130116DISSERTATIO
Magnetis &
Verſorii intercedit, quam ut accurate obſervaripoſſit,
operam impendi, ut detegerem proportionem inter tempora, quibus
motus dabatur, & diſtantias horum corporum a ſe invicem, ut per-
nicitatem virium Magneticarum invenirem, ſed nimia celeritas pro-
hibuit hucuſque, quo minus aliquid accurati determinem: pulcrius
tamen hoc rude tentamen mihi viſum fuit, quam ut ſilentio preme-
retur.
operam impendi, ut detegerem proportionem inter tempora, quibus
motus dabatur, & diſtantias horum corporum a ſe invicem, ut per-
nicitatem virium Magneticarum invenirem, ſed nimia celeritas pro-
hibuit hucuſque, quo minus aliquid accurati determinem: pulcrius
tamen hoc rude tentamen mihi viſum fuit, quam ut ſilentio preme-
retur.
EXPERIMENTUM LIX.
Si Verſorium &
Magnes in eâ ponantur diſtantia, ut in ſe agant,
Verſorium a polo Magnetis attrahitur, cuſpide alterius nominis
verſus polum directa; tum juxta priorem ponatur alius Magnes, in
codem plano horizontali, & in eâdem â Verſorio diſtantiâ, polis
cognominibus eandem plagam ſpectantibus, dirigetur Acus verſus me-
dium interſtitii inter ambos relicti Magnetes, in quo loco eſt cen-
trum virium Magnetum, haud aliter fere ac centrum gravitatis in-
ter duo ſejuncta corpora intermedium jacet. Si autem Magnetis,
juxta priorem poſiti, polus ſit alterius nominis, Verſorium dirigi-
tur, ut ſit perpendiculare ad amborum Magnetum axes, tum enim
cuſpis illius æque attrahitur ab uno, quam repellitur ab altero ſe-
cundi Magnetis polo.
Verſorium a polo Magnetis attrahitur, cuſpide alterius nominis
verſus polum directa; tum juxta priorem ponatur alius Magnes, in
codem plano horizontali, & in eâdem â Verſorio diſtantiâ, polis
cognominibus eandem plagam ſpectantibus, dirigetur Acus verſus me-
dium interſtitii inter ambos relicti Magnetes, in quo loco eſt cen-
trum virium Magnetum, haud aliter fere ac centrum gravitatis in-
ter duo ſejuncta corpora intermedium jacet. Si autem Magnetis,
juxta priorem poſiti, polus ſit alterius nominis, Verſorium dirigi-
tur, ut ſit perpendiculare ad amborum Magnetum axes, tum enim
cuſpis illius æque attrahitur ab uno, quam repellitur ab altero ſe-
cundi Magnetis polo.
EXPERIMENTUM LX.
Tab.
3.
fig.
1.
Tabulæ A B, quæ ope rotæ P velociſſime cir-
cumverti poterat, impoſitus alligatuſque fuit Magnes C, ita ut axis
perpendiculariter inſiſteret horizonti, polus autem Boreus ſurſum
ſpectaret: tum Verſorium Magneticum alteri impoſitum fuit menſæ
immobili; atque in eodem plano horizontali cum A B, tegebatur
campana vitrea, ne a motu aëris per circumgyrationem tabulæ A
B, turbaretur, admovebatur Verſorium tam prope Magneti C, ut
intra ejus virtutis ſphæram hæreret: Verſorio quieſcente, tabula A B
velociter circumagebatur, in principio viſa fuit Acus oſeillari nunc
dextrorſum, nunc ſiniſtrorſum, primum ſitum relinquendo parum-
per: ſed aucta velocitate tabulæ A B, quantum fieri potuit, Ver-
ſorium manſit fixum in ſuo meridiano, neque ullum motus minimi
dedit ſignum.
cumverti poterat, impoſitus alligatuſque fuit Magnes C, ita ut axis
perpendiculariter inſiſteret horizonti, polus autem Boreus ſurſum
ſpectaret: tum Verſorium Magneticum alteri impoſitum fuit menſæ
immobili; atque in eodem plano horizontali cum A B, tegebatur
campana vitrea, ne a motu aëris per circumgyrationem tabulæ A
B, turbaretur, admovebatur Verſorium tam prope Magneti C, ut
intra ejus virtutis ſphæram hæreret: Verſorio quieſcente, tabula A B
velociter circumagebatur, in principio viſa fuit Acus oſeillari nunc
dextrorſum, nunc ſiniſtrorſum, primum ſitum relinquendo parum-
per: ſed aucta velocitate tabulæ A B, quantum fieri potuit, Ver-
ſorium manſit fixum in ſuo meridiano, neque ullum motus minimi
dedit ſignum.