Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 17
[out of range]
>
<
1 - 17
[out of range]
>
page
|<
<
(54)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
pb
o
="
54
"
file
="
0106
"
n
="
106
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">119. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Verum quod ad multiplicitatem virium pertinet, quas
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0106-01
"
xlink:href
="
note-0106-01a
"
xml:space
="
preserve
">Curvæ virium
<
lb
/>
reſolutio in at-
<
lb
/>
tractionem gra-
<
lb
/>
vitatis New to-
<
lb
/>
nianam, & a-
<
lb
/>
liam quandam
<
lb
/>
vim.</
note
>
diverſis jam Phyſici nominibus appellant, illud hic etiam no-
<
lb
/>
tari poteſt, ſi quis ſingulas ſeorſim conſiderare velit, licere il-
<
lb
/>
lud etiam, hanc curvam in ſe unicam per reſolutionem virium
<
lb
/>
cogitatione noſtra, atque fictione quadam, dividere in plures.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Si ex. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">gr. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quis velit conſiderare in materia gravitatem generalem
<
lb
/>
accurate reciprocam diſtantiarum quadratis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poterit ſane is de-
<
lb
/>
ſcribere ex parte attractiva hyperbolam illam, quæ habeat accu-
<
lb
/>
rate ordinatas in ratione reciproca duplicata diſtantiarum, quæ
<
lb
/>
quidem erit quædam velut continuatio cruris VTS, tum ſingu-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0106-02
"
xlink:href
="
note-0106-02a
"
xml:space
="
preserve
">Fig. 1.</
note
>
lis ordinatis ag, db curvæ virium expreſſæ in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">adjungere
<
lb
/>
ordinatas hujus novæ hyperbolæ ad partes AB incipiendo a pun-
<
lb
/>
ctis curvæ g, b, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eo pacto orietur nova quædam curva, quæ
<
lb
/>
verſus partes p V coincidet ad ſenſum cum axe o C, in reliquis
<
lb
/>
locis ab eo diſtabit, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">contorquebitur etiam circa ipſum, ſi ver-
<
lb
/>
tices F, K, O diſtiterint ab axe magis, quam diſter ibidem hy-
<
lb
/>
perbola illa. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Tum poterit dici, puncta omnia materiæ habere
<
lb
/>
gravitatem decreſcentem accurate in ratione reciproca duplicata
<
lb
/>
diſtantiarum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſimul habere vim aliam expreſſam ab illa nova
<
lb
/>
curva: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam idem erit, concipere ſimul haſce binas leges virium,
<
lb
/>
ac illam præcedentem unicam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">iidem effectus orientur.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">120. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Eodem pacto hæc nova curva poteſt dividi in alias duas,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0106-03
"
xlink:href
="
note-0106-03a
"
xml:space
="
preserve
">Hujus poſte-
<
lb
/>
rioris vis reſo-
<
lb
/>
lutio in alias
<
lb
/>
plures.</
note
>
vel plures, concipiendo aliam quamcunque vim, ut ut accurate
<
lb
/>
fervantem quaſdam determinatas leges, ſed ſimul mutando cur-
<
lb
/>
vam jam genitam, translatis ejus punctis per intervalla æqualia
<
lb
/>
ordinatis reſpondentibus novæ legi aſſumptæ. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hoc pacto ha-
<
lb
/>
bebuntur plures etiam vires diverſæ, quod aliquando, ut in
<
lb
/>
reſolutione virium accidere diximus, inſerviet ad faciliorem de-
<
lb
/>
terminationem effectuum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ea erit itidem vera virium reſolutio
<
lb
/>
quædam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed id omne erit noſtræ mentis partus quidam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam
<
lb
/>
reipſa unica lex virium habebitur, quam in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">1. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">expoſui, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
quæ ex omnibus ejuſmodi legibus componetur.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">121. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quoniam autem hic mentio injecta eſt gravitatis decre-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0106-04
"
xlink:href
="
note-0106-04a
"
xml:space
="
preserve
">Non obeſſe
<
lb
/>
theoriam gra-
<
lb
/>
vitatis; cujus
<
lb
/>
lex in minimis
<
lb
/>
diſtantiis lo-
<
lb
/>
cum non ha-
<
lb
/>
bet.</
note
>
ſcentis accurate in ratione reciproca duplicata diſtantiarum;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cavendum, ne cui difficultatem aliquam pariat illud, quod
<
lb
/>
apud Phyſicos, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">potiffimum apud Aſtronomiæ mecha-
<
lb
/>
nicæ cultores, habetur pro comperto, gravitatem decrefcere in
<
lb
/>
ratione reciproca duplicata diſtantiarum accurate, cum in hac
<
lb
/>
mea Theoria lex virium diſcedat plurimum ab ipſa ratione re-
<
lb
/>
ciproca duplicata diſtantiarum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Inprimis in minoribus diſtantiis
<
lb
/>
vis integra, quam in ſe mutuo exercent particulæ, omnino
<
lb
/>
plurimum diſcrepat a gravitate, quæ ſit in ratione reciproca
<
lb
/>
duplicata diſtantiarum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">vapores, qui tantam exercent
<
lb
/>
vim ad ſe expandendos, repulſionem habent utique in illis mi-
<
lb
/>
nimis diſtantiis a ſe invicem, non attractionem; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ipſa at-
<
lb
/>
tractio, quæ in cohæſione ſe prodit, eſt illa quidem in im-
<
lb
/>
menſum major, quam quæ ex generali gravitate conſequitur: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
cum ex ipſis Newtoni compertis attractio gravitati </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>