Vitruvius, M. Vitrvvivs Per Iocvndvm Solito Castigatior Factvs Cvm Figvris Et Tabvla Vt Iam Legi Et Intelligi Possit, 1511

Page concordance

< >
Scan Original
31 II
32
33 12
34
35 13
36
37 14
38
39 15
40
41 16
42
43 17
44
45 18
46
47 19
48
49 20
50
51 21
52
53 22
54
55 23
56
57 24
58
59 25
60
< >
page |< < of 256 > >|
12LIBER cinatio autem eſt, quæ res fabricatas ſolertia ac ratione proportionis de-
mõſtrare at explicare põt.
Ita architecti qui ſine litteris contenderũt
vt manibus eſſent exercitati, nõ potuerũt efficere vt haberẽt pro labori-
bus autoritatẽ.
Qui autẽ ratiocinationibus & litteris ſolis conſiſi fuerũt,
vmbrã, nõ rem perſecuti vident̃ At qui vtrũ ꝑdidicerũt, (vti omni-
bus armis ornati) citius cum autoritate quod fuit propoſitum, ſunt aſ-
ſequuti.
Cum in omnibus enim rebus, tum maxime etiam in archite-
ctura hæc duo inſunt, quod ſigniſicatur, &
quod ſigniſicat. Signiſicatur
propoſita res de qua dictur.
Hanc autem ſigniſicat demonſtratio ratio-
nibus doctrinarum exp@@ata, Quare videtur vtra parte exercitatum
eſſe debere, qui ſe architectum proſiteatur.
Ita eum & ingenioſum eſſe
oportet, &
ad diſciplinam docilem. Ne enim ĩgenium ſine diſciplina,
aut diſciplina ſine ingenio, perfectum artiſicem poteſt efficere, &
ut lit-
teratus ſit, peritus graphidos, eruditus geometria, &
optices non igna-
rus, inſtructus arithmetica, hiſtorias complures nouerit, philoſophos
diligenter audiuerit, muſicam ſciuerit, medicinæ non ſit ignarus, reſpõ-
ſa iuris conſultorum nourerit, aſtrologiam cœli rationes cognitas ha-
beat, Quæ cur ita ſint, hæ ſunt cauſæ, Litteras architectum ſcire opor-
tet, vti cõmentariis memoriam ſirmiorem efficere poſſit.
Deinde gra-
phidos ſcientiam habere, quo facilius exemplaribus pictis, quam uelit
operis ſpeciem, deformare valeat.
Geometria autẽ plura præſidia pre-
ſtat architecturæ:
& primũ ex euthy grammis circini tradit uſum: e quo
maxime facilius ediſiciorum in areis expediuntur deſcriptiões:
norma-
rum &
librationum & linearum directiones. Item per opticen, @@
ediſiciis, ab certis regionibus, cœli lumina recte ducũtur.
Per arithme-
ticen, ſumptus ediſiciorum conſumantur:
menſurarum rationes expli-
cantur:
difficileſ ſymmetriarum queſtiones geometricis rationibus &
methodis inueniũtur.
Hiſtorias autem plures nouiſſe oportet, ꝙ mul-
ta ornamenta ſæpe in operibus architecti deſignant, de quibus, argumẽ-
tis rationem cur fecerint querentibus reddere debent.
Quemadmodum
ſiquis ſtatuas marmoreas muliebres ſtolatas, &
quæ caryatides dicũtur,
pro columnis in opere ſtatuerit, &
inſuper mutilos & coronas collo-
cauerit, ꝑcontãtibus ita reddet rationẽ.
Carya ciuitas Pelopõneſi cum
perſis hoſtibus cõtra græciã cõſenſit:
poſtea græci per victoriã glorioſe
bello liberati, cõmuni cõſilio caryatibus bellũ indixerunt.
Ita oppido
capto, uiris interfectis, ciuitate deleta, matronas eorũ in ſeruitutẽ abdu-
xerunt.
Nec ſunt paſſi ſtolas, ne ornatus matronales deponere: vti non
vno triumpho ducerent{ur}, ſed æterno ſeruitutis exẽplo graui cõtumelia
preſſæ, pœnas pendere uiderentur pro ciuitate.
Ideo quitunc architecti
fuerunt, edificiis publicis deſignauerũt earũ imagines oneri ferũdo col-
locatas:
ut etiã poſteris nota pœna peccati caryatiũ, memoriæ traderet{ur}.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index