Apian, Petrus, Cosmographia

Table of contents

< >
[41.] DE LONGITVDINE REGIO@ num, Prouin@iarum, Oppidorum, loco-rúmue inue ſtiganda. CAP. X.
[42.] Idem aliter per Baculum quem Aſtro-nomicum dicimus, ex motu Lunæ vero, & ſtellarum non erran-tium ſitu deprehendere.
[43.] ¶ Quemadmodum nunc ipſius Baculi Aſtronomici fabri-cam non inconuenienter prædiximus, ſimiliter & eius vſum omnino neceſſarium typo quàm di-ſtincto, ac declaratione manifeſta conſequenter deſcribemus.
[44.] GEMMA FRISIVS.
[45.] Aliquorum fixorum ſide- rum vera in Zodiaco loca, quæ parum aut nihil à Solis orbita recedunt, cum magnitudinibus eorundem, rectificata per Petrum Apianum ad Annum Chriſti. 1525. completum.
[46.] GEMMA FRISIVS.
[47.] DE PARTIB. MENSVRÆ, SEV SPE-ciebus Geometricæ practicæ. CAP. XI.
[48.] DETERRÆ AMBITV. CAP. XII.
[49.] DE DISTANTIIS LOCORVM inueniendis. CAP. XIII.
[50.] ¶ In exemplo facilius forſitan accipies.
[51.] ¶ Quæ longitudine tantùm diſcrepant.
[52.] ¶ Gratia exempli.
[53.] TABVLA NVMERALIS, CONTI-nens gradus longitudinis extra æquinoctia-lem in miliaria conuerſos.
[54.] ¶ Aliter idem reperire via Geometrica, ne omnino Arithmetices Tyro abſterreatur.
[55.] ¶ Qualiter autem itineraria intercapedo duorum oppidorum longitudine & lati. differentium, enucleatius ac verius Arithmetica ſupputatione auſcultanda ſit, impræſentiarum docebimus.
[56.] ¶ Hæ res eget phyſica multiplicatione quæ ſequitur.
[57.] ¶ Nonabſurdum arbitramur hoc in loco practicæ formulam huius exempli ſubijcere.
[58.] ¶ TABVLA DE RATIONIB. SEV PROPOR Æquinoctialem, vel ad quemuis maximum circulum, quæ aliâs tabula
[59.] TIONIB. OMNIVM PARALLELORVM AD conuerſionũ grad. extra æquinoctialẽ in grad. æquinoctialis inſcribitur.
[60.] ¶ Idem aliter per tabulas Sinuum.
[61.] ¶ Huiuſcemodi formulæ hanc exemplarem ſume computationem.
[62.] ¶ Ocularis operatio huius exempli.
[63.] QVOMODO GLOBVS COSMOGRAPH. ad mundi cardines, & ad quancunq; Regionẽ, Prouinciã, aut oppidum, rectè ſit aptandus. CAP. XIIII.
[64.] ¶ Pro inuentione lineæ meridianæ ſequuntur tres modi.
[65.] ¶ Idem aliter per organum ſpeciale.
[66.] V S V S.
[67.] DE VENTIS. CAP. XV.
[68.] De neotericorũ Hy drographorum ventis, & de nauigandi artificio, de´que inuenienda longi tudinis differentia. Additio GEM. FRISII.
[69.] ¶ Quadratum nauticum Gemmæ Friſij.
[70.] De Periœcis, Antœcis, Antipodibus ſiue Antichthonibus, Periſcijs, & Amphiſcijs. Caput XVI.
< >
page |< < (Fo.15.) of 140 > >|
35Fo.15.GRAPH. PETRI AP.
DE PARTIB. MENSVRÆ, SEV SPE-
ciebus Geometricæ practicæ. CAP. XI.
MEnſura eſt longitudo finita, quæ ignotam locorũ
diſtantiam ſenſibili experimento metitur.
Cuius
partes ſeu famoſę quantitates, quibus Geometer
vtitur, ſunt:
Granũhordei, Digitus, Vncia, Palmꝰ,
Dichas, Spithama, Pes, Seſquipes, Gradus, Paſſus
ſimplex, Paſſus duꝑlex, quẽ Geometricũ appella
re libuit, Cubitus ſeu vlna, Pertica, quã plures Ra
dium vocãt, Stadium, Leuca, Miliare Italicũ, Miliare Germanicũ.
& c.
Granum igitur hordei eſt minima menſura.
11
Digitus habet # 4 grana, \\ per latera contiguè diſpoſita. # Paſſus Geometricus quo vtitur \\ Coſmometra, habet # 5 pedes.
Vncia habet # 3 digitos. # Pertica habet # 10 pedes.
Palinus habet # 4 digitos. # Cubitus habet # 6 palmos.
Dichas habet # 2 palmos. # Stadium habet # 125 paſſus.
Spitchama habet # 3 palmos. # Leuca habet # 1500 paſſus.
Pes habet # 4 palmos. # ## Miliare Italicũ habet # 1000 paſſus
Seſquipes habet # 6 palmos. # ## Miliare Italicum habet # 8 ſtadia.
Gradus habet # 2 pedes. # Miliare Ger. cont. # 4000 paſſus.
Paſſus ſimplex habet # 2 pedes cũ # ## Miliare Ger. magnũ # 5000 paſſus.
# dimidio. # ## Miliare Ger. commune # 32 ſtadia.
¶Latini menſurant terreſtre ſpaciũ per miliaria. Greci ꝑ ſtadia. Fran
ci aliàs Galli, atq;
Hiſpani, per leucas. Ægyptij per ſignes. Perſæ per
paraſangas.
Et ſecundum aliquos. 480. ſtadia vni gradui æqninoctia-
lis correſpondent.
Quæ. 15. miliaria Germ. aut. 60. Italica menſurant.
Galli ſiue Franci. 25. leucas vnigra. tribuunt. Hiſpanivero, leucas 18.
28[Figure 28]

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index