130110M. VITRVVII POLL.
ctum oportet vſu eſſe peritum &
ſolertem, qui demere, aut adijcere præſcriptis
velit. Id\’ demum ſi non improbè fiet: quod admonet Vitruui{us} lib. V. cap. VII. &
lib. VI. cap VI. Vt perperam & importune faciant quidam, qui dimenſ{as} aliquot
coronices, & baſes, aut capitula, Panthei, theatrorum, amphitheatrorum, porticuum,
fornicum, & thermarum, in puſilla ædificia, aut non eiuſdem rationis opera tranſ-
ferunt: ſed multo maligni{us} ſuborta paucos ante menſes male feriatorum hominum
hæreſis, quæ Vitruuij nunquam lecti, aut non intellecti præcepta damnat, & ab ei{us}
lectione arcere cupit. Legant pri{us} imperiti & audaces homines, & postea iudi-
cent, præſtet pro cuiuſque libidine ædificari.
velit. Id\’ demum ſi non improbè fiet: quod admonet Vitruui{us} lib. V. cap. VII. &
lib. VI. cap VI. Vt perperam & importune faciant quidam, qui dimenſ{as} aliquot
coronices, & baſes, aut capitula, Panthei, theatrorum, amphitheatrorum, porticuum,
fornicum, & thermarum, in puſilla ædificia, aut non eiuſdem rationis opera tranſ-
ferunt: ſed multo maligni{us} ſuborta paucos ante menſes male feriatorum hominum
hæreſis, quæ Vitruuij nunquam lecti, aut non intellecti præcepta damnat, & ab ei{us}
lectione arcere cupit. Legant pri{us} imperiti & audaces homines, & postea iudi-
cent, præſtet pro cuiuſque libidine ædificari.
De fundationib{us} & columnis, atque earum ornatu &
epistylijs, tam in locis ſolidis, quàm in congeſtitijs.
epistylijs, tam in locis ſolidis, quàm in congeſtitijs.
CAP. III.
SVBSTRVCTIONIS fundationes eorum ope-
rum fodiantur (ſi queant inueniri) ab ſolido, & in ſo-
lidum, quantum ex amplitudine, operis pro ratione
videbitur, extruantur: quæ ſtructura per totum ſolum
quàm ſolidiſsima fiat. Supraq́; terram parietes ex-
truantur ſub columnis, dimidio craſsiores, quàm co-
lumnæ ſunt futuræ, vti firmiora ſint inferiora ſuperioribus, quæ ſtereo-
batæ appellantur: nam excipiunt onera. Spirarumq́; proiecturæ non pro-
cedant extra ſolidum. Item ſupra, parietis ad eundem modum craſsitu-
do ſeruanda eſt, interualla autem concameranda aut ſolidanda fiſtucatio-
nibus, vti diſtineantur. Sin autem ſolidum non inuenietur, ſed locus erit
congeſtitius ad imum, aut paluſter, tunc is locus fodiatur, exinaniaturq́; ,
& palis alneis, aut oleagineis, aut robuſteis vſtulatis configatur, ſublicæq́;
machinis adigantur quàm creberrimæ, carbonibusq́; expleantur inter-
ualla palorum, & tunc ſtructuris ſolidiſsimis fundamenta impleantur.
Extructis autem fundamentis, ad libramentum ſtylobatæ ſunt collocan-
di. Supra ſtylobatas columnæ diſponendæ, quemadmodum ſuprà ſcri-
ptum eſt, ſiue in pycnoſtylo, quemadmodum pycnoſtyla: ſiue ſyſtylo, aut
diaſtylo, aut euſtylo, quemadmodum ſupra ſcripta ſunt & conſtituta. In
aræoſtylis enim libertas eſt quantum cuique libet, conſtituendi: ſed ita
columnæ in peripteris collocentur, vti quot intercolumnia ſunt in fronte,
totidem bis intercolumnia fiant in lateribus. Ita enim erit duplex lon-
gitudo operis ad latitudinem. Nanq; qui columnarum duplicationes fe-
cerunt, errauiſſe videntur, quod vnum intercolumnium in longitudine
pluſquam oporteat, procurrere videatur. Gradus in fronte ita conſti-
tuendi ſunt, vti ſint ſemper impares. Nanq; cum dextro pede primus gra-
dus aſcendatur, item in ſummo templo primus erit ponendus.
rum fodiantur (ſi queant inueniri) ab ſolido, & in ſo-
lidum, quantum ex amplitudine, operis pro ratione
videbitur, extruantur: quæ ſtructura per totum ſolum
quàm ſolidiſsima fiat. Supraq́; terram parietes ex-
truantur ſub columnis, dimidio craſsiores, quàm co-
lumnæ ſunt futuræ, vti firmiora ſint inferiora ſuperioribus, quæ ſtereo-
batæ appellantur: nam excipiunt onera. Spirarumq́; proiecturæ non pro-
cedant extra ſolidum. Item ſupra, parietis ad eundem modum craſsitu-
do ſeruanda eſt, interualla autem concameranda aut ſolidanda fiſtucatio-
nibus, vti diſtineantur. Sin autem ſolidum non inuenietur, ſed locus erit
congeſtitius ad imum, aut paluſter, tunc is locus fodiatur, exinaniaturq́; ,
& palis alneis, aut oleagineis, aut robuſteis vſtulatis configatur, ſublicæq́;
machinis adigantur quàm creberrimæ, carbonibusq́; expleantur inter-
ualla palorum, & tunc ſtructuris ſolidiſsimis fundamenta impleantur.
Extructis autem fundamentis, ad libramentum ſtylobatæ ſunt collocan-
di. Supra ſtylobatas columnæ diſponendæ, quemadmodum ſuprà ſcri-
ptum eſt, ſiue in pycnoſtylo, quemadmodum pycnoſtyla: ſiue ſyſtylo, aut
diaſtylo, aut euſtylo, quemadmodum ſupra ſcripta ſunt & conſtituta. In
aræoſtylis enim libertas eſt quantum cuique libet, conſtituendi: ſed ita
columnæ in peripteris collocentur, vti quot intercolumnia ſunt in fronte,
totidem bis intercolumnia fiant in lateribus. Ita enim erit duplex lon-
gitudo operis ad latitudinem. Nanq; qui columnarum duplicationes fe-
cerunt, errauiſſe videntur, quod vnum intercolumnium in longitudine
pluſquam oporteat, procurrere videatur. Gradus in fronte ita conſti-
tuendi ſunt, vti ſint ſemper impares. Nanq; cum dextro pede primus gra-
dus aſcendatur, item in ſummo templo primus erit ponendus.
zoom in
zoom out
zoom area
full page
page width
set mark
remove mark
get reference
digilib