reg norm="quinque" type="simple">quinq;</reg>
                ſextæ alterius numeri, ſicut quatuor ad tria, vnde ſic ſe habent .20. ad .15. ſi-
                  <lb/>
                cut .4. ad .3. ipſe autem .20.
                  <reg norm="quinque" type="simple">quinq;</reg>
                ſextę partes ſunt vigintiquatuor, vt per ſe
                  <reg norm="notum" type="context">notũ</reg>
                eſt.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s137" xml:space="preserve">Ex eadem regula de tribus, huiuſmodi quęſito reſponderi poteſt, ſi conſtituamus
                  <lb/>
                prædictas
                  <reg norm="quinque" type="simple">quinq;</reg>
                ſextas eſſe numerum, cuius tres quartæ quęrantur, dicentes, ſi vnus
                  <lb/>
                integer dat tres quartas, quid dabunt
                  <reg norm="quinque" type="simple">quinq;</reg>
                ſextæ? </s>
                <s xml:id="echoid-s138" xml:space="preserve">quare ſequentes regulam de
                  <lb/>
                tribus, dabuntur quindecim vigeſimæ quartæ. </s>
                <s xml:id="echoid-s139" xml:space="preserve">Valet eadem regula de tribus; </s>
                <s xml:id="echoid-s140" xml:space="preserve">vt quis
                  <lb/>
                ſcire poſſit, quæ pars aut partes numeri propoſiti ſit aliquis numerus.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s141" xml:space="preserve">Exempli gratia, ſcire cupienti, quæ pars aut partes ipſius vigintiquatuor ſint ſex-
                  <lb/>
                decim, conſtituentur .24. tanquam vnum totum, cuius pars aut partes ſint ſexdecim,
                  <lb/>
                dicemus igitur ſi .24. dant ſexdecim, quid dabit vnum? </s>
                <s xml:id="echoid-s142" xml:space="preserve">ſexdecim videlicet vigeſi-
                  <lb/>
                masquartas, quæ cum ad primos numeros reductæ fuerint, erunt duæ tertiæ.
                  <lb/>
                </s>
                <s xml:id="echoid-s143" xml:space="preserve">Eadem ratione qui ſcire uellet, quæ partes aut pars eſſent tres quartæ, octo no-
                  <lb/>
                narum, diceret, ſi octo nonæ danttres quartas, quid dabit vnum? </s>
                <s xml:id="echoid-s144" xml:space="preserve">prouenient .27.
                  <lb/>
                trigeſimęſecundæ.</s>
              </p>
              <p>
                <s xml:id="echoid-s145" xml:space="preserve">Subſeruit pariter ad
                  <reg norm="ſciendum" type="context">ſciendũ</reg>
                  <reg norm="naturam" type="context">naturã</reg>
                  <reg norm="partium" type="context">partiũ</reg>
                numeri propoſiti. </s>
                <s xml:id="echoid-s146" xml:space="preserve">Exempli cauſa, ſi quis
                  <lb/>
                quærat, cuius numeri, duodecim ſint duæ tertiæ partes. </s>
                <s xml:id="echoid-s147" xml:space="preserve">Dicet ſi duo dant tria, quid </s>
              </p>
            </div>
          </div>
        </div>
      </text>
    </echo>