Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Page concordance

< >
Scan Original
121 101
122 102
123 103
124 104
125 105
126 106
127 107
128 108
129 109
130 110
131 111
132 112
133 113
134 114
135 115
136 116
137 117
138 118
139 119
140 120
141 121
142 122
143 123
144 124
145 125
146 126
147 127
148 128
149 129
150 130
< >
page |< < (111) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div78" type="section" level="1" n="68">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6872" xml:space="preserve">
              <pb o="111" file="131" n="131" rhead="DE ARCHITEC. LIB. III."/>
            dines autem eorum graduum ita finiendas cenſeo, vt neque craſsiores de-
              <lb/>
            xtante, neque tenuiores dodrante ſint collocatæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s6873" xml:space="preserve">ſic enim durus non erit
              <lb/>
            aſcenſus. </s>
            <s xml:id="echoid-s6874" xml:space="preserve">Retractiones autem graduum, nec minus quàm ſeſquipedales,
              <lb/>
            nec plus quàm bipedales faciendæ videntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6875" xml:space="preserve">Item ſi circa ædem gradus
              <lb/>
            futuri ſunt, ad eundem modum fieri debent. </s>
            <s xml:id="echoid-s6876" xml:space="preserve">Sin autem circa ædem ex
              <lb/>
            tribus lateribus podium faciendum erit, ad id conſtituatur, vti quadræ,
              <lb/>
            ſpiræ, trunci, coronæ, lyſis, ad ipſum ſtylobatam qui erit ſub columnæ ſpi-
              <lb/>
            ris, conueniant. </s>
            <s xml:id="echoid-s6877" xml:space="preserve">Stylobatam ita oportet exæquari, vti habeat per medium
              <lb/>
            adiectionem per ſcamillos impares. </s>
            <s xml:id="echoid-s6878" xml:space="preserve">Sienim ad libellam dirigetur, alueo-
              <lb/>
            latus oculo videbitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6879" xml:space="preserve">Hoc autem vti ſcamilli ad id conuenienter fiant,
              <lb/>
            item in extremo libro forma & </s>
            <s xml:id="echoid-s6880" xml:space="preserve">demonſtratio erit deſcripta. </s>
            <s xml:id="echoid-s6881" xml:space="preserve">His per-
              <lb/>
            fectis in ſuis locis ſpiræ collocentur, eæq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s6882" xml:space="preserve">ad ſymmetriam ſic perficiantur,
              <lb/>
            vti craſsitudo cum plintho ſit columnæ ex dimidia craſsitudine, proie-
              <lb/>
            cturamq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s6883" xml:space="preserve">quàm Græci ἔηφοραμ vocitant, habeant quadrantem. </s>
            <s xml:id="echoid-s6884" xml:space="preserve">Ita tum
              <lb/>
            lata & </s>
            <s xml:id="echoid-s6885" xml:space="preserve">longa erit columnæ craſsitudinis vnius & </s>
            <s xml:id="echoid-s6886" xml:space="preserve">dimidiæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6887" xml:space="preserve">Altitudo eius,
              <lb/>
            ſi atticurges erit, ita diuidatur, vt ſuperior pars tertia parte ſit craſsitudi-
              <lb/>
            nis columnæ, reliquum plintho relinquatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6888" xml:space="preserve">Dempta plintho, reliquum
              <lb/>
            diuidatur in partes quatuor: </s>
            <s xml:id="echoid-s6889" xml:space="preserve">fiatq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s6890" xml:space="preserve">ſuperior torus quartæ, reliquæ tres
              <lb/>
            æqualiter diuidantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6891" xml:space="preserve">vna ſit inferior torus, altera pars cum ſuis qua-
              <lb/>
            dris ſcotia, quàm Græci {χρ}όχιλομ dicunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s6892" xml:space="preserve">Sin autem Ionicæ erunt fa-
              <lb/>
            ciendæ, ſymmetriæ earum ſic erunt conſtituendæ, vti latitudo ſpiræ quo-
              <lb/>
            quo verſus, ſit columnæ craſsitudinis, adiecta craſsitudine quarta & </s>
            <s xml:id="echoid-s6893" xml:space="preserve">octa-
              <lb/>
            ua, altitudo vti atticurgis, ita eius plinthos, reliquumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s6894" xml:space="preserve">præter plinthon,
              <lb/>
            quòd erit tertia pars craſsitudinis columnæ, diuidatur in partes ſeptem:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6895" xml:space="preserve">inde trium partium torus qui eſt in ſummo, reliquæ quatuor partes diui-
              <lb/>
            dendæ ſunt æqualiter, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6896" xml:space="preserve">vna pars fiat cum ſuis aſtragalis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6897" xml:space="preserve">ſupercilio ſu-
              <lb/>
            perior trochilus: </s>
            <s xml:id="echoid-s6898" xml:space="preserve">altera pars interiori trochilo relinquatur, ſed inferior ma-
              <lb/>
            ior apparebit ideo, quòd habebit ad extremam plinthum proiecturam. </s>
            <s xml:id="echoid-s6899" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Aſtragali faciendi ſunt octauæ partis trochili, proiectura erit ſpiræ pars
              <lb/>
            octaua & </s>
            <s xml:id="echoid-s6900" xml:space="preserve">ſextadecima craſsitudinis columnæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6901" xml:space="preserve">Spiris perfectis & </s>
            <s xml:id="echoid-s6902" xml:space="preserve">collo-
              <lb/>
            catis, columnæ ſunt medianæ in pronao & </s>
            <s xml:id="echoid-s6903" xml:space="preserve">poſtico ad perpendiculum me-
              <lb/>
            dij centri collocandæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6904" xml:space="preserve">Angulares autem, quæq; </s>
            <s xml:id="echoid-s6905" xml:space="preserve">è regione earum futuræ
              <lb/>
            ſunt in lateribus ædis dextra ac ſiniſtra, vti partes interiores, quæ ad parie-
              <lb/>
            tes cellæ ſpectant, ad perpendiculum latus habeant collocatum: </s>
            <s xml:id="echoid-s6906" xml:space="preserve">exterio-
              <lb/>
            res autem partes, vti dictum de earum contractura. </s>
            <s xml:id="echoid-s6907" xml:space="preserve">Sic enim erunt figu-
              <lb/>
            ræ compoſitionis ædium contracturæ iuſta ratione exactæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6908" xml:space="preserve">Scapis co-
              <lb/>
            lumnarum ſtatutis, capitulorum ratio, ſi puluinata erunt, his ſymmetrijs
              <lb/>
            conformabuntur, vti quàm craſſus imus ſcapus fuerit, addita octauadeci-
              <lb/>
            ma parte ſcapi, abacus habeat longitudinem & </s>
            <s xml:id="echoid-s6909" xml:space="preserve">latitudinem, craſsitudi-
              <lb/>
            nem cum volutis eius dimidiam. </s>
            <s xml:id="echoid-s6910" xml:space="preserve">Recedendum autem eſt ab extremo
              <lb/>
            abaco in interiorem partem frontibus volutarum parte duodeuigeſima:</s>
            <s xml:id="echoid-s6911" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>