Weidler, Johann Friedrich - Jo. Friderici Weidleri Tractatus de machinis hydraulicis toto terrarum orbe maximis Marlyensi et Londinensi et aliis rarioribus similibus in quo mensurae prope ipsas machinas notatae describuntur, et de viribus earum luculenter disseritur

Scan	Original
51	41
52	42
53	43
54	44
55	45
56	46
57	47
58	48
59	49
60	50
61	51
62	52
63	53
64	54
65	55
66	56
67	57
68	58
69	59
70	60
71	61
72	62
73	63
74	64
75	65
76	66
77	67
78	68
79	69
80	70

13110GEOMETRIA SVBTERRANEA.

DEFINITIO XI.

16. Menſura, finitoribus metallicis uſitata, eſt pertica
breuior, quam ulnam ſiue orgyiam nominabimus,
quia lineae, quae inter manus expanſas continetur, fere
aequalis eſt. Germanice Lachter. (GEORG. Agricola,
de re metall. L. 4. pasſum uocat.) Haec ulna in octo par-
tes quaſi totidem pedes diuiditur. Octaua pars deca-
dem digitorum capit, qua ratione ulna 80. digitos
complectitur. Digitus uero iterum in 10. lineas uel
ſcrupulos ſecatur, atque ita ulna menſorum capit 800.
lineas uel minuta, eidemque proportioni etiam tabulae
accommodatae ſunt. Longitudo huius perticae non ubi-
uis eadem eſt; Freibergae capit 3 {1/2}. ulnas breues, ſiue cubi-
tos Dreſdenſes, et ſi Freibergenſi tribuantur partes 500.
Ioachimthalenſis habet ſimiles minutias 493. Iſlebienſis 507.
Clausthalenſis 485. complectitur.

SCHOLION I.

17. Voigtel ſub principium libri ſui, doctrinae cauſa, et ob
facilitatem calculi decimalis, ulnam in 10. partes ſecuit, deci-
mam in 10. alias diuidi uoluit, partes eiusmodi decimales ipſi ueniunt
nomine ſcrupulorum, primorum, ſecundorum, tertiorum iisdemque
quibus geometrae perticam, pedes, digitos et grana notant, chara-
cteribus 0. I. II. III. ſignificantur. Verum nondum illa methodus,
in ſe licet laudatiſſima et perfectiſſima, omnibus ſeſe probauit, quare
uſitatam diuiſionem retinere, et t@bulas quoque illi conformare malui.

SCHOLION II.

18. Cum magnitudo ulnae fosſorum fere aequalis ſit menſurae
molitorum, ſummus aliquis et r@rum metallicarum peri-
tiſſimus uir ſuſpicatur, quod forſan hi primi metallis in miſniae
montibus indagandis operam dederint, uel ſaltem regendis eius-
modi laboribus adhibiti fuerint, tanquam gnari artificiorum,

Page concordance

Text layer

Text normalization

Search

Scan	Original
51	41
52	42
53	43
54	44
55	45
56	46
57	47
58	48
59	49
60	50
61	51
62	52
63	53
64	54
65	55
66	56
67	57
68	58
69	59
70	60
71	61
72	62
73	63
74	64
75	65
76	66
77	67
78	68
79	69
80	70

Scan	Original
51	41
52	42
53	43
54	44
55	45
56	46
57	47
58	48
59	49
60	50
61	51
62	52
63	53
64	54
65	55
66	56
67	57
68	58
69	59
70	60
71	61
72	62
73	63
74	64
75	65
76	66
77	67
78	68
79	69
80	70

Scan	Original
51	41
52	42
53	43
54	44
55	45
56	46
57	47
58	48
59	49
60	50
61	51
62	52
63	53
64	54
65	55
66	56
67	57
68	58
69	59
70	60
71	61
72	62
73	63
74	64
75	65
76	66
77	67
78	68
79	69
80	70