Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 17
[out of range]
>
<
1 - 17
[out of range]
>
page
|<
<
(64)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
64
"
file
="
0116
"
n
="
116
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
imaginarium tantummodo, de quo, uti & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">de tempore, quid
<
lb
/>
in hac mea Theoria ſentiam, ſatis luculenter expoſui in Sup-
<
lb
/>
plementis ad librum 1 Stayanæ Philoſophiæ . </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Cenſeo ni- mirum quodvis materiæ punctum, habere binos reales exiſten-
<
lb
/>
di modos, alterum localem, alterum temporarium, qui num
<
lb
/>
appellari debeant res, an tantummodo modi rei , ejuſmodi li-
<
lb
/>
tem, quam arbitror eſſe tantum de nomine, nihil omnino cu-
<
lb
/>
ro. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Illos modos debere admitti, ibi ego quidem poſitive de-
<
lb
/>
monſtro: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eos natura ſua immobiles eſſe, cenſeo ita, ut idcir-
<
lb
/>
co ejuſmodi exiſtendi modi per ſe inducant relationes prioris ,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſterioris in tempore, ulterioris, vel citerioris in loco, ac
<
lb
/>
diſtantiæ cujuſdam determinatæ, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in ſpatio determinatæ poſi-
<
lb
/>
tionis etiam, qui modi, vel eorum alter, neceſſario mutari
<
lb
/>
debeant, ſi deſtantia, vel etiam in ſpatio ſola mutetur poſitio.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Pro quovis autem modo pertinente ad quodvis punctum, pe-
<
lb
/>
nes omnes infinitos modos poſſibiles pertinentes ad quodvis a-
<
lb
/>
liud, mihi eſt unus, qui cum eo inducat in tempore relatio-
<
lb
/>
nem coexiſtentiæ ita, ut exiſtentiam habere uterque non poſ-
<
lb
/>
ſit, quin ſimul habeant, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">coexiſtant ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in ſpatio vero, ſi exi-
<
lb
/>
ſtunt ſimul, inducant relationem compenetrationis, reliquis o-
<
lb
/>
mnibus inducentibus relationem diſtantiæ temporariæ, vel
<
lb
/>
localis, ut & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſitionis cujuſdam localis determinatæ. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quo-
<
lb
/>
niam autem puncta materiæ exiſtentia habent ſemper aliquam
<
lb
/>
a ſe invicem diſtantiam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">numero finita ſunt ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">finitus eſt
<
lb
/>
ſemper etiam localium modorum coexiſtentium numerus, nec
<
lb
/>
ullum reale continuum efformat. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Spatium vero imaginarium
<
lb
/>
eſt mihi poſſibilitas omnium modorum localium confuſe co-
<
lb
/>
gnita, quos ſimul per cognitionem præciſivam concipimus,
<
lb
/>
licet ſimul omnes exiſtere non poſſint, ubi cum nulli ſint
<
lb
/>
modi ita ſibi proximi, vel remoti, ut alii viciniores, vel
<
lb
/>
remotiores haberi non poſſint, nulla diſtantia inter poſſibiles
<
lb
/>
habetur, ſive minima omnium, ſive maxima. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Dum animum
<
lb
/>
abſtrahimus ab actuali exiſtentia, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in poſſibilium ſerie finitis
<
lb
/>
in infinitum conſtante terminis mente ſecludimus tam mini-
<
lb
/>
mæ, quam maximæ diſtantiæ limitem, ideam nobis effor-
<
lb
/>
mamus continuitatis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">infinitatis in ſpatio, in quo idem ſpa-
<
lb
/>
tii punctum appello poſſibilitatem omnium modorum localium,
<
lb
/>
ſive, quod idem eſt, realium localium punctorum pertinen-
<
lb
/>
tium ad omnia materiæ puncta , quæ ſi exiſterent, compe-
<
lb
/>
netrationis relationem inducerent, ut eodem pacto idem nomi-
<
lb
/>
no momentum temporis temporarios modos omnes, qui rela-
<
lb
/>
tionem inducunt coexiſtentiæ. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed de utroque plura in illis
<
lb
/>
diſſertatiunculis, in quibus & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">analogiam perſequor ſpatii, ac
<
lb
/>
temporis multiplicem.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
note
symbol
="
(h)
"
position
="
foot
"
xml:space
="
preserve
">Binæ diſſertatiunculæ, quæ huc pertinent, inde excerptœ habentur hic
<
lb
/>
Supplementorum §. 1, & 2, quarum mentio facta eſt etiam ſuperius
<
lb
/>
num. 66., & 86.</
note
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>