Bošković, Ruđer Josip - Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Scan	Original
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48
101	49
102	50
103	51
104	52
105	53
106	54
107	55
108	56
109	57
110	58
111	59
112	60
113	61
114	62
115	63
116	64
117	65
118	66
119	67
120	68

10048THEORIÆ ro uſque ad eam determinatam vim, & omnino nullus erit ex
hiſce omnibus intermediis ſtatibus, quem aliquando non ſint
habitura puncta, quæ a repulſione abeunt ad attractionem. Id
ipſum ſacile erit contemplari in fig. 1, in qua a vi repulſiva
11Fig. 1. b r ad attractionem d b itur utique continuo motu puncti b ad d
tranſeundo per omnes intermedias, & per ipſum zero in E,
ſine ullo ſaltu; cum ordinata in eo motu habitura ſit omnes
magnitudines minores priore b r uſque ad zero in E; tum o-
mnes oppoſitas majores uſque ad poſteriorem d b. Qui in ea
veluti imagine mentis oculos deſigat, is omnem apparentem
difficultatem videbit plane ſibi penitus evaneſcere.

105. Quod autem additur de poſtremo repulſionis gradu, &
22Nullum eſſe
poſtremum at-
tractionis, &
primum repul-
ſionis gradum,
qui ſi eſſent, ad-
huc tranſiri per
omnes interme.
dios. primo attractionis, nihil ſane probaret, quando etiam eſſent
aliqui ii gradus poſtremi, & primi; nam ab altero eorum
tranſiretur ad alterum per intermedium illud zero, & ex eo
ipſo, quod illi eſſent poſtremus, ac primus, nihil omitteretur
intermedium, quæ tamen ſola intermedii omiſſio continuita-
tis legem evertit, & ſaltum inducit. Sed nec habetur ul-
lus gradus poſtremus, aut primus, ſicut nulla ibi eſt ordi-
nata poſtrema, aut prima, nulla lineola omnium minima. Da-
ta quacunque lineola utcunque exigua, aliæ illa breviores haben-
tur minores, ac minores in infinitum ſine ulla ultima, in quo
ipſo ſtat, uti ſupra etiam monuimus, continuitatis natura.
Quamobrem qui primum, aut ultimum ſibi conſingit in lineo-
la, in vi, in celeritatis gradu, in tempuſculo, is naturam con-
tinuitatis ignorat, quam ſupra hic innui, & quam ego idcirco
initio meæ diſſertationis De Lege continuitatis abunde expoſui.

106. Videri poteſt cuipiam ſaltem illud, ejuſmodi legem vi-
33Objectio ab
apparenti com-
poſitione cur-
væ, & duobus
virium generi-
bus. rium, & curvam, quam in fig. 1 protuli, eſſe nimium com-
plicatam, compoſitam, & irregularem, quæ nimirum coaleſcat
ex ingenti numero arcuum jam attractivorum, jam repulſivo-
rum, qui inter ſe nullo pacto cohæreant; rem eo redire, ubi
erat olim, cum apud Peripateticos pro ſingulis proprietatibus
corporum ſingulæ qualitates diſtinctæ, & pro diverſis ſpeciebus
diverſæ formæ ſubſtantiales confingebantur ad arbitrium. Sunt
autem, qui & illud addant, repulſionem, & attractionem eſſe
virium genera inter ſe diverſa; ſatius eſſe, alteram tantummo-
do adhibere, & repulſionem explicare tantummodo per attra-
ctionem minorem.

107. Inprimis quod ad hoc poſtremum pertinet, ſatis patet,
44Reſponſio: vim
r pulſivam poſi-
tive demonſtra-
ri præter attra-
ctionem. per poſitivam meæ Theoriæ probationem immediate evinci re-
pulſionem ita, ut a minore attractione repeti omnino non poſ-
ſit; nam duæ materiæ particulæ ſi etiam ſolæ in Mundo eſ-
ſent; & ad ſe invicem cum aliqua velocitatum inæqualitate
accederent, deberent utique ante contactum ad æqualitatem de-
venire vi, quæ a nulla attractione pendere poſſet.

108. Deinde vero quod pertinet ad duas diverſas ſpecies at-
55Hinc nihil ob-
ſtare, ſi di- tractionis, & repulſionis; id quidem licet ita ſe haberet,

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48
101	49
102	50
103	51
104	52
105	53
106	54
107	55
108	56
109	57
110	58
111	59
112	60
113	61
114	62
115	63
116	64
117	65
118	66
119	67
120	68

Scan	Original
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48
101	49
102	50
103	51
104	52
105	53
106	54
107	55
108	56
109	57
110	58
111	59
112	60
113	61
114	62
115	63
116	64
117	65
118	66
119	67
120	68

Scan	Original
91	39
92	40
93	41
94	42
95	43
96	44
97	45
98	46
99	47
100	48
101	49
102	50
103	51
104	52
105	53
106	54
107	55
108	56
109	57
110	58
111	59
112	60
113	61
114	62
115	63
116	64
117	65
118	66
119	67
120	68