12298De Mundi Fabrica,
Eclypſim Lunæ prædicer@. Propoſ. VIII.
NEgotium iſtud ſummæ ſubtilitatis eſt, ac proinde multis etiam tricis impeditum.
nihil autem in tota.
Aſtronom. vulgo admirabilius, quam hæc tam exacta eclypſium diuinatio, præſertim ad annos com-
plures: Annunciate nobis quæ futura ſunt, & eritis ſicut Dij, inquit Sapiens. merito igitur in ſui admiratio-
nem cunctos morales pertrahit, ac ſimul in ſyderalis ſcientiæ venerationem. merito etiam Anaxagoras Cla-
zomenius, qui primus lunares defectus prædixit, ſummo honore habitus eſt, ante Domini aduentum ann. fe-
rè 550. alius etiam ob id ab rege Syracuſano Talento donatus eſt.
Aſtronom. vulgo admirabilius, quam hæc tam exacta eclypſium diuinatio, præſertim ad annos com-
plures: Annunciate nobis quæ futura ſunt, & eritis ſicut Dij, inquit Sapiens. merito igitur in ſui admiratio-
nem cunctos morales pertrahit, ac ſimul in ſyderalis ſcientiæ venerationem. merito etiam Anaxagoras Cla-
zomenius, qui primus lunares defectus prædixit, ſummo honore habitus eſt, ante Domini aduentum ann. fe-
rè 550. alius etiam ob id ab rege Syracuſano Talento donatus eſt.
Par igitur eſt, cum ad hunc Aſtronomiæ apicem aſcendere nunc nequeamus, ſaltem eum à longe indigi-
tare. Exempli gratia libeat examinare ſequens plenilunium huius menſis lulij, an ſit eclypticum. oportet
igitur, primo inuenire mediam luminarium ☍. oppoſitionem, rudi Minerua per regulas traditas, qua rum
melior eſt ea, quæ calculo nititur. quia igitur ſuperius inuentum eſt nouil. menſis eurrentis contigiſſe circa
mediam noctem ſequentem poſt dies 13. ideo hinc conijcij plenilunij futuri tempus hoc modo, tempus me.
11
D. # H. # I
13. # 22. # 0,.
14. # 18. # 22,.
28. # 6. # 22.
diæ lunationis eſt dies 14 hora 18. 22′. hoc tempus addo tẽpore nouilunij, ideſt, diei-
13. & horis 12. fiuntq; dies 28. horæ 6. 22′. lulij, pro tempore plenilunij futuri. Iam
vero antequam rem exactius expendam inquiro ad hoc tempus plenilunij locũ ☊.
per calculum, inuenioque eum eſſe in 10. ′ gr. 26′. min. ♓. & conſequenter ☊ eſſe in
gr. 10. 36. ♍. cum autem ***. ſit in 5. gr. 12′. ♌ erit ***. ei oppoſita in 6. 12′. ♒ vbi pro-
citur vmbra terræ. Ergo ***. diſtat a ☊. ideſt a loco, à quo non longè defectus con-
tingunt per gr. 34. ſciendum autem eſt, quod ſi plenilunium verum, ſeu ſi ***. in vera
oppoſitione, non diſtiterit a nodis, pluſquam gr. 12. hinc inde, futuram eſſe aliquam
eclypſim, atque eo maiorem, quo nodis propius acciderit. hanc diſtantiam vocant
terminos eclypticos; quod intra eos defectus omnes contingant, extra eos fieri nequeant: Ratio eſt, quia in
hiſce terminis, Luna habet talem latitudinem, vt ſemidiameter ipſius, & ſemid. vmbrę terræ, occurrentes ſibi
in anguſtijs illis, nequeant ſibi mutuo de via cedere, ſed ***. cogitur vmbram terræ perſt@ingere, aut in eam
impingere. cum ergo in hoc plenilunio ***. diſtet à ☊. a gr. 34. & a ☊. conſequenter gr. 146. certum eſt nullam
fore eclyp. quare non amplius de eo cogito.
tare. Exempli gratia libeat examinare ſequens plenilunium huius menſis lulij, an ſit eclypticum. oportet
igitur, primo inuenire mediam luminarium ☍. oppoſitionem, rudi Minerua per regulas traditas, qua rum
melior eſt ea, quæ calculo nititur. quia igitur ſuperius inuentum eſt nouil. menſis eurrentis contigiſſe circa
mediam noctem ſequentem poſt dies 13. ideo hinc conijcij plenilunij futuri tempus hoc modo, tempus me.
11
D. # H. # I
13. # 22. # 0,.
14. # 18. # 22,.
28. # 6. # 22.
diæ lunationis eſt dies 14 hora 18. 22′. hoc tempus addo tẽpore nouilunij, ideſt, diei-
13. & horis 12. fiuntq; dies 28. horæ 6. 22′. lulij, pro tempore plenilunij futuri. Iam
vero antequam rem exactius expendam inquiro ad hoc tempus plenilunij locũ ☊.
per calculum, inuenioque eum eſſe in 10. ′ gr. 26′. min. ♓. & conſequenter ☊ eſſe in
gr. 10. 36. ♍. cum autem ***. ſit in 5. gr. 12′. ♌ erit ***. ei oppoſita in 6. 12′. ♒ vbi pro-
citur vmbra terræ. Ergo ***. diſtat a ☊. ideſt a loco, à quo non longè defectus con-
tingunt per gr. 34. ſciendum autem eſt, quod ſi plenilunium verum, ſeu ſi ***. in vera
oppoſitione, non diſtiterit a nodis, pluſquam gr. 12. hinc inde, futuram eſſe aliquam
eclypſim, atque eo maiorem, quo nodis propius acciderit. hanc diſtantiam vocant
terminos eclypticos; quod intra eos defectus omnes contingant, extra eos fieri nequeant: Ratio eſt, quia in
hiſce terminis, Luna habet talem latitudinem, vt ſemidiameter ipſius, & ſemid. vmbrę terræ, occurrentes ſibi
in anguſtijs illis, nequeant ſibi mutuo de via cedere, ſed ***. cogitur vmbram terræ perſt@ingere, aut in eam
impingere. cum ergo in hoc plenilunio ***. diſtet à ☊. a gr. 34. & a ☊. conſequenter gr. 146. certum eſt nullam
fore eclyp. quare non amplius de eo cogito.
Rurſus examino ſequens Auguſti plenil.
quod ſic reperio, quia ab vno plenilunio ad alterum ſunt dies 29.
h. 12. {3/4}. eos addo diebus 28. h. 6. lulij, ideſt, tempori plenilunij; conflanturq; dies 57. h. 18 {3/4}. a quibus demo dies
31. meuſis lulij, remanentq; dies 26. h. 18 {3/4}. Auguſti, pro tempore plenilunij (aliter tamen potuiſſet inueniri
hoc plenilunium ex ſuperioribus præceptis, iuxta lectoris ſolertiam.) hoc autem tẽpore oppoſitus locus ***.
ſiue locus vmbræ terræ, eſt in gr. 4. ♓. eodem tempore video ex calculo ☊. eſſe in gr. 9. ♓. quare plenil. diſtat
2 ☊. gr. tantum 5. ergo cum ſit intra diſtantiam gr. 12. & quidem multum, hinc certo prænuncio futurum lu-
narem defectum; & quidem ſatis magnum, cum in magnis anguſtijs vmbræ Luna occurrat. in tali enim di-
ſtantia a ☊. habet latitudinem 26′. ſemid. autem vmbræ occupat min. ferè 50′. ſemid. verò Lunę eſt min. 17′.
h. 12. {3/4}. eos addo diebus 28. h. 6. lulij, ideſt, tempori plenilunij; conflanturq; dies 57. h. 18 {3/4}. a quibus demo dies
31. meuſis lulij, remanentq; dies 26. h. 18 {3/4}. Auguſti, pro tempore plenilunij (aliter tamen potuiſſet inueniri
hoc plenilunium ex ſuperioribus præceptis, iuxta lectoris ſolertiam.) hoc autem tẽpore oppoſitus locus ***.
ſiue locus vmbræ terræ, eſt in gr. 4. ♓. eodem tempore video ex calculo ☊. eſſe in gr. 9. ♓. quare plenil. diſtat
2 ☊. gr. tantum 5. ergo cum ſit intra diſtantiam gr. 12. & quidem multum, hinc certo prænuncio futurum lu-
narem defectum; & quidem ſatis magnum, cum in magnis anguſtijs vmbræ Luna occurrat. in tali enim di-
ſtantia a ☊. habet latitudinem 26′. ſemid. autem vmbræ occupat min. ferè 50′. ſemid. verò Lunę eſt min. 17′.
Sit igitur figura in qua A B.
ſit eclyptica C D.
fit via lunaris E.
ſit ☊.
E F.
ſit diſtantia gr.
5.
a ☊.
F G.
ſit la-
75[Figure 75]
titudo ***.
26′.
circulũ vnibræ ſit circa cen-
trum F. cuius ſemid. F H. 50′. Luna ſit cir-
ca centrum G. cuius ſemid. G I. 17′. quare
tota Luna ambulabit aliquandiu in tene-
bris. Erit igitur defectus totalis cum mo-
ra. Quod ſi ad hoc tempus quæratur Lu-
næ ęquatio, ea erit 27. adiectiua, ideſt, Lu-
na in motu diurno, ſequitur centrum vm-
bræ per 27′. quare adhuc colligo hunc ve-
rum defectum contingere priuſquam me-
dium vna fermè hora, propter 27′. Et quia
videtur duratura horas circiter 4. ideo ini-
tium eius erit dies 26. Auguſti poſt merid.
h. 15. quod erit mane diei 27. ciuilis, ante
ortum Solis horis ferè duabus. atq; hæc rudi Minerua; reliqua vero eius accidentia exactius inueſtigare, al-
tiſſimi eſt loci, atque extra noſtros limites nimis euagatur: qua etiam de cauſa, nihil de æquatione temporis
viſum eſt dicere, cum ea res nimis abſtruſa ſit, calculatoreſq; exactos tantum condeceat.
trum F. cuius ſemid. F H. 50′. Luna ſit cir-
ca centrum G. cuius ſemid. G I. 17′. quare
tota Luna ambulabit aliquandiu in tene-
bris. Erit igitur defectus totalis cum mo-
ra. Quod ſi ad hoc tempus quæratur Lu-
næ ęquatio, ea erit 27. adiectiua, ideſt, Lu-
na in motu diurno, ſequitur centrum vm-
bræ per 27′. quare adhuc colligo hunc ve-
rum defectum contingere priuſquam me-
dium vna fermè hora, propter 27′. Et quia
videtur duratura horas circiter 4. ideo ini-
tium eius erit dies 26. Auguſti poſt merid.
h. 15. quod erit mane diei 27. ciuilis, ante
ortum Solis horis ferè duabus. atq; hæc rudi Minerua; reliqua vero eius accidentia exactius inueſtigare, al-
tiſſimi eſt loci, atque extra noſtros limites nimis euagatur: qua etiam de cauſa, nihil de æquatione temporis
viſum eſt dicere, cum ea res nimis abſtruſa ſit, calculatoreſq; exactos tantum condeceat.