129Fo.62.ASTRONOMICI.
ſtram conſuetudinẽ hora.
5.
index verò indicet horã.
10.
&
quadran
tem, ſubduc hinc horas. 5. reſtant. 5. cũ quadrãte, horæ ob ortu ſolis
elapſæ. Hinc legimus apud Perſium, quinta cum linea tangitur v@
bra. Simili ratione ſi placet horas ab occaſu tranſactas arte inueſti-
gare. Primùm quære horã occaſus ſecundũ vſum nobis familiarẽ,
deinde pro eodem vſu quota ſit hora, quæ ſi rurſus fuerit ante me-
diam noctem, aufer hinc horam occaſus: ſi poſt mediam noctẽ, ad-
de horam ortus Solis, votis potieris. Vt demus, Solẽ noſtro more oc-
cidere hora. 7. ſi@q́; iam hora. 10. cum ſemiſſe ante mediam noctem,
aufer. 7. ex. 10. reſtant. 3. cum ſemiſſe horæ, quas ab occaſu ſol confe
cit. At ſi horam primã poſt noctẽ mediam Index ſignifi cauerit, ad-
de horas ortus quę ſunt. 5. fient itaq; horę 6. Quibuſdam etiã mos
eſt. 24 horas numerare, ij ſi ab occaſu initium fecerint, fueritq́; tem
pus pomeridianum, horas ab Indice notatas adijciant cum horis or
tus, quibus deinceps. 12. coniungãt. Sin ab ortu cœperint, ij ad horas
poſt mediam noctẽ elapſas adijciant & . 12. horas, & horas occaſus
Solis, ita tandẽ colligetur verũ ab ortu elapſum tempus. Qui verò
12. tantùm numerant, ij quicquid vltra. 12. excreuerit, abijciant.
tem, ſubduc hinc horas. 5. reſtant. 5. cũ quadrãte, horæ ob ortu ſolis
elapſæ. Hinc legimus apud Perſium, quinta cum linea tangitur v@
bra. Simili ratione ſi placet horas ab occaſu tranſactas arte inueſti-
gare. Primùm quære horã occaſus ſecundũ vſum nobis familiarẽ,
deinde pro eodem vſu quota ſit hora, quæ ſi rurſus fuerit ante me-
diam noctem, aufer hinc horam occaſus: ſi poſt mediam noctẽ, ad-
de horam ortus Solis, votis potieris. Vt demus, Solẽ noſtro more oc-
cidere hora. 7. ſi@q́; iam hora. 10. cum ſemiſſe ante mediam noctem,
aufer. 7. ex. 10. reſtant. 3. cum ſemiſſe horæ, quas ab occaſu ſol confe
cit. At ſi horam primã poſt noctẽ mediam Index ſignifi cauerit, ad-
de horas ortus quę ſunt. 5. fient itaq; horę 6. Quibuſdam etiã mos
eſt. 24 horas numerare, ij ſi ab occaſu initium fecerint, fueritq́; tem
pus pomeridianum, horas ab Indice notatas adijciant cum horis or
tus, quibus deinceps. 12. coniungãt. Sin ab ortu cœperint, ij ad horas
poſt mediam noctẽ elapſas adijciant & . 12. horas, & horas occaſus
Solis, ita tandẽ colligetur verũ ab ortu elapſum tempus. Qui verò
12. tantùm numerant, ij quicquid vltra. 12. excreuerit, abijciant.
QVouis tempore cùm annuli officio horam inueſtigas, ſi-
ue id interdiu accidat, ſiue noctu, annulũ ex manu depen
dentem etiã ad Solem aut ſtellam directum, intrepidum
ſeruato & fixum. Orbis enim extremus ſtatim Auſtrũ &
Septentrionẽ indicat. Septentrionẽ quidẽ ad eam partem ad quam à
filo declinat polus annuli, Auſtrũ ad oppoſitã, Orientẽ, occidentem,
& reliquas deinceps, quiuis, niſi planè rudis fuerit, facile his duabus
habitis inueniet. Oriens enim & Occidẽs, quorũ præcipua etiã cura
eſt, per horã ſextã ſecundi orbis denotantur. Venti autem ſeptentrio
nales frigidiſſimi ſunt, & nonnunquam ſicci, nonnunquam humidi,
hominibus quidẽ ſatis conueniẽtes, ſanguineis & iuuenibus, quum
eorum conſeruant naturã: verũ frigus ſi homini inſit à natura etiam
augent. Orientales ſicci ſunt, interdũ calidi, interdũ frigidi. Auſtra-
les calidi ſunt, maxima ex parte humidi, interim ſicci, corrumpentes
aërem, fulminoſi, ac inſalubres. Occidentales humidi ferè ſunt, par-
timq́; frigidi, partim calidi, de quibus apud Victruuium elegantiſs.
ue id interdiu accidat, ſiue noctu, annulũ ex manu depen
dentem etiã ad Solem aut ſtellam directum, intrepidum
ſeruato & fixum. Orbis enim extremus ſtatim Auſtrũ &
Septentrionẽ indicat. Septentrionẽ quidẽ ad eam partem ad quam à
filo declinat polus annuli, Auſtrũ ad oppoſitã, Orientẽ, occidentem,
& reliquas deinceps, quiuis, niſi planè rudis fuerit, facile his duabus
habitis inueniet. Oriens enim & Occidẽs, quorũ præcipua etiã cura
eſt, per horã ſextã ſecundi orbis denotantur. Venti autem ſeptentrio
nales frigidiſſimi ſunt, & nonnunquam ſicci, nonnunquam humidi,
hominibus quidẽ ſatis conueniẽtes, ſanguineis & iuuenibus, quum
eorum conſeruant naturã: verũ frigus ſi homini inſit à natura etiam
augent. Orientales ſicci ſunt, interdũ calidi, interdũ frigidi. Auſtra-
les calidi ſunt, maxima ex parte humidi, interim ſicci, corrumpentes
aërem, fulminoſi, ac inſalubres. Occidentales humidi ferè ſunt, par-
timq́; frigidi, partim calidi, de quibus apud Victruuium elegantiſs.
¶ De altitudine Solis & Stellarum. Cap. XII.
ALtitudo Solis dicitur (non vt vulgus iudicat, quantũ ſci
licet à terrę centro diſtat) ſed quot gradibus ſupra Fini
torem eleuetur ſol, vel ſtella verſus noſtrum verticem.
Idq́; ita facile inuenitur. Complicatũ annulũ filo quo-
uis ſuſpẽde, ita, vt filũ in gradibus nonaginta ꝗ inſcripti ſunt annu
lo interiori ſurſum & deorſum paulatim moueri poſſit. Hoc eouſq;
faciendũ, donec v@bra ſolis ab vna piunularũ in aliã
licet à terrę centro diſtat) ſed quot gradibus ſupra Fini
torem eleuetur ſol, vel ſtella verſus noſtrum verticem.
Idq́; ita facile inuenitur. Complicatũ annulũ filo quo-
uis ſuſpẽde, ita, vt filũ in gradibus nonaginta ꝗ inſcripti ſunt annu
lo interiori ſurſum & deorſum paulatim moueri poſſit. Hoc eouſq;
faciendũ, donec v@bra ſolis ab vna piunularũ in aliã