Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of Notes
<
1 - 4
[out of range]
>
[Note]
Page: 53
[Note]
Page: 54
[Note]
Page: 54
[Note]
Page: 54
[Note]
Page: 55
[Note]
Page: 55
[Note]
Page: 56
[Note]
Page: 56
[Note]
Page: 56
[Note]
Page: 57
[Note]
Page: 57
[Note]
Page: 58
[Note]
Page: 58
[Note]
Page: 58
[Note]
Page: 59
[Note]
Page: 59
[Note]
Page: 59
[Note]
Page: 60
[Note]
Page: 60
[Note]
Page: 60
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 61
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 62
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 63
[Note]
Page: 64
[Note]
Page: 64
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(60)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
60
"
file
="
0112
"
n
="
112
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
viſibilia, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inextenſa, quod nullam ſe dicant habere poſſe eo-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0112-01
"
xlink:href
="
note-0112-01a
"
xml:space
="
preserve
">idea extenſio-
<
lb
/>
nis ſit orta.</
note
>
rum ideam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At id hominum genus præjudiciis quibuſdam
<
lb
/>
tribuit multo plus æquo. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ideas omnes, ſaltem eas, quæ ad ma-
<
lb
/>
teriam pertinent, per ſenſus hauſimus. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Porro ſenſus noſtri
<
lb
/>
nunquam potuerunt percipere ſingula elementa, quæ nimirum
<
lb
/>
vires exerunt nimis tenues ad movendas fibras, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">propagandum
<
lb
/>
motum ad cerebrum: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">maſſis indiguerunt, ſive elementorum ag-
<
lb
/>
gregatis, quæ ipſas impellerent collata vi. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hæc omnia aggrega-
<
lb
/>
ta conſtabant partibus, quarum partium extremæ ſumptæ hinc,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde, debebant a ſe invicem diſtare per aliquod intervallum,
<
lb
/>
nec ita exiguum. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hinc factum eſt , ut nullam unquam per
<
lb
/>
ſenſus acquirere potuerimus ideam pertinentem ad materiam,
<
lb
/>
quæ ſimul & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">extenſionem , & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">partes, ac diviſibilitatem non
<
lb
/>
involverit . </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Atque idcirco quotieſcunque punctum nobis ani-
<
lb
/>
mo ſiſtimus , niſi reflexione utamur, habemus ideam globuli
<
lb
/>
cujuſdam perquam exigui, ſed tamen globuli rotundi, habentis
<
lb
/>
binas ſuperficies oppoſitas diſtinctas.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">133. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamobrem ad concipiendum punctum indiviſibile ,
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0112-02
"
xlink:href
="
note-0112-02a
"
xml:space
="
preserve
">Ideam puncti
<
lb
/>
debere acquiri
<
lb
/>
per reflexio
<
lb
/>
nem : quomodo
<
lb
/>
ejus idea nega
<
lb
/>
tiva acquiratur.</
note
>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inextenſum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">non debemus conſulere ideas, quas immediate
<
lb
/>
per ſenſus hauſimus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſed eam nobis debemus efformare per re-
<
lb
/>
flexionem . </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Reflexione adhibita non ita difficulter efforma-
<
lb
/>
bimus nobis ideam ejuſmodi. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam inprimis ubi & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">exten-
<
lb
/>
ſionem , & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">partium compoſitionem conceperimus; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi utran-
<
lb
/>
que negemus ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">jam inextenſi , & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">indiviſibilis ideam quandam
<
lb
/>
nobis comparabimus per negationem illam ipſam eorum, quo-
<
lb
/>
rum habemus ideam ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">uti foraminis ideam habemus utique
<
lb
/>
negando exiſtentiam illius materiæ, quæ deeſt in loco forami-
<
lb
/>
nis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">134. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Verum & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſitivam quandam indiviſibilis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inextenſi
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0112-03
"
xlink:href
="
note-0112-03a
"
xml:space
="
preserve
">Quomodo ejus
<
lb
/>
idea roſitiva æ-
<
lb
/>
quiri poſſit per
<
lb
/>
limites , & li-
<
lb
/>
mitum interſe-
<
lb
/>
ctionem.</
note
>
puncti ideam poterimus comparare nobis ope Geometriæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
ope illius ipſius ideæ extenſi continui, quam per ſenſus hau-
<
lb
/>
ſimus , & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quam inferius oſtendemus , fallacem eſſe, ac fon-
<
lb
/>
tem ipſum fallaciæ ejuſmodi aperiemus , quæ tamen ipſa ad
<
lb
/>
indiviſibilium , & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inextenſorum ideam nos ducet admodum
<
lb
/>
claram. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Concipiamus planum quoddam prorſus continuum,
<
lb
/>
ut menſam, longum ex. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">gr. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">pedes duos; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">atque id ipſum pla-
<
lb
/>
num concipiamus ſecari tranſverſum ſecundum longitudinem ita,
<
lb
/>
ut tamen iterum poſt ſectionem conjungantur partes, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſe con-
<
lb
/>
tingant. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sectio illa erit utique limes inter partem dexteram,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſiniſtram , longus quidem pedes duos, quanta erat plani
<
lb
/>
longitudo, at latitudinis omnino expers: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam ab altera parte
<
lb
/>
immediate motu continuo tranſitur ad alteram, quæ, ſi illa
<
lb
/>
ſectio craſſitudinem haberet aliquam, non eſſet priori conti-
<
lb
/>
gua. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Illa ſectio eſt limes ſecundum craſſitudinem inextenſus,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">indiviſibilis, cui ſi occurrat altera ſectio tranſverſa eodem
<
lb
/>
pacto indiviſibilis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inextenſa; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">oportebit utique, interſectio
<
lb
/>
utriuſque in ſuperficie plani concepti nullam omnino habeat
<
lb
/>
extenſionem in partem quamcumque. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id erit punctum </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>