Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
121
121 (69)
122
122 (70)
123
123 (71)
124
124 (72)
125
125 (73)
126
126 (74)
127
127 (75)
128
128 (76)
129
129 (77)
130
130 (78)
< >
page |< < (75) of 389 > >|
12775PARS PRIMA.11Præjudicia in-
de orta exten-
ſionis continuæ
ut eſſentia lis,
odorum &c., ut
accidentalium.
163. In hac tanta rerum caligine ea prima ſeſe obtule-
runt animo, quæ minus alta indagine, minus intentis refle-
xionibus indigebant, eaque ipſa ideis toties repetitis altius
impreſſa ſunt, &
tenacius adhæſerunt, & quendam veluti
campum nacta prorſus vacuum, &
adhuc immunem, ſuo
quodammodo jure quandam veluti poſſeſſionem inierunt.
Intervalla, quæ ſub ſenſum nequaquam cadebant, pro nul-
lis habita:
ca, quorum ideæ femper ſimul conjunctæ exci-
tabantur, habita ſunt pro iiſdem, vel arctiſſimo, &
neceffa-
rio nexu inter ſe conjunctis.
Hinc illud effectum eſt, ut
ideam extenſionis continuæ, ideam impenetrabilitatis prohi-
bentis ulteriorem motum in ipſo tantum contactu corpo-
ribus affinxerimus, &
ad omnia, quæ ad corpus pertinent,
ac ad materiam, ex qua ipſum conſtat, temere tranſtule-
rimus:
quæ ipſa cum primum inſediſſent animo, cum fre-
quentiſſimis, immo perpetuis phænomenis, &
experimen-
tis conrmarentur; ita tenaciter ſibi invicem adhæſerunt,
ita firmiter ideæ corporum immixta ſunt, &
cum ea
copulata;
ut ea ipſa pro primis corporibus, & omnium
corporearum rerum, nimirum etiam materiæ corpora com-
ponentis, ejuſque partium proprietatibus maxime intrinſecis,
&
ad naturam, atque eſſentiam earundem pertinentibus,
&
tum habuerimus, & nunc etiam habeamus, niſi nos
præjudiciis ejuſmodi liberemus.
Extenſionem nimirum
continuam, impenetrabilitatem ex contactu, compoſitio-
nem ex partibus, &
figuram, non ſolum naturæ corpo-
rum, ſed etiam corporeæ materiæ, &
ſingulis ejuſdem
partibus, tribuimus tanquam proprietates eſſentiales:
cæ-
tera, quæ ſerius, &
poſt aliquem reflectendi uſum depre-
hendimus, colorem, ſaporem, odorem, ſonum, tanquam
accidentales quaſdam, &
adventitias proprietates conſidera-
vimus.
164. Ita ego ibi, ubi Theoriam virium deinde refero, quam
22Binæ propoſi-
tiones diſſer-
tationis totam
Theoriam con-
tinentis.
fupra hic expoſui, ac ad præcipuas corporum proprietates
applico, quas ex illa deduco, quod hic præſtabo in parte
tertia.
Ibi autem ea adduxeram ad probandam primam e ſe-
quentibus propoſitionibus, quibus probatis &
evincitur Theo-
ria mea, &
vindicatur: ſunt autem hujuſmodi: 1. Nullo
prorſus argumento evincitur materiam habere extenſionem con-
tinuam, &
non potius conſtare e punctis prorſus indiviſibilibus
a ſe per aliquod intervallum diſtantibus;
nec ulla ratio ſecluſis
præjudiciis ſuadet extenſionem ipſam continuam potius, quam com-
poſitionem e punctis prorſus indiviſibilibus, inextenſis, &
nul-
lum continuum extenſum conſtituentibus.
2. Sunt argumenta,
&
ſatis valida illa quidem, quæ hanc compoſitionem e punctis in-
diviſibilibus evincant extenſioni ipſi continuæ præferri oportere.
165. At quodnam extenſionis genus erit iſtud, quod e
33Quo pacto
congeries pu
ctorum coale.
punctis inextenſis, &
ſpatio imaginario, ſive puro

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original
  • Regularized
  • Normalized

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index