Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Table of contents

< >
[121.] 71. Viſibile obtutu & antegreſſa cognitione ſimul, minore tempore percipitur, quàm ſolo ob-tutu. 64 p 3.
Page: 77 (71)
[122.] 72. Generales uiſibilis ſpecies citi{us} percipiuntur ſingularib{us}. 71 p 3.
Page: 78 (72)
[123.] 73. E uiſibilib{us} communib{us} alia alijs citi{us} percipiuntur. 72 p 3.
Page: 78 (72)
[124.] 74. Temp{us} obtut{us} pro ſpecierum uiſibilium uarietate uariat. 56 p 3.
Page: 79 (73)
[125.] 75. Viſio per anticipatam notionem & breuem obtutum, eſt incerta. 65 p 3.
Page: 79 (73)
[126.] 76. Vera uiſibilis forma percipitur obtutu: accurata conſideratione: & dilig enti omnium uiſibilium ſpecierum diſtinctione. 57 p 3.
Page: 80 (74)
[127.] ALHAZEN FILII ALHAYZEN OPTICAE LIBER TERTIVS.
Page: 81 (75)
[128.] PROOEMIVM LIBRI. CAP. 1. 1. Viſ{us} in perceptione uiſibilium aliquando allucinatur. 1 p 4.
Page: 81 (75)
[129.] DE IIS QVAE DEBENT PRAEPONI SERMONI in deceptionibus uiſus. Cap. II. 2. Axes pyramidum opticarum utriuſ uiſ{us} per centrum foraminis uueæ tranſeuntes, in uno uiſibilis puncto ſemper concurrunt: & ſunt perpendiculares ſuperficiei uiſ{us}. 32. 35 p 3.
Page: 82 (76)
[130.] 3. Sit{us} uiſibilis erga utrun uiſum eſt plerun ſit{us} ſimilis. Ita axes pyramidum optica-rum & lineæ ab utro uiſu ductæ ad cõcurſum duorum axιum, factũ in recta linea adutrun axem perpendiculari, ſunt æquales. 40. 42 p 3.
Page: 82 (76)
[131.] 4. Duærectæ lineæ ab utro uiſu ductæad concurſum duorum axium, factum in recta linea ad utrun axem obliqua, ſunt ferè inæquales. 41 p 3.
Page: 83 (77)
[132.] 5. E plurib. uiſibilib. ordinatim intraopticos axes diſpoſitis: remotiora incertè uidẽtur. 50 p 3.
Page: 83 (77)
[133.] 6. Si duæ rectæ lineæ à medio nerui cõmunis ſint contermi-nærectæ cõnectenti centra for aminum gyrineruorum cauo-rum: conſtituent triangulum æquicrurum. 30 p 3.
Page: 84 (78)
[134.] 7. Si recta linea ſit à medio nerui communis admedium rectæ lineæ connectentis centra fo-raminum gyrineruorum cauorum: erit ad ipſam perpendicularis. 33 p 3.
Page: 84 (78)
[135.] 8. Si axes, communis & duo optici, in uno uiſibilis puncto concurrant: erunt in eodem plano cum rectis, connectente centra foraminum gyrineruorum cauorum, & duab{us} à medio nerui communis connectenti conterminis. 34 p 3.
Page: 85 (79)
[136.] 9. Vtro uiſu uiſibile unum plerun uidetur. 28 p 3. Idem 27 n 1.
Page: 85 (79)
[137.] 10. Concurſiis axium opticorum in axe communifacit uiſionem certißimam: extrà, tantò certiorem, quantò axi propinquior fuerit. 44 p 3.
Page: 86 (80)
[138.] 11. Viſibile intra axes opticos ſitum: ueluni uiſui rectè, reliquo obliquè oppoſitum: uidetur geminum. 104.103 p 4.
Page: 87 (81)
[139.] 12. Viſibile aliàs unum: aliàs geminum uideri organo ostenditur. 108 p 4.
Page: 87 (81)
[140.] 13. Viſibile medio unius uiſus rectè, reliquo obliquè oppoſitum, uidetur geminum. 103 p 4. Idem II n.
Page: 89 (83)
[141.] 14. Viſibile, in quo concurrunt axes optici, aut radij his propinqui: uidetur unum. 46 p 3.
Page: 89 (83)
[142.] 15. Viſibile in axium opticorum concurſu certißimè uidetur: extratantò certius, quantò concurſui fuerit propinquius. 45 p 3.
Page: 91 (85)
[143.] 16. Viſibile magnum ſimul totum æquabiliter non uidetur. 48 p 3.
Page: 91 (85)
[144.] 17. Viſibile uiſui directũ, certißimè uidetur: obliquũ tantò minus, quantò obliquius. 33 p 4.
Page: 93 (87)
[145.] DE CAVSSIS, QVIBVS VISVI ACCIDIT DE-ceptio. Cap. III. 18. Ad uiſionem perficiendam octo neceſſaria ſunt: quorum quodlibet ad uitandum allu-cinationes, uiſibili ſymmetrum eſſe oportet. 1. 2. 13. 14. 15. 16. 19. 56 p 3. 1 p 4. Vide 36 n 1.
Page: 94 (88)
[146.] DE DISTINGVENDIS ERRORIBVS VI-ſus. Cap. IIII. 19. In uiſione erratur aut ſolo uiſu: aut anticipata notione: aut ſyllogiſmo.
Page: 95 (89)
[147.] DE QVALITATIBVS DECEPTIONVM VISVS, QVAE fiunt ſolo ſenſu. Cap. v. 20. Erratur ſolo uiſu in luce & colore, propter ſingulorum uiſionem perficientium aſymme-triam. 156 p 4.
Page: 95 (89)
[148.] DE QVALITATIBVS DECEPTIONVM VISVS, QVAE fiuntin ſcientia & cognitione. Cap. VI. 21. Erratur anticipata nõtione: cum forma anticipata, obiecto uiſibili perperam aßimila-tur, propter ſingulorum uiſionem perficientium aſymmetriam. 155 p 4.
Page: 96 (90)
[149.] DE QVALITATIBVS DECEPTIONVM VISVS, QVAE AC-cidunt in ſyllogiſmo & ratione. Cap. VII. 22. Erratur ſyllogiſmo propter ſingulorum uiſionem perficientium aſymmetriam.
Page: 97 (91)
[150.] 23. Diſtantia immoder ata cre at errores in ſingulis uiſibilibus ſpeciebus. In remotione. 16 p 4.
Page: 98 (92)
< >
page |< < (115) of 778 > >|
121115OPTICAE LIBER IIII.
AMplius: ſi opponatur ſpeculum uiſui: & intelligatur à cẽtro uiſus ad ſuperficiem ſpeculi py-
ramis & baſis illius pyramidis: & ſumatur punctum: & intelligatur linea pyramidis à centro
uiſus ad illud punctum: cum à puncto illo infinitæ poſsint produci lineæ: ſi aliqua earũ cum
latere pyramidis eundem habeat ſitum, & æqualem cum perpendiculari teneat angulum, & ita ac-
cidat quolibet puncto ſpeculi ſumpto: planũ, quòd à quolibet puncto ſpeculi poteſt fieri reflexio.
Dico igitur, quòd inter lineas à puncto ſumpto productas, eſt linea, quæ eundẽ habet ſitum cum la-
tere pyramidis, & æqualem tenet angulum cum perpẽdiculari ſuper illud punctum: & illa linea eſt
latus pyramidis intellectæ à puncto illo ſuperficiei rei occurrẽtis: & quod ſuper terminum illius li-
neæ ceciderit, cum per eam ad punctũ ſumptum uenerit: reflectetur ad uiſum, per latus pyramidis
iam dictũ. Et huius pyramidis latus cum linea à puncto illo producta erit in eadẽ ſuperficie, ortho-
gonali ſuper ſuperficiẽ tãgentẽ ſpeculũ in illo pũcto. Et hoc dico, cũ lateris pyramidis ſuper punctũ
ſumptũ fuerit declinatio. Si enim orthogonaliter cadat ſuper ſuperficiẽ tangentẽ ſpeculũ in pũcto
ſumpto, latus pyramidis productum à cẽtro uiſus reflectetur in ſe, & redibit in uiſum ad originem
ſui motus [per 11 n. ] In ſpeculo plano planũ eſt: quod diximus. Quo
24[Figure 24]e d f a c b niã in quodcunq; punctũ ſuperficiei planæ ceciderit radius: à pũcto
illo poteſt erigi linea orthogonalis ſuper ſuperficiẽ illã: & à cẽtro ui
ſus poteſt intelligi linea perpendiculariter cadẽs in ſuperficiẽ planã
prædictæ continuam, aut in eandẽ: & [per 35 d 1] hæ duæ perpendi-
culares erũt in eadẽ ſuperficie: quoniã ſunt æquidiſtãtes [per 6 p 11]
& linea à termino unius uſq; ad terminũ alterius protracta in ſuper-
ficie plana tenebit angulũ cum utraq; : & erit in eadẽ ſuperficie cum
utraq; [per 2 p 11] & radius, qui à linea illa eleuatur: tenebit acutum
angulum cũ perpendiculari ſpeculi, & ſimiliter cum perpendiculari
uiſus [angulus enim d c e acutus eſt: quia pars recti d c a: & huic æ-
quatur a e c per 29 p 1: quia a e, d c ſunt parallelæ. ] Et ſi intelligatur
in partem alteram produci linea ſuperficiei planæ, tranſiens ortho-
gonaliter ſuper terminos perpendicularium: tenebit ex parte alte-
ra cum perpendiculari ſpeculi angulum rectum [per 29 p 1: ] unde
ex illo recto poterit abſcindi angulus acutus, æqualis angulo acu-
to, quem cum eadem perpendiculari tenet radius. Et hi duo anguli
ſunt in eadem ſuperficie. Quare radius exiens & reflexus in eadem
ſunt ſuperficie, & in ſuperficie perpendicularium dictarum. Inſpe-
cto autem alio puncto, idem ſitus accidet radiorum cum perpendi-
cularibus: quarum una à centro uiſus: alia à puncto uiſo. In omni ergo ſuperficie reflexionis accidit
quatuor punctorũ concurſus, quæ ſunt: centrũ uiſus: & punctũ apprehenſum: & terminus perpen-
dicularis à cẽtro uiſus ductæ: & punctũ reflexionis. Et oẽs reflexionis ſuքficies ſecãt ſe in քpẽdicu-
lari, à pũcto reflexionis intellecta: & eſt ipſa cõmunis omnib. ſuperficieb. reflexionis. Et cũ idẽ ac-
cidat, quolibet pũcto ſuքficiei planæ inſpecto: erit ex omnib. pũctis ſimilis reflexio & eodẽ modo.

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index
Impressum