Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
121 115
122 116
123 117
124 118
125 119
126 120
127 121
128 122
129 123
130 124
131 125
132 126
133 127
134 128
135 129
136 130
137 131
138 132
139 133
140 134
141 135
142 136
143 137
144 138
145 139
146 140
147 141
148 142
149 143
150 144
< >
page |< < (121) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div258" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7106" xml:space="preserve">
              <pb o="121" file="0127" n="127" rhead="OPTICAE LIBER IIII."/>
            ſumi punctum aliud, ad quod linea à centro uiſus accedat, & in hoc punctum tranſeat:</s>
            <s xml:id="echoid-s7107" xml:space="preserve"> nõ occulta-
              <lb/>
            tur punctum iſtud ab alio puncto, quòd non perueniat ad centrum uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s7108" xml:space="preserve"> quare apparet uiſui, cum
              <lb/>
            inter ipſum & uiſum non intercidat corporis ſolidi obiectio.</s>
            <s xml:id="echoid-s7109" xml:space="preserve"> Et eadem probatio eſt de quolibet ſu-
              <lb/>
            perficiei pyramidis puncto.</s>
            <s xml:id="echoid-s7110" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div260" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head286" xml:space="preserve" style="it">39. Si recta linea à uiſu in uerticem ſpeculi conici conuexi recti, continuetur cum axe: tota
            <lb/>
          ſuperficies conica uidebitur. 92 p 4.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7111" xml:space="preserve">ET ſi linea à centro uiſus in terminum axis cadens, intret pyramidem:</s>
            <s xml:id="echoid-s7112" xml:space="preserve"> dico quòd nullũ occul-
              <lb/>
            tatur uiſui punctũ in tota pyramidis ſuperficie.</s>
            <s xml:id="echoid-s7113" xml:space="preserve"> Sumpto enim quocunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s7114" xml:space="preserve"> pũcto in pyramidis
              <lb/>
            ſuperficie:</s>
            <s xml:id="echoid-s7115" xml:space="preserve"> intelligatur ad ipſum linea à centro uiſus, & alia ab
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0127-01" xlink:href="fig-0127-01a" number="32">
                <variables xml:id="echoid-variables22" xml:space="preserve">a d b k ſ c</variables>
              </figure>
              <gap/>
            o uſq;</s>
            <s xml:id="echoid-s7116" xml:space="preserve"> ad acumen pyramidis:</s>
            <s xml:id="echoid-s7117" xml:space="preserve"> hæ duæ lineæ includunt ſuperficiem
              <lb/>
            triangularem cũ linea à centro uiſus ad terminũ axis ducta, pyrami-
              <lb/>
            dem intrãte:</s>
            <s xml:id="echoid-s7118" xml:space="preserve"> & eſt iſtud triangulũ in ſuperficie pyramidem ſecante:</s>
            <s xml:id="echoid-s7119" xml:space="preserve">
              <lb/>
            cum omnis ſuperficies, in qua fuerit linea intrans pyramidem, ſecet
              <lb/>
            eam.</s>
            <s xml:id="echoid-s7120" xml:space="preserve"> Linea uerò à centro uiſus ad punctũ ſumptũ ducta, ſecat in illo
              <lb/>
            puncto lineã longitudinis ab eo ad acumẽ pyramidis ductã.</s>
            <s xml:id="echoid-s7121" xml:space="preserve"> Et ex li-
              <lb/>
            neis ſuperficièi, in qua ſunt hæ duæ lineæ, non ſunt, niſi duæ lineæ in
              <lb/>
            ſuperficie pyramidis, ſcilicet hæc linea longitudinis, à pũcto ad acu-
              <lb/>
            men ducta, & alia oppoſita, ſecans angulũ, quem includit hæc cũ li-
              <lb/>
            nea pyramidẽ intrante.</s>
            <s xml:id="echoid-s7122" xml:space="preserve"> Igitur linea illa oppoſita, extra pyramidẽ pro
              <lb/>
            ducta, ſecat lineam à centro ad punctũ ſumptum ductã.</s>
            <s xml:id="echoid-s7123" xml:space="preserve"> Quare linea
              <lb/>
            hæc ſecat duas lineas, quę ſolæ ex lineis huius ſuperficiei ſunt in py-
              <lb/>
            ramidis ſuperficie:</s>
            <s xml:id="echoid-s7124" xml:space="preserve"> unam extra pyramidem, aliã in puncto ſumpto.</s>
            <s xml:id="echoid-s7125" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Quare producta in infinitum nõ concurret cũ aliqua illarum linea-
              <lb/>
            rum:</s>
            <s xml:id="echoid-s7126" xml:space="preserve"> unde nõ occultatur uiſui ſumptum punctum, ſecundũ modum
              <lb/>
            ſuprà dictum.</s>
            <s xml:id="echoid-s7127" xml:space="preserve"> In hoc ſitu ergo nulla ſuperficιerũ pyramidem tangen
              <lb/>
            tium tranſibit per centrũ uiſus, ſed quęlibet ſecabit lineam à uiſu ſu-
              <lb/>
            per terminum axis pyramidem intrãtis, inter uiſum & pyramidem:</s>
            <s xml:id="echoid-s7128" xml:space="preserve">
              <lb/>
            & eſt in termino axis.</s>
            <s xml:id="echoid-s7129" xml:space="preserve"> Cum uero linea uiſus lineæ longitudinis pyra
              <lb/>
            midis applicatur:</s>
            <s xml:id="echoid-s7130" xml:space="preserve"> nulla ſuperficierum pyramidem tangentium pertinetad centrum uiſus præter il-
              <lb/>
            lam, quæ in prædicta linea contingit pyramidem:</s>
            <s xml:id="echoid-s7131" xml:space="preserve"> & omnes ſuperficies contingẽtes, ſecabunt lineã
              <lb/>
            illam inter uiſum & uerticem pyramιdis.</s>
            <s xml:id="echoid-s7132" xml:space="preserve"> Similiter in ſitu, in quo duæ ſuperficies contingentes py-
              <lb/>
            ramidẽ per centrũ uiſus tranſeunt:</s>
            <s xml:id="echoid-s7133" xml:space="preserve"> quælibet ſuperficies tangens pyramidẽ in portione pyramidis
              <lb/>
            apparẽte, quę duas contingẽtes interiacet, à centro uiſus diuertit:</s>
            <s xml:id="echoid-s7134" xml:space="preserve"> & ſuper quodcunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s7135" xml:space="preserve"> punctũ illius
              <lb/>
            portionis cadat linea uiſualis:</s>
            <s xml:id="echoid-s7136" xml:space="preserve"> ſecabit pyramidẽ, cũ intercidat inter duas cõtingẽtes uiſuales:</s>
            <s xml:id="echoid-s7137" xml:space="preserve"> & ſu-
              <lb/>
            perficies, in qua fuerit linea hæc uiſualis, & linea longitudinis pyramidis, ſecabit pyramidẽ:</s>
            <s xml:id="echoid-s7138" xml:space="preserve"> & erit
              <lb/>
            hæc uiſualis ſuperficies cuicunq;</s>
            <s xml:id="echoid-s7139" xml:space="preserve"> ſuperficiei pyramidis in hac portione, continua:</s>
            <s xml:id="echoid-s7140" xml:space="preserve"> quare & uiſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s7141" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div262" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head287" xml:space="preserve" style="it">40. Si communis ſectio ſuperficierum, reflexionis & ſpeculi conici conuexi fuerit lat{us} coni-
            <lb/>
          cum: à quolιbet conſpicuæ ſuperficiei puncto ad uiſum reflexio fieri poteſt. 31 p 7.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7142" xml:space="preserve">DIco ergo, quòd in quolibet ſitu, à quolibet puncto poteſt fieri reflexio.</s>
            <s xml:id="echoid-s7143" xml:space="preserve"> Sumatur enim pun-
              <lb/>
            ctum, & intelligatur circulus per punctum tranſiens, baſi py-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0127-02" xlink:href="fig-0127-02a" number="33">
                <variables xml:id="echoid-variables23" xml:space="preserve">b ſ a u f d c h n g r k s x q p</variables>
              </figure>
            ramidi æquidiſtãs:</s>
            <s xml:id="echoid-s7144" xml:space="preserve"> diameter igitur huius circuli ab hoc pun-
              <lb/>
            cto incipiens, erit perpendicularis ſuper axem [per 3 d 11] cũ axis ſit
              <lb/>
            perpendicularis ſuper circuli ſuperficiẽ [per 18 d 11, & conuerſam 14
              <lb/>
            p 11.</s>
            <s xml:id="echoid-s7145" xml:space="preserve">] Quare linea longitudinis à puncto ad acumẽ pyramidis ducta,
              <lb/>
            tenet angulum acutum cum diametro, & acutum cum axis termino
              <lb/>
            in eadem ſuperficie [per 32 p 1, quia angulus ab axe & ſemidiametro
              <lb/>
            g d comprehenſus, eſt rectus.</s>
            <s xml:id="echoid-s7146" xml:space="preserve">] Sit linea uiſualis ſuper punctũ cadens
              <lb/>
            in ſuperficie, in qua eſt linea lõgitudinis & axis, in qua ſuperficie de-
              <lb/>
            ducatur perpendicularis ſuper lineã longitudinis in puncto illo:</s>
            <s xml:id="echoid-s7147" xml:space="preserve"> con
              <lb/>
            curret hæc quidem perpendicularis cum axe:</s>
            <s xml:id="echoid-s7148" xml:space="preserve"> [per 11 ax] & ex ea, &
              <lb/>
            axe, & linea longitudinis efficietur triangulum.</s>
            <s xml:id="echoid-s7149" xml:space="preserve"> Super punctũ illud
              <lb/>
            intelligatur linea contingens, & ſuper diametrum circuli, quem feci
              <lb/>
            mus, intelligatur diameter alia orthogonalis ſuper ipſam:</s>
            <s xml:id="echoid-s7150" xml:space="preserve"> quæ erit
              <lb/>
            orthogonalis ſuper ipſum axem:</s>
            <s xml:id="echoid-s7151" xml:space="preserve"> & ſuper ſuperficiem, in qua eſt axis,
              <lb/>
            & diameter prima [per 4 p 11] & hæc diameter ſecunda eſt æquidi-
              <lb/>
            ſtans contingenti [per 28 p 1] quoniam contingens perpendicularis
              <lb/>
            eſt ſuper diametrum primam [per 18 p 3] & ita linea contingens or-
              <lb/>
            thogonalis eſt ſuper ſuperficiem, in qua ſunt axis & diameter prima
              <lb/>
            [per 8 p 11.</s>
            <s xml:id="echoid-s7152" xml:space="preserve">] Quare erit perpendicularis ſuper perpendicularẽ, quam
              <lb/>
            primo fecimus [per 3 d 11] & ita illa prima perpendicularis orthogonaliter cadit ſuper ſuperficiem,
              <lb/>
            contingẽtem pyramidem, in qua punctum eſt ſumptum.</s>
            <s xml:id="echoid-s7153" xml:space="preserve"> Igitur ſi linea uiſualis, cadens in punctum
              <lb/>
            ſumptum, trãſeat ſecundũ proceſſum perpendicularis:</s>
            <s xml:id="echoid-s7154" xml:space="preserve"> erit quidẽ orthogonalis ſuper ſuperficiem,
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>