10080M. VITRVVII POLL.
ctus, &
primum in antis, quod Græcè υαώς γ\’ν παράςα{οι}μ dicitur, deinde
proſtylos, amphiproſtylos, peripteros, pſeudodipteros, dipteros, hypæ-
thros. Horum exprimuntur formationes his rationibus. In antis erit
ædes, cum habebit in fronte antas parietum, qui cellam circuncludunt, &
inter antas in medio columnas duas, ſupraq́; faſtigium ſymmetria ea col-
locatum, quæ in hoc libro fuerit perſcripta. Huius autem exemplar erit
ad tres Fortunas, ex tribus, quod eſt proximè portam Collinam. Proſty-
los omnia habet, quemadmodum in antis, columnas autem contra antas
angulares duas, ſupraq́; epiſtylia, quemadmodum & in antis, & dextra ac
ſiniſtra in verſuris ſingula. Huius exemplar eſt in inſula Tyberina, in
æde Iouis & Fauni. Amphiproſtylos omnia habet ea, quæ proſtylos, præ-
tereaq́: habet in poſtico ad eundem modum columnas & faſtigium. Pe-
ripteros autem erit, quæ habebit in fronte & poſtico ſenas columnas, in
lateribus cum angularibus vndenas, ita vt ſint hæ columnæ collocatæ, vt
intercolumnij latitudinis interuallum ſit à parietibus circum ad extre-
mos ordines columnarum, habeatq́; ambulationem circa cellam ædis,
quemadmodum eſt in porticu Metelli Iouis ſtatoris Hermodi, & ad Ma-
riana Honoris & Virtutis, ſine poſtico à Mutio facta. Pſeudodipteros
autem ſic collocatur, vt in fronte & poſtico ſint columnæ octonæ, in late-
ribus cum angularibus quindenæ. Sunt autem parietes cellæ contra qua-
ternas columnas medianas in fronte & poſtico. Ita duorum intercolum-
niorum & imæ craſsitudinis columnæ ſpatium erit à parietibus circa ad
extremos ordines columnarum. Huius exemplum Romæ non eſt, ſed
Magneſiæ Dianæ Hermogenis Alabandi, & Apollinìs Amneſtæ facta.
Dipteros autem octaſty los & pronao & poſtico, ſed circa ædem duplices
habet ordines columnarum, vti eſt ædes Quirini Dorica, & Epheſiæ Dia-
næ Ionica, à Creſiphonte conſtituta. Hypethros verò decaſtylos eſt in
pronao & poſtico. Reliqua omnia eadem habet, quæ dipteros, ſed inte-
riore parte columnas in altitudine duplices remotas à parietibus ad cir-
cuitionem (vt porticus) periſtyliorum. Medium autem ſub diuo eſt ſine
tecto, aditusq́; valuarum ex vtraque parte in pronao & poſtico. Huius
autem exemplar Romæ non eſt, ſed Athenis octaſtylos, in templo Iouis
Olimpij.
proſtylos, amphiproſtylos, peripteros, pſeudodipteros, dipteros, hypæ-
thros. Horum exprimuntur formationes his rationibus. In antis erit
ædes, cum habebit in fronte antas parietum, qui cellam circuncludunt, &
inter antas in medio columnas duas, ſupraq́; faſtigium ſymmetria ea col-
locatum, quæ in hoc libro fuerit perſcripta. Huius autem exemplar erit
ad tres Fortunas, ex tribus, quod eſt proximè portam Collinam. Proſty-
los omnia habet, quemadmodum in antis, columnas autem contra antas
angulares duas, ſupraq́; epiſtylia, quemadmodum & in antis, & dextra ac
ſiniſtra in verſuris ſingula. Huius exemplar eſt in inſula Tyberina, in
æde Iouis & Fauni. Amphiproſtylos omnia habet ea, quæ proſtylos, præ-
tereaq́: habet in poſtico ad eundem modum columnas & faſtigium. Pe-
ripteros autem erit, quæ habebit in fronte & poſtico ſenas columnas, in
lateribus cum angularibus vndenas, ita vt ſint hæ columnæ collocatæ, vt
intercolumnij latitudinis interuallum ſit à parietibus circum ad extre-
mos ordines columnarum, habeatq́; ambulationem circa cellam ædis,
quemadmodum eſt in porticu Metelli Iouis ſtatoris Hermodi, & ad Ma-
riana Honoris & Virtutis, ſine poſtico à Mutio facta. Pſeudodipteros
autem ſic collocatur, vt in fronte & poſtico ſint columnæ octonæ, in late-
ribus cum angularibus quindenæ. Sunt autem parietes cellæ contra qua-
ternas columnas medianas in fronte & poſtico. Ita duorum intercolum-
niorum & imæ craſsitudinis columnæ ſpatium erit à parietibus circa ad
extremos ordines columnarum. Huius exemplum Romæ non eſt, ſed
Magneſiæ Dianæ Hermogenis Alabandi, & Apollinìs Amneſtæ facta.
Dipteros autem octaſty los & pronao & poſtico, ſed circa ædem duplices
habet ordines columnarum, vti eſt ædes Quirini Dorica, & Epheſiæ Dia-
næ Ionica, à Creſiphonte conſtituta. Hypethros verò decaſtylos eſt in
pronao & poſtico. Reliqua omnia eadem habet, quæ dipteros, ſed inte-
riore parte columnas in altitudine duplices remotas à parietibus ad cir-
cuitionem (vt porticus) periſtyliorum. Medium autem ſub diuo eſt ſine
tecto, aditusq́; valuarum ex vtraque parte in pronao & poſtico. Huius
autem exemplar Romæ non eſt, ſed Athenis octaſtylos, in templo Iouis
Olimpij.
IN CAPVT I. ANNOTATIONES.
Aedium compoſitio conſtat ex ſymmetria.
] Symmetria non ha-
bet nomen Latinum autore Plinio lib. XXXIIII. cap. VIII. Vitruui{us} verò
hoc capite videtur commenſum tranſtuliſſe. Eam prim{us} vſurpauit Euphranor, vt
ſcribit Plini{us} lib. XXXV. cap. XI. Eſt autem partium ad partes, & earundem
ad vniuerſum corp{us} reſponſ{us}. Conſtat\’ numero partium, vt in corpore, qu{as} ſi mi-
nueris, vel auxeris, peribit concinnit{as}, quantitate, id eſt proportione longitudinis,
latitudinis, & altitudinis, & collocatione. Nam ſuo loco poſitæ partes
bet nomen Latinum autore Plinio lib. XXXIIII. cap. VIII. Vitruui{us} verò
hoc capite videtur commenſum tranſtuliſſe. Eam prim{us} vſurpauit Euphranor, vt
ſcribit Plini{us} lib. XXXV. cap. XI. Eſt autem partium ad partes, & earundem
ad vniuerſum corp{us} reſponſ{us}. Conſtat\’ numero partium, vt in corpore, qu{as} ſi mi-
nueris, vel auxeris, peribit concinnit{as}, quantitate, id eſt proportione longitudinis,
latitudinis, & altitudinis, & collocatione. Nam ſuo loco poſitæ partes
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib