Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
List of thumbnails
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
21
(IX)
22
(X)
23
(XI)
24
(XII)
25
(XIII)
26
(XIV)
27
(XV)
28
(XVI)
29
(XVII)
30
(XVIII)
<
1 - 10
11 - 20
21 - 30
31 - 40
41 - 50
51 - 60
61 - 70
71 - 80
81 - 90
91 - 100
101 - 110
111 - 120
121 - 130
131 - 140
141 - 150
151 - 160
161 - 170
171 - 180
181 - 190
191 - 200
201 - 210
211 - 220
221 - 230
231 - 240
241 - 250
251 - 260
261 - 270
271 - 280
281 - 290
291 - 300
301 - 310
311 - 320
321 - 330
331 - 340
341 - 350
351 - 360
361 - 370
371 - 380
381 - 389
>
page
|<
<
(71)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
71
"
file
="
0123
"
n
="
123
"
rhead
="
PARS PRIMA.
"/>
haſce proprietates conjungere poſſit cum facultate cogitandi,
<
lb
/>
volendique.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">156. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nec vero illud reponi poteſt, argumentum potiſſimum
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0123-01
"
xlink:href
="
note-0123-01a
"
xml:space
="
preserve
">Nihil amitti, a-
<
lb
/>
miſſo argumen-
<
lb
/>
to eorum, qui
<
lb
/>
a compoſi tione
<
lb
/>
partium dedu-
<
lb
/>
cunt incapaci-
<
lb
/>
tatem cogitatio-
<
lb
/>
nis.</
note
>
ad evincendum, materiam cogitare non poſſe, deduci ab ex-
<
lb
/>
tenſione, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">partium compoſitione, quibus ſublatis, omne id
<
lb
/>
fundamentum prorſus corruere, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad materialiſmum fterni
<
lb
/>
viam. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam ego ſane non video, quid argumenti peti poſſit
<
lb
/>
ab extenſione, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">partium compoſitione pro incapacitate co-
<
lb
/>
gitandi, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">volendi. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Senſibilitas, præcipua corporum, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
materiæ proprietas, quæ ipſam adeo a ſpiritibus diſcriminat,
<
lb
/>
non ab extenſione continua, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">compoſitione partium pendet,
<
lb
/>
uti vidimus, ſed ab impenetrabilitate, quæ ipſa proprietas ab
<
lb
/>
extenſione continua, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">compoſitione non pendet. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sunt,
<
lb
/>
qui adhibent hoc argumentum ad excludendam capacitatem
<
lb
/>
cogitandi a materia, deſumptum a compoſitione partium: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſi
<
lb
/>
materia cogitaret; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ſingulæ ejus partes deberent ſingulas cogita-
<
lb
/>
tionis partes habere, adeoque nulla pars objectum percipe-
<
lb
/>
ret; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum nulla haberet eam perceptionis partem, quam ha-
<
lb
/>
bet altera. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id argumentum in mea Theoria amittitur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">at
<
lb
/>
id ipſum, meo quidem judicio, vim nullam habet. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam
<
lb
/>
poffet aliquis refpondere, cogitationem totam indiviſibilem
<
lb
/>
exiſtere in tota maſſa materiæ, quæ certa partium diſpoſitione
<
lb
/>
ſit prædita, uti anima rationalis per tam multos Philoſophos,
<
lb
/>
ut ut indiviſibilis, in omni corpore, vel faltem in parte cor-
<
lb
/>
poris aliqua diviſibili exiſtit, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ad ejuſmodi præſentiam præ-
<
lb
/>
ſtandam certa indiget diſpoſitione partium ipſius corporis, qua
<
lb
/>
ſemel læſa per vulnus, ipſa non poteſt ultra ibi eſſe; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">atque
<
lb
/>
ut viventis corporei, ſive animalis rationalis natura, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">de-
<
lb
/>
terminatio habetur per materiam diviſibilem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">certo modo
<
lb
/>
conſtructam, una cum anima indiviſibili; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ita ibi per indiviſi-
<
lb
/>
bilem cogitationem inhærentem diviſibili materiæ natura, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
denominatio cogitantis haberetur. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Unde aperte conſtat eo ar-
<
lb
/>
gumento amiſſo, nihil omnino amitti, quod jure dolendum
<
lb
/>
ſit.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">157. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sed quidquid de eo argumento cenſeri debeat, nihil
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0123-02
"
xlink:href
="
note-0123-02a
"
xml:space
="
preserve
">Etiam ſi quid-
<
lb
/>
piam amitta-
<
lb
/>
tur; theoriam
<
lb
/>
poſitive probari,
<
lb
/>
& in ea manere
<
lb
/>
ſummum diſ-
<
lb
/>
crimen inter
<
lb
/>
materiam, &
<
lb
/>
ſpiritum.</
note
>
refert, nec ad infirmandam Theoriam poſitivis, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">validis ar-
<
lb
/>
gumentis comprobatam, ac e ſolidiſſimis principiis directa ra-
<
lb
/>
tiocinatione deductam, quidquam poteſt unum, vel alterum
<
lb
/>
argumentum amiſſum, quod ad probandam aliquam veritatem
<
lb
/>
aliunde notam, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">a revelatis principiis aut directe, aut indi-
<
lb
/>
recte conſirmatam, ab aliquibus adhibeatur, quando etiam vim
<
lb
/>
habeat aliquam, quam, uti oſtendi, ſuperius allatum argumen-
<
lb
/>
tum omnino non habet. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Satis eſt, ſi illa Theoria cum ejuſmodi
<
lb
/>
veritate conjungi poffit, uti hæc noſtra cum immaterialitate ſpi-
<
lb
/>
rituum conjungitur optime, cum retineat pro materia inertiam,
<
lb
/>
impenetrabilitatem, fenſibilitatem, incapacitatem cogitandi,
<
lb
/>
& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">pro ſpiritibus retineat incapacitatem afficiendi ſenſus noſtros
<
lb
/>
per impenetrabilitatem, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">facultatem cogitandi, ac volendi.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>