10383DE ARCHITEC. LIB. III.
Quæ ad normam ſunt quadratæ.
] Id eſt quatuor æqualium laterum,
& angulorum: nam exiguntur ad normam anguli.
& angulorum: nam exiguntur ad normam anguli.
Perfectum autem antiqui conſtituerunt numerum qui de-
cem dicitur. ] Perfectionis numerorum varia eſt conſideratio apud Martianum
Capellam lib. VII. qui eſt de Arithmetica. Sunt etiam quædam apud Albertum
Leonem lib. IX. cap. V. & Macrobium in ſomnium Scipionis. Quod autem ad de-
narium numerum attinet, lege Aristotelem problematum ſectione decimaquinta.
Nam de ſeptenario tradit Gelli{us} atticarum noctium lib. III. cap. X. De ſenario,
& ſeptenario D. Augustin{us} lib. de ciuitate Dei XI. cap. XXX. & XXXI.
cem dicitur. ] Perfectionis numerorum varia eſt conſideratio apud Martianum
Capellam lib. VII. qui eſt de Arithmetica. Sunt etiam quædam apud Albertum
Leonem lib. IX. cap. V. & Macrobium in ſomnium Scipionis. Quod autem ad de-
narium numerum attinet, lege Aristotelem problematum ſectione decimaquinta.
Nam de ſeptenario tradit Gelli{us} atticarum noctium lib. III. cap. X. De ſenario,
& ſeptenario D. Augustin{us} lib. de ciuitate Dei XI. cap. XXX. & XXXI.
Duabus partibus additis, &
decuſsi facto, bes alterum.
] Beſ-
ſem Varroni placet dictum à dempto triente, quod vt aſſem efficiat, triens deſit.
Sext{us} Pompei{us} mauult, quòd bis triens ſit. Itaque denarium numerum antiqui
appellabant bes alterum, quòd ex ſenario, quem perfectum & veluti aſſem exi-
ſtimabant, & quaternario, qui beßis habebatur, componeretur. Nam & Pompei{us}
alio loco lignum bes alterum dici ait, pedem & beſſem latitudinis habens. Credo
quòd quemadmodum in ſestertio ſemis erat terti{us}, ita in eiuſmodi numero bes
eſſet alter, hoc eſt ſecund{us}.
ſem Varroni placet dictum à dempto triente, quod vt aſſem efficiat, triens deſit.
Sext{us} Pompei{us} mauult, quòd bis triens ſit. Itaque denarium numerum antiqui
appellabant bes alterum, quòd ex ſenario, quem perfectum & veluti aſſem exi-
ſtimabant, & quaternario, qui beßis habebatur, componeretur. Nam & Pompei{us}
alio loco lignum bes alterum dici ait, pedem & beſſem latitudinis habens. Credo
quòd quemadmodum in ſestertio ſemis erat terti{us}, ita in eiuſmodi numero bes
eſſet alter, hoc eſt ſecund{us}.
Supra ſex adiecto aſſe ἓρεπτου.
] Imo non adiecto aſſe, ſed ſextante, id eſt
vna parte.
vna parte.
Quod adiecti ſunt quinque, quintarium.
] Paulò antè dixit quin-
tarium pro quinque, id eſt ἀντὶ Πενταμοίρ{ου}, nunc pro vndecim, ἀντὶἐπιΠενταμοίρ{ου}
quæ res non caret amphibolia, ſi quidem loc{us} integer eſt. Fortaſſe ſcriptum erat,
quintarium alterum, ſicuti ἐπι{δι}ίμοιρομ vertit beſalterum. Nibil ſtatuo, ſed tan-
tum moneo, appellationem ambig uitate non vacare.
tarium pro quinque, id eſt ἀντὶ Πενταμοίρ{ου}, nunc pro vndecim, ἀντὶἐπιΠενταμοίρ{ου}
quæ res non caret amphibolia, ſi quidem loc{us} integer eſt. Fortaſſe ſcriptum erat,
quintarium alterum, ſicuti ἐπι{δι}ίμοιρομ vertit beſalterum. Nibil ſtatuo, ſed tan-
tum moneo, appellationem ambig uitate non vacare.
Quod ex duobus ſimplicibus numeris eſt effectus, διπλαδίο-
να. ] Libenti{us} ego ex alio codice legerim διπλάσιομ.
να. ] Libenti{us} ego ex alio codice legerim διπλάσιομ.
Ex eo quod perficitur pedum numero.
] Scribendum quo, ſexto caſu.
Quadrantés obolorum, quæ alij {δι}ίχαλκα, nonnulli τρίχαλ-
κα dicunt. ] Scribit Iuli{us} Pollux lib. IX. drachmam obolos ſex habere, dichal-
con verò oboli eſſe quadrantem, id eſt quartam partem. Idem obolum octo habere
chalcos vult. Plini{us} autem lib. XXI. cap. vltimo, dicit decem. Diodor{us} apud sui-
dam ſex, Cleopatra in fragmento quod extat octo, Dioſcorides quidam tres, ſed put@
chalcos apud eos diuerſi ponderis fuiſſe.
κα dicunt. ] Scribit Iuli{us} Pollux lib. IX. drachmam obolos ſex habere, dichal-
con verò oboli eſſe quadrantem, id eſt quartam partem. Idem obolum octo habere
chalcos vult. Plini{us} autem lib. XXI. cap. vltimo, dicit decem. Diodor{us} apud sui-
dam ſex, Cleopatra in fragmento quod extat octo, Dioſcorides quidam tres, ſed put@
chalcos apud eos diuerſi ponderis fuiſſe.
Et in denario denos æreos aſſes conſtituerunt.
] Ante Pyrrhum
regem deuictum, vt memini legere apud Plinium lib. XXXIII. cap. III. Li-
bralis & dupondi{us} appendebatur aßis. Postea ſignatum argentum, & placuit de-
nari{us} pro decem libris æreis, quinari{us} pro quinque, ſesterti{us} pro dupondio & ſe-
miſſe. Varro enim & Pompei{us} ſestertium dictum produnt, quòd ſemis ſit terti{us},
hoc eſt quod valeat duos aſſes, & ſemiſſem, Flaui{us} verò soſipater Chariſi{us} lib. pri-
mo Inſtitutionum Grammaticarum, quod de trib{us} aßib{us} ſemis deficiat, denarij\’
quartam partem dipondium & ſemis eſſe, quòd denari{us} decem aſſes habuerit.
Inde dextantario pondere facti aſſes, id eſt quinta parte min{us} pendentes, detracto
ſextante, ſiue vncijs duab{us}. Deinde vnciales, quòd vncia præter ſextantem dem-
pta eſſet, demum ſeſcunciales alia detracta vncia & ſemis, vt ſcilicet ſeptem
regem deuictum, vt memini legere apud Plinium lib. XXXIII. cap. III. Li-
bralis & dupondi{us} appendebatur aßis. Postea ſignatum argentum, & placuit de-
nari{us} pro decem libris æreis, quinari{us} pro quinque, ſesterti{us} pro dupondio & ſe-
miſſe. Varro enim & Pompei{us} ſestertium dictum produnt, quòd ſemis ſit terti{us},
hoc eſt quod valeat duos aſſes, & ſemiſſem, Flaui{us} verò soſipater Chariſi{us} lib. pri-
mo Inſtitutionum Grammaticarum, quod de trib{us} aßib{us} ſemis deficiat, denarij\’
quartam partem dipondium & ſemis eſſe, quòd denari{us} decem aſſes habuerit.
Inde dextantario pondere facti aſſes, id eſt quinta parte min{us} pendentes, detracto
ſextante, ſiue vncijs duab{us}. Deinde vnciales, quòd vncia præter ſextantem dem-
pta eſſet, demum ſeſcunciales alia detracta vncia & ſemis, vt ſcilicet ſeptem
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib