50PRIMA PARS COSMO
SEquitur alia &
exacta lineæ meridianæ inuentio, quæ
eandem interdiu & noctu per organũ viatorium (quod
vulgo Compaſſus dicitur) & in quouis plano dicto ci-
tius in hunc fere modum inuenire docet. Pone igitur
ſuper plano normato Compaſſum ad æquidiſtantiam
horizontis, ita quod eius lingula (quæ magnetis idiotropiam gerit)
ſtigmaticæ lingulæ, neutrorſum declinans, adunguem conueniat.
Cuiiam applica regulam, ita vt vna extremitas regulæ ad Auſtrum,
altera ad Aquilonem ſpectet: & ſi longitudinis infinitæ lineam di-
rectam ſecundum latus regulæ (vt moris eſt) traduxeris, habebis li-
neam meridianam quam quærebas. Quæ res vt clarius intelligatur,
accipe figuram ſequentem.
34[Figure 34]eandem interdiu & noctu per organũ viatorium (quod
vulgo Compaſſus dicitur) & in quouis plano dicto ci-
tius in hunc fere modum inuenire docet. Pone igitur
ſuper plano normato Compaſſum ad æquidiſtantiam
horizontis, ita quod eius lingula (quæ magnetis idiotropiam gerit)
ſtigmaticæ lingulæ, neutrorſum declinans, adunguem conueniat.
Cuiiam applica regulam, ita vt vna extremitas regulæ ad Auſtrum,
altera ad Aquilonem ſpectet: & ſi longitudinis infinitæ lineam di-
rectam ſecundum latus regulæ (vt moris eſt) traduxeris, habebis li-
neam meridianam quam quærebas. Quæ res vt clarius intelligatur,
accipe figuram ſequentem.
DE VENTIS. CAP. XV.
VEntus eſt exhalatio calida &
ſicca in viſceribꝰ
terrę generata, quę cùm egreſſa lateraliter cir-
ca terrã mouetur, & vẽtus nominatur. Et. 12. eo
rũ ſunt, quibus veteres nautę fuerũt vſi, nomi-
na. Quorum quatuor Cardinales ſeu principa
les ſunt, reliqui omnes collaterales vocitãtur.
Primus itaq; ventorum Cardinaliũ eſt Auſter,
Meridionalis, calidus & humidus, aſſimilatur
aeri, Sanguineꝰ, fulmineꝰ, facit pluuias latiſſimas, largas nutrit nubes,
peſtilentiã & ægritudines multas progenerat. Auſtro africus aëreus,
ægritudines & pluuias facit. Euroauſter verò aëreus, ægritudines &
nubes prouocat. Secundus ventorũ Cardinaliũ, Septentrionalis, Au-
ſtro oppoſitus, frigidus, & ſiccus, Melancholicus, comparatur terræ,
negat pluuias, conſeruat ſanitatem, facit frigora arida, flores & terræ
fructus lædit. Aquilo gelidus & ſiccus, terreus, ſine pluuia, lædit flo-
res: Circius terreus, frigidus, & ſiccus, facit ventorum giros, niuium
& ventorum coagulationes. Ab exortu æquinoctiali flat Subſola-
nus, Cardinalis, igneus, Cholericus, calidus & ſiccus,
terrę generata, quę cùm egreſſa lateraliter cir-
ca terrã mouetur, & vẽtus nominatur. Et. 12. eo
rũ ſunt, quibus veteres nautę fuerũt vſi, nomi-
na. Quorum quatuor Cardinales ſeu principa
les ſunt, reliqui omnes collaterales vocitãtur.
Primus itaq; ventorum Cardinaliũ eſt Auſter,
Meridionalis, calidus & humidus, aſſimilatur
aeri, Sanguineꝰ, fulmineꝰ, facit pluuias latiſſimas, largas nutrit nubes,
peſtilentiã & ægritudines multas progenerat. Auſtro africus aëreus,
ægritudines & pluuias facit. Euroauſter verò aëreus, ægritudines &
nubes prouocat. Secundus ventorũ Cardinaliũ, Septentrionalis, Au-
ſtro oppoſitus, frigidus, & ſiccus, Melancholicus, comparatur terræ,
negat pluuias, conſeruat ſanitatem, facit frigora arida, flores & terræ
fructus lædit. Aquilo gelidus & ſiccus, terreus, ſine pluuia, lædit flo-
res: Circius terreus, frigidus, & ſiccus, facit ventorum giros, niuium
& ventorum coagulationes. Ab exortu æquinoctiali flat Subſola-
nus, Cardinalis, igneus, Cholericus, calidus & ſiccus,