Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Table of figures

< >
< >
page |< < (102) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div17" type="section" level="1" n="14">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3131" xml:space="preserve">
              <pb o="102" file="0114" n="114" rhead="Diſſertatio Quarta."/>
            His omnibus pares ad efficiendam aëris formam vires, quemad-
              <lb/>
            modum par eſt facultas extinguendi flammam, citrà fabularum
              <lb/>
            commenta tribuere quis poſſit? </s>
            <s xml:id="echoid-s3132" xml:space="preserve">Quod ſi, vt aquæ, arenæ, ceræ,
              <lb/>
            digitis, emunctorio, ſpiritui denegent vim eſſiciendi aëris, nul-
              <lb/>
            lam autument nouam aëris formam abeunti ignis formæ ſucce-
              <lb/>
            dere (cum maximè nihil ex igne, quemadmodum neque ex gla-
              <lb/>
            cie, fieri doceat laudatus Ariſtoteles lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3133" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3134" xml:space="preserve">de Gen. </s>
            <s xml:id="echoid-s3135" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3136" xml:space="preserve">Cor. </s>
            <s xml:id="echoid-s3137" xml:space="preserve">tex. </s>
            <s xml:id="echoid-s3138" xml:space="preserve">21.)
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3139" xml:space="preserve">quin pariter aiunt exuſto ligno nullam ignis ſubſtantialem formam
              <lb/>
            gigni? </s>
            <s xml:id="echoid-s3140" xml:space="preserve">id quod multo faciliùs concedi poteſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s3141" xml:space="preserve">forma quippe Ele-
              <lb/>
            menti formæ corporis miſti ſubiecta cum ſit, materiem abundè
              <lb/>
            perſicit, etiam ſi ſuprema illa forma pereat. </s>
            <s xml:id="echoid-s3142" xml:space="preserve">At ignis forma & </s>
            <s xml:id="echoid-s3143" xml:space="preserve">
              <lb/>
            aëris non eâ inter ſe cognatione iunguntur, vt eandem materiæ
              <lb/>
            particulam pariter afficiant, ac proinde alterutrâ pereunte, altera
              <lb/>
            nondum exiſtens materiam imbuere nequit, ſed opus eſt no-
              <lb/>
            uâ formæ effectione. </s>
            <s xml:id="echoid-s3144" xml:space="preserve">Satius itaque fuerit peculiarem, nouamque
              <lb/>
            ignis formam ſubſtantialem flammæ denegare.</s>
            <s xml:id="echoid-s3145" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3146" xml:space="preserve">Grad. </s>
            <s xml:id="echoid-s3147" xml:space="preserve">Adeò inhæſit hominum mentibus ex ligno ignem gigni, vt
              <lb/>
            pluribus, ſi hìc adeſſent, paradoxa loqui videremur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3148" xml:space="preserve">Quamuis autem
              <lb/>
            ignis formam à fugaci flammâ excludi fortaſſe paterentur, eam ta-
              <lb/>
            men in ardentibus ſaltem prunis collocandam eſſe contenderent.</s>
            <s xml:id="echoid-s3149" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3150" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3151" xml:space="preserve">Conſignatas in animis vulgi notiones non peruertimus:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3152" xml:space="preserve">ex ligno ignem fieri, nunquam animum induxi, vt negarem, quem-
              <lb/>
            admodum ex aquâ glaciem ſieri vltrò concedo: </s>
            <s xml:id="echoid-s3153" xml:space="preserve">ſed nouam ali-
              <lb/>
            quam ſubſtantiam in ligni exuſtione gigni, hoc illud eſt, in quo à
              <lb/>
            vulgi ſententiâ me diſcedere fateor, ratione impellente. </s>
            <s xml:id="echoid-s3154" xml:space="preserve">Et flam-
              <lb/>
            mam, inquam, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3155" xml:space="preserve">prunas ignem eſſe admitto, ſed nouam ſub-
              <lb/>
            ſtantiam gigni, ſiuè cùm erumpit flamma, ſiue cùm lignum aut
              <lb/>
            carbo accenditur, iterum pernego. </s>
            <s xml:id="echoid-s3156" xml:space="preserve">Illud quippe primùm ani-
              <lb/>
            maduertendum eſt, quod potiſſima virtus ignea, atque maxima
              <lb/>
            vis comburendi eſt in flammâ, quæ follium alternâ expiratione
              <lb/>
            excitatur ex prunis, vt in fabrorum officinis manifeſtum eſt; </s>
            <s xml:id="echoid-s3157" xml:space="preserve">ac
              <lb/>
            proinde non minùs igneam formam obtinere videtur flamma, quàm
              <lb/>
            ardentes prunæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s3158" xml:space="preserve">perinde enim, flammâ è prunis auolante, illæ
              <lb/>
            tabeſcunt in cinerem, atque cum oliuum è fracibus exprimitur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3159" xml:space="preserve">
              <lb/>
            nam ſicut ex oliuâ, qui ineſt, liquor compreſſione eximitur, ſic
              <lb/>
            ex prunâ, qui ineſt, ignis ſenſim auolat: </s>
            <s xml:id="echoid-s3160" xml:space="preserve">quemadmodum verò
              <lb/>
            incluſus oleæ ſuccus oleum non eſſet, ſi expreſſus oleum pariter
              <lb/>
            non diceretur, ita ſi auolans ex prunis feruida natura, ignis </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>