Clavius, Christoph
,
Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 30
31 - 31
>
[Note]
Page: 11
[Note]
Page: 20
[Note]
Page: 20
[Note]
Page: 21
[Note]
Page: 21
[Note]
Page: 21
[Note]
Page: 21
[Note]
Page: 21
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 22
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 23
[Note]
Page: 24
[Note]
Page: 24
[Note]
Page: 24
<
1 - 30
31 - 31
>
page
|<
<
of 677
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
it
"
type
="
free
">
<
div
xml:id
="
echoid-div5
"
type
="
section
"
level
="
1
"
n
="
5
">
<
p
style
="
it
">
<
s
xml:id
="
echoid-s76
"
xml:space
="
preserve
">
<
pb
file
="
0010
"
n
="
10
"/>
declinationem, aut inclinationem quodlibet horologium conſtructum eſſe videatur, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s77
"
xml:space
="
preserve
">quæratio ſit cu-
<
lb
/>
iuslibet horologij, pro cuiusuis ſtyli magnitudine, aut amplificandi, aut etiam minuendi. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s78
"
xml:space
="
preserve
">Quintus do-
<
lb
/>
cet, qua via ac ratione tabulæ quædam compenantur, quibus poſtea facili negotio horologia deſcriban-
<
lb
/>
tur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s79
"
xml:space
="
preserve
">Sextus Ptolemæi Analemma explicat, item{q́ue} Federici Commandini de horologiorum deſcriptin-
<
lb
/>
ne opus: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s80
"
xml:space
="
preserve
">ex quo conſtat, Analemmatis vſum (ni fallor) multo latius patere, quam ſit à Ptolemæo li-
<
lb
/>
terarum monumentis traditum. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s81
"
xml:space
="
preserve
">Addo etiam faciliorem viam in declinantibus, inclinatis{q́ue} horologijs,
<
lb
/>
quam quæ à Commandino monſtrata eſt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s82
"
xml:space
="
preserve
">Quid præterea tenendum ſit, vt ab Horizontali horologio al-
<
lb
/>
terum in pariete, cuius tamen nota ſit declinatio, ad quamcunque ſtyli magnitudinem deſcribatur.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s83
"
xml:space
="
preserve
">Septimo paucis repetuntur præcipuæ horarum deſcriptiones, de quibus ſecundo & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s84
"
xml:space
="
preserve
">tertio libro eſt diſpu-
<
lb
/>
tatum; </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s85
"
xml:space
="
preserve
">neque tamen demonſtrationes additæ ſunt, vt qui in Geometricis demonſtrationibus non ſunt
<
lb
/>
admodum verſati, quoduis horologium, ſine demonſtr ationum interiectione aut mora, formare non dif-
<
lb
/>
ficile poſſint. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s86
"
xml:space
="
preserve
">Octauus denique liber de vniuerſalibus quibuſdam horologijs, quę ad omnes poli altitudi-
<
lb
/>
nes accommodantur, agit, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s87
"
xml:space
="
preserve
">de alijs etiam nonnullis, quæ circumferri poſſint, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s88
"
xml:space
="
preserve
">in vna ſola poli altitu-
<
lb
/>
dine vſum habeant, vt quæque nobis magis ex vſu eſſe videbuntur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s89
"
xml:space
="
preserve
">Atque ita, quicquid Gnomonices
<
lb
/>
eſt proprium, id omne complecti hiſce libris octo ita digeſtis, niſime valde fallit animus, videor. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s90
"
xml:space
="
preserve
">Quod
<
lb
/>
autem pleriſque propoſitionibus ſcholia adiecta ſunt, id eo conſilio factum eſt, vt vel in illis, quæ ad pla-
<
lb
/>
nius intelligendam propoſitionis demonſtrationem pertinent, explicarentur, vel alys vijs eadem, quæ in
<
lb
/>
propoſitionibus demonſtrata ſunt, perueſtigarentur, vel denique noui aliquid, ab inſtituto non abhorrens,
<
lb
/>
proponeretur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s91
"
xml:space
="
preserve
">Nam ſi omnia in propoſitiones conieciſſem, moleſtia lectorem ipſa longitudine affeciſ-
<
lb
/>
ſem. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s92
"
xml:space
="
preserve
">In demonſtrationibus ex Euclide, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s93
"
xml:space
="
preserve
">in eum ſcholijs, ſecundum noſtram editionem, ex Apollonio
<
lb
/>
Pergæode conicis elementis ſecundum editionem Federici Commandini, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s94
"
xml:space
="
preserve
">ex Theodoſio de elementis
<
lb
/>
ſphæricis ſecundum etiam noſtram editionem, testimonia proferemus. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s95
"
xml:space
="
preserve
">Afferam etiam Ioannis de Regio-
<
lb
/>
monte libros de triangulis, aut Gebrum Hiſpalenſem Arabem de triangulis ſphæricis, aut noſtra triang@-
<
lb
/>
la ſphærica, quæ cum Theodoſio, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s96
"
xml:space
="
preserve
">cum tractatione ac tabula de ſinubus in volumen vnum vniuerſæ
<
lb
/>
Aſtronomiæ perneceſſarium coniecta breui prodibunt. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s97
"
xml:space
="
preserve
">Itaque qui rebus hiſce non diligenter oper am
<
lb
/>
dederit, non est cur in hac Gnomonica demonſtrationes noſtras ſe intelligere poſſe confidat: </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s98
"
xml:space
="
preserve
">quanquam
<
lb
/>
etiam rerum omnium deſcriptionẽ ita doceo, vt quilibet etiam omnium demonſtrationum rudis, quid ta-
<
lb
/>
men in agendo obſeruare debeat, per ſeſe percipere valeat. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s99
"
xml:space
="
preserve
">Illud quoque lectorem admonitum velim,
<
lb
/>
omnia horologia in hac Gnomonica efficta eſſe ad almæ Vrbis Romæ latitudinem, etſi præcepta ipſa
<
lb
/>
ſunt cuiuis poli altitudini, aut latitudini loci communia. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s100
"
xml:space
="
preserve
">In ſecundi etiam & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s101
"
xml:space
="
preserve
">tertij libri ſeholijs, ac to-
<
lb
/>
to ſeptimo doceo, quo pacto ex cuiuſcunque dati ſtyli magnitudine, cuius etiam locus in horologij plano
<
lb
/>
aſſignetur, horologia deſcribantur, quod ante me nemo vnquàm (quod ego quidem ſciam) præſtitit, cum
<
lb
/>
plerique omnes horologia ante depingant, quàm ſtyli magnitudinem determinent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s102
"
xml:space
="
preserve
">Vnus quidem certe
<
lb
/>
Federicus Commandinus idem facit, ſed & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s103
"
xml:space
="
preserve
">Analemmatis via, neque ea ratione, quam plerique eorum,
<
lb
/>
quihorologia deſcribunt, communiter tenent. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s104
"
xml:space
="
preserve
">Neque verò illud dicere prętermittam, conatum me in-
<
lb
/>
uſitata quoque ratione, ex noua quadam cylindri via, horas deſcribere in quocunque plano, quæipſa via
<
lb
/>
(auſim dicere) inter omnes ſola eſt, per quam horæ omnes, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s105
"
xml:space
="
preserve
">horarum partes commode pingantur, vt li-
<
lb
/>
bro ſecundo & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s106
"
xml:space
="
preserve
">tertio videbitur. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s107
"
xml:space
="
preserve
">Quamobrem ſi hoc in opere lumen aliquod ita nobilis, iucundæ ſcien
<
lb
/>
tiæ ſtudioſis attulero, bonorum omnium auctori Deo acceptum referri volo. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s108
"
xml:space
="
preserve
">Quod ſi magnis aliorum
<
lb
/>
ingenijs minus cumulate ſatisfecero, quàm aut oportuiſſet, aut voluiſſem, cum ingenij mei tenuitati, tum
<
lb
/>
rei difficultati adſcribendum duco, quippe cum in pleriſque neminem habuerim ducem, quem ſequi aliqua
<
lb
/>
ratione poſſem, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s109
"
xml:space
="
preserve
">demonſtr ationes ferè omnes nuper à me excogitatę fuerint, vt facile exiſtimabit, quiſ-
<
lb
/>
quis noſtram hanc Gnomonicen cum aliorum horolograpijs conferre voluerit. </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s110
"
xml:space
="
preserve
">Arbitror tamen a me
<
lb
/>
ita viam hac inre patefactam eſſe, vt facile ſit vnicuique, etiamſi mediocriter in demonstrationibus
<
lb
/>
Geometricis intelligat, ſuapte ſponte progredi, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s111
"
xml:space
="
preserve
">extremam huic ſcientiæ manum, & </
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s112
"
xml:space
="
preserve
">tanquam fasti-
<
lb
/>
gium operi inchoato imponere.</
s
>
<
s
xml:id
="
echoid-s113
"
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
figure
number
="
4
">
<
image
file
="
0010-01
"
xlink:href
="
http://echo.mpiwg-berlin.mpg.de/zogilib?fn=/permanent/library/xxxxxxxx/figures/0010-01
"/>
</
figure
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>