Clavius, Christoph, Gnomonices libri octo, in quibus non solum horologiorum solariu[m], sed aliarum quo[quam] rerum, quae ex gnomonis umbra cognosci possunt, descriptiones geometricè demonstrantur

Table of contents

< >
[111.] THEOREMA 20. PROPOSITIO 22.
[112.] COROLLARIVM.
[113.] SCHOLIVM.
[114.] PROBLEMA 3. PROPOSITIO 23.
[115.] SCHOLIVM.
[116.] THEOREMA 21. PROPOSITIO 24.
[117.] SCHOLIVM.
[118.] PROBLEMA 4. PROPOSITIO 25.
[119.] COROLLARIVM.
[120.] PROBLEMA 5. PROPOSITIO 26.
[121.] COROLLARIVM.
[122.] PROBLEMA 6. PROPOSITIO 27.
[123.] PROBLEMA. 7. PROPOSITIO 28.
[124.] SCHOLIVM I.
[125.] COROLLARIVM.
[126.] SCHOLIVM II.
[127.] PROBLEMA 8. PROPOSITIO 29.
[128.] PROBLEMA. 9. PROPOSITIO 30.
[129.] PROBLEMA 10. PROPOSITIO 31.
[130.] PROBLEMA 11. PROPOSITIO 32.
[131.] SCHOLIVM.
[132.] PROBLEMA 12. PROPOSITIO 33.
[133.] SCHOLIVM.
[134.] PROBLEMA 13. PROPOSITIO 34.
[135.] SCHOLIVM.
[136.] PROBLEMA 14. PROPOSITIO 35.
[137.] SCHOLIVM.
[138.] PROBLEMA 15. PROPOSITIO 36.
[139.] SCHOLIVM.
[140.] FINIS PRIMI LIBRI.
< >
page |< < (92) of 677 > >|
11292GNOMONICES lis ponitur arcui E L; crit quoque G O, ipſi k T, æqualis. Cum ergo G O, K T, ſint etiam paral-
1128. primi. lelæ, propterea quòd anguli O G T, k T G, recti ſint, ex conſtructione;
erunt & G T, O K, æqua-
2233. primi. les, &
parallelæ. Quare cum angulus A G O, rectus ſit, erit & angulus G O k, rectus. Quoniam igi
3329. primi.75[Figure 75] tur recta G O, ad rectas O L, O k, perpendicula-
ris
eſt, erit eadem G O, ad planum per O L, O k, du-
444. vndec.76[Figure 76] ctum perpendicularis:
ac propterea & planum cir-
culi
D E B F, per G O, ductum, ad idem planum
5538. vndec. per O L, O K, ductum erit rectum.
Quare perpen-
dicularis
ex k, in planum D E B F, demiſſa cidet
in
rectam L N, communem ſectionem plani DE-
6638. vndec.7710 B F, &
eius, quod per O L, O k, ducitur. Quòd au-
tem
in Q, cadat, ita demonſtrabitur.
Cadat, ſi he-
ri
poteſt, in aliud punctum, vt in R.
Quoniam igi
tur
L S, M P, parallelæ ſunt, erit vt L M, ad M G,
88@. ſe@t@. ita S P, ad P G;
& componendo, vt L G, ad M G, ita
S
G, ad P G:
Sed L G, M G, ipſis E G, H G, æqua-
les
ſunt, per definitionem circuli;
& S G, P G, ipſis
9934. primi. L O, Q O, æquales, ob rectangula S O, P O.
Ergo
erit
quoque, vt E G, ad H G, ita L O, ad Q O;
&
permutando
, vt E G, ad L O, ita H G, ad Q O;
atq;
101020 adeò vt quadratum ex E G, ad quadratum ex L O, ita quadratum ex H G, ad quadratum ex Q O:
1111@@. ſex@@. Sed eſt, ex propoſ. 21. lib. 1. Apollonij, vt quadratum ex E G, ad quadratum ex L O, ita rectangu-
gulum
ſub B G, GD, ad rectangulum ſub B O, O D, quòd E G, L O, ſint ordinatim ductæ ad B D,
diametrum
circuli D E B F, nempe perpendiculares.
Erit ergo quoque vt rectangulum ſub B G,
G
D, ad rectangulum ſub B O, O D, ita quadratum ex H G, ad quadratum ex Q O.
Et quoniam,
Ellipſis
diametrorum D B, HI, ponatur tranſire per R, ( quod in R, dicatur cadere perpendicu
laris
ex K, demiſſa,) eſt quoque, per eandem propoſitionem 21.
lib. 1. Apollonii, vt rectangulum
ſub
B G, G D, ad rectangulum ſub B O, O D, ita quadratum ex H G, ad quadratum ex R O, quòd
H
G, R O, ſint ordinatim applicatę ad diametrum BD.
Erit igitur vt quadratum ex H G, ad qua-
dratum
ex Q O, ita idem quadratum ex H G, ad quadratum ex R O.
Quare quadrata ex Q O,
12129. quar@@.131330 R O, ęqualia ſunt, ac propterea &
lineę Q O, R O, ęquales, totum & pars. Quod eſt abſurdum.
Perpendicularis ergo à k, demiſſa non cadit in aliud punctum, quàm in Q. Eodem modo ſum-
ptis
alijs punctis in circunferentia circuli A B C D, inueniemus, quo loco perpendicutares ab ip-
ſis
ductę in planum circuli D E B F, cadant.
Quapropter in circunferentia circuli maximi in ſphę
ra
ad alium circulum, &
c. Quod faciendum erat.
COROLLARIVM.
EX his manifeſtè patet modus deſcribendæ Ellipſis, cuius diametri datæ ſint. Si enim duę diametri
D
B, H I, ita aptentur, vt ſeſe bifariam in G, &
ad angulos rectos ſecent; & ex centro G, & interuallis
1414Quo mode de-
ſcribenda
fit El
lipſis
, cuius dia-
@@etri
datæ ſint@
77[Figure 77] G D, G H, circuli deſcribantur:
producta autem H I,
151540 vtrinque, ſumantur arcus ęquales E L, L A, A B, B C,
quotcunque
, &
his æquales F N, N k, k P, P R; idemq́
@@
at in altero ſemicirculo E B F;
iunganturq́ue puncta
L
, A, B, &
c. cum centro G, rectis ſecantibus circulum
H
M I, in partes, quæ ſimiles erunt partibus E L, L A,
&
c. exijs, quę in commentarijs in ſphæram ad finem
capitis
1.
ſcripſimus. Deinde bina quælibet puncta cir
culi
maioris à D, vel B, hinc inde remota æqualiter
connectantur
lineis rectis;
itemq́; bina quælibet pun-
cta
circuli minoris ab H, vel I, hinc inde ęqualiter quo-
que
remota alijs lineis rectis;
ac poſtremo puncta, vbi
coierint
quęque duæ lineæ, quę per diuiſiones ſibi re-
161650 ſpondentes tranſeunt, notentur, cadẽt ea omnia in El-
lipſim
, cuius diametri D B, H I, vt demonſtratum eſt.
Nam in ſuperiori figura oſtendimus punctum Q, vbi
coeuntrectæ
L N, P M, quarum illa minori diametro
H
I, hæc verò maiori D B, parallela eſt, cadere in El-
lipſim
, quæ quidem parallelæ ducuntur per puncta L,
M
, interſe reſpondentia, hoc eſt, auferentia arcus ſimiles E L, H M.
Cum ergo hic idem fiat, propterea
quòd
lineę omnes puncta correſpondentia connectentes parallelæ ſunt diametris H I, D B, ex ijs, quę in
ſcholio
propoſ.
27. lib. 3. Euclidis demonſtrauimus, perſpicuum eſt, omnia illa puncta in Ellipſim cadere.
Idẽ
fiet, etiã ſi arcus E L, L A, &
c. fint æquales, dummodo per puncta reſpondentia L, M, & c. ducant@r
parallelæ
diametris Ellipſis, &
c. Quare ſi lineam appoſitè, congruenterq́; eiu@modi puncta coniungentem
duxerimus
, Ellipſis deſcripta erit.
Quod erat faciendum.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index