Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

List of thumbnails

< >
31
31 (11)
32
32 (12)
33
33 (13)
34
34 (14)
35
35 (15)
36
36 (16)
37
37 (17)
38
38 (18)
39
39 (19)
40
40 (20)
< >
page |< < (111) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div78" type="section" level="1" n="68">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s6872" xml:space="preserve">
              <pb o="111" file="131" n="131" rhead="DE ARCHITEC. LIB. III."/>
            dines autem eorum graduum ita finiendas cenſeo, vt neque craſsiores de-
              <lb/>
            xtante, neque tenuiores dodrante ſint collocatæ: </s>
            <s xml:id="echoid-s6873" xml:space="preserve">ſic enim durus non erit
              <lb/>
            aſcenſus. </s>
            <s xml:id="echoid-s6874" xml:space="preserve">Retractiones autem graduum, nec minus quàm ſeſquipedales,
              <lb/>
            nec plus quàm bipedales faciendæ videntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6875" xml:space="preserve">Item ſi circa ædem gradus
              <lb/>
            futuri ſunt, ad eundem modum fieri debent. </s>
            <s xml:id="echoid-s6876" xml:space="preserve">Sin autem circa ædem ex
              <lb/>
            tribus lateribus podium faciendum erit, ad id conſtituatur, vti quadræ,
              <lb/>
            ſpiræ, trunci, coronæ, lyſis, ad ipſum ſtylobatam qui erit ſub columnæ ſpi-
              <lb/>
            ris, conueniant. </s>
            <s xml:id="echoid-s6877" xml:space="preserve">Stylobatam ita oportet exæquari, vti habeat per medium
              <lb/>
            adiectionem per ſcamillos impares. </s>
            <s xml:id="echoid-s6878" xml:space="preserve">Sienim ad libellam dirigetur, alueo-
              <lb/>
            latus oculo videbitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6879" xml:space="preserve">Hoc autem vti ſcamilli ad id conuenienter fiant,
              <lb/>
            item in extremo libro forma & </s>
            <s xml:id="echoid-s6880" xml:space="preserve">demonſtratio erit deſcripta. </s>
            <s xml:id="echoid-s6881" xml:space="preserve">His per-
              <lb/>
            fectis in ſuis locis ſpiræ collocentur, eæq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s6882" xml:space="preserve">ad ſymmetriam ſic perficiantur,
              <lb/>
            vti craſsitudo cum plintho ſit columnæ ex dimidia craſsitudine, proie-
              <lb/>
            cturamq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s6883" xml:space="preserve">quàm Græci ἔηφοραμ vocitant, habeant quadrantem. </s>
            <s xml:id="echoid-s6884" xml:space="preserve">Ita tum
              <lb/>
            lata & </s>
            <s xml:id="echoid-s6885" xml:space="preserve">longa erit columnæ craſsitudinis vnius & </s>
            <s xml:id="echoid-s6886" xml:space="preserve">dimidiæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6887" xml:space="preserve">Altitudo eius,
              <lb/>
            ſi atticurges erit, ita diuidatur, vt ſuperior pars tertia parte ſit craſsitudi-
              <lb/>
            nis columnæ, reliquum plintho relinquatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s6888" xml:space="preserve">Dempta plintho, reliquum
              <lb/>
            diuidatur in partes quatuor: </s>
            <s xml:id="echoid-s6889" xml:space="preserve">fiatq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s6890" xml:space="preserve">ſuperior torus quartæ, reliquæ tres
              <lb/>
            æqualiter diuidantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6891" xml:space="preserve">vna ſit inferior torus, altera pars cum ſuis qua-
              <lb/>
            dris ſcotia, quàm Græci {χρ}όχιλομ dicunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s6892" xml:space="preserve">Sin autem Ionicæ erunt fa-
              <lb/>
            ciendæ, ſymmetriæ earum ſic erunt conſtituendæ, vti latitudo ſpiræ quo-
              <lb/>
            quo verſus, ſit columnæ craſsitudinis, adiecta craſsitudine quarta & </s>
            <s xml:id="echoid-s6893" xml:space="preserve">octa-
              <lb/>
            ua, altitudo vti atticurgis, ita eius plinthos, reliquumq́; </s>
            <s xml:id="echoid-s6894" xml:space="preserve">præter plinthon,
              <lb/>
            quòd erit tertia pars craſsitudinis columnæ, diuidatur in partes ſeptem:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s6895" xml:space="preserve">inde trium partium torus qui eſt in ſummo, reliquæ quatuor partes diui-
              <lb/>
            dendæ ſunt æqualiter, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6896" xml:space="preserve">vna pars fiat cum ſuis aſtragalis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s6897" xml:space="preserve">ſupercilio ſu-
              <lb/>
            perior trochilus: </s>
            <s xml:id="echoid-s6898" xml:space="preserve">altera pars interiori trochilo relinquatur, ſed inferior ma-
              <lb/>
            ior apparebit ideo, quòd habebit ad extremam plinthum proiecturam. </s>
            <s xml:id="echoid-s6899" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Aſtragali faciendi ſunt octauæ partis trochili, proiectura erit ſpiræ pars
              <lb/>
            octaua & </s>
            <s xml:id="echoid-s6900" xml:space="preserve">ſextadecima craſsitudinis columnæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6901" xml:space="preserve">Spiris perfectis & </s>
            <s xml:id="echoid-s6902" xml:space="preserve">collo-
              <lb/>
            catis, columnæ ſunt medianæ in pronao & </s>
            <s xml:id="echoid-s6903" xml:space="preserve">poſtico ad perpendiculum me-
              <lb/>
            dij centri collocandæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6904" xml:space="preserve">Angulares autem, quæq; </s>
            <s xml:id="echoid-s6905" xml:space="preserve">è regione earum futuræ
              <lb/>
            ſunt in lateribus ædis dextra ac ſiniſtra, vti partes interiores, quæ ad parie-
              <lb/>
            tes cellæ ſpectant, ad perpendiculum latus habeant collocatum: </s>
            <s xml:id="echoid-s6906" xml:space="preserve">exterio-
              <lb/>
            res autem partes, vti dictum de earum contractura. </s>
            <s xml:id="echoid-s6907" xml:space="preserve">Sic enim erunt figu-
              <lb/>
            ræ compoſitionis ædium contracturæ iuſta ratione exactæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s6908" xml:space="preserve">Scapis co-
              <lb/>
            lumnarum ſtatutis, capitulorum ratio, ſi puluinata erunt, his ſymmetrijs
              <lb/>
            conformabuntur, vti quàm craſſus imus ſcapus fuerit, addita octauadeci-
              <lb/>
            ma parte ſcapi, abacus habeat longitudinem & </s>
            <s xml:id="echoid-s6909" xml:space="preserve">latitudinem, craſsitudi-
              <lb/>
            nem cum volutis eius dimidiam. </s>
            <s xml:id="echoid-s6910" xml:space="preserve">Recedendum autem eſt ab extremo
              <lb/>
            abaco in interiorem partem frontibus volutarum parte duodeuigeſima:</s>
            <s xml:id="echoid-s6911" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>