Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

Table of Notes

< >
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
[Note]
< >
page |< < (79) of 389 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:space="preserve">
              <pb o="79" file="0131" n="131" rhead="PARS SECUNDA."/>
            ti A B, A`B`, A``B`` perpendiculares axi; </s>
            <s xml:space="preserve">poſſent inter bi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0131-01" xlink:href="note-0131-01a" xml:space="preserve">tudine propor-
                <lb/>
              tionalium.</note>
            nas quaſque aſymptotos eſſe curvæ ejus formæ, quam in fig.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:space="preserve">1 habuimus, & </s>
            <s xml:space="preserve">quæ exhibetur hic in DEFI &</s>
            <s xml:space="preserve">c, D`E`F`I`
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0131-02" xlink:href="note-0131-02a" xml:space="preserve">Fig. 14.</note>
            &</s>
            <s xml:space="preserve">c, in quibus primum crus ED eſſet aſymptoticum repulſi-
              <lb/>
            vum, poſt
              <gap/>
            emum SV attractivum, in ſingulis vero interval-
              <lb/>
            lum EN, quo arcus curvæ contorquetur, ſit perquam exiguum
              <lb/>
            reſpectu intervalli circa S, ubi arcus diutiſſime perſtet proxi-
              <lb/>
            mus hyperbolæ habenti ordinatas in ratione reciproca duplica-
              <lb/>
            ta diſtantiarum, tum vero vel immediate abiret in arcum
              <lb/>
            aſymptoticum attractivum, vel iterum contorqueretur utcun-
              <lb/>
            que uſque ad ejuſmodi aſymptoticum attractivum arcum, ha-
              <lb/>
            bente utroque aſymptotico arcu aream infinitam; </s>
            <s xml:space="preserve">in eo caſu
              <lb/>
            collocato quocunque punctorum numero inter binas quaſ
              <unsure/>
            cunque
              <lb/>
            aſymptotos, vel inter binaria quotlibet, & </s>
            <s xml:space="preserve">rite ordinato, poſ-
              <lb/>
            ſet exurgere quivis, ut ita dicam, Mundorum numerus, quo-
              <lb/>
            rum ſinguli eſſent inter ſe ſimillimi, vel diſſimillimi, prout
              <lb/>
            arcus EF &</s>
            <s xml:space="preserve">c N, E`F` &</s>
            <s xml:space="preserve">c N` eſſent inter ſe ſimiles, vel diſ-
              <lb/>
            ſimiles, atque id ita, ut quivis ex iis nullum haberet commer-
              <lb/>
            cium cum quovis alio; </s>
            <s xml:space="preserve">cum nimirum nullum punctum poſſet
              <lb/>
            egredi ex ſpatio incluſo iis binis arcubus, hinc repulſivo, & </s>
            <s xml:space="preserve">
              <lb/>
            inde attractivo; </s>
            <s xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:space="preserve">ut omnes Mundi minorum dimenſionum
              <lb/>
            ſimul ſumpti vices agerent unius puncti reſpectu proxime ma-
              <lb/>
            joris, qui conſtaret ex ejuſmodi maſſulis reſpectu ſui tanquam
              <lb/>
            punctualibus, dimenſione nimirum omni ſingulorum, reſpectu
              <lb/>
            ipſius, & </s>
            <s xml:space="preserve">reſpectu diſtan
              <gap/>
              <gap/>
            arum, ad quas in illo devenire poſ-
              <lb/>
            ſint, fere nulla; </s>
            <s xml:space="preserve">unde & </s>
            <s xml:space="preserve">illud conſequi poſſet, ut quivis ex
              <lb/>
            ejuſmodi tanquam Mundis nihil ad ſenſum perturbaretur a mo-
              <lb/>
            tibus, & </s>
            <s xml:space="preserve">viribus Mundi illius majoris, ſed dato quovis utcun-
              <lb/>
            que magno tempore totus Mundus inferior vires ſentiret a quo-
              <lb/>
            vis puncto materiæ extra ipſum poſito accedentes, quantum
              <lb/>
            libuerit, ad æquales, & </s>
            <s xml:space="preserve">parallelas, quæ idirco nihil tu
              <unsure/>
            rbarent
              <lb/>
            reſpectivum ipſius ſtatum internum.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">172. </s>
            <s xml:space="preserve">Sed ea jam pertinent ad applicationem ad Phyſicam,
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0131-03" xlink:href="note-0131-03a" xml:space="preserve">Omiſſis ſubli-
                <lb/>
              mioribus, pro-
                <lb/>
              greſſus ad areas.</note>
            quæ quidem hic innui tantummodo, ut pateret, quam multa
              <lb/>
            notatu digniſſima conſiderari ibi poſſent, & </s>
            <s xml:space="preserve">quanta ſit hujuſce
              <lb/>
            campi fœcunditas, in quo combinationes poſſibiles, & </s>
            <s xml:space="preserve">poſſibi-
              <lb/>
            les formæ ſunt ſane infinities infinitæ, quarum, quæ ab hu-
              <lb/>
            mana mente perſpici utcunque poſſunt, ita ſunt paucæ reſpe-
              <lb/>
            ctu totius, ut haberi poſſint pro mero nihilo, quas tamen o-
              <lb/>
            mnes unico intuitu præſentes vidit, qui Mundum condidit,
              <lb/>
            DEUS. </s>
            <s xml:space="preserve">Nos in iis, quæ conſequentur, ſimpliciora tan-
              <lb/>
            tummodo quædam plerumque conſectabimur, quæ nos ducant
              <lb/>
            ad phænomena iis conformia, quæ in Natura nobis pervia
              <lb/>
            intuemur, & </s>
            <s xml:space="preserve">interea progrediemur ad areas arcubus reſpon-
              <lb/>
            dentes.</s>
            <s xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:space="preserve">173. </s>
            <s xml:space="preserve">Aream curvæ propoſitæ cuicunque, utcunque exi-
              <lb/>
              <note position="right" xlink:label="note-0131-04" xlink:href="note-0131-04a" xml:space="preserve">Cuicunque
                <lb/>
              axis ſe
                <unsure/>
              gmento
                <lb/>
              poſſe aream re-
                <lb/>
              ſpondere utcun-</note>
            guo, axis ſegmento reſpondentem poſſe eſſe utcunque ma-
              <lb/>
            gnam, & </s>
            <s xml:space="preserve">aream reſpondentem cuicunque, utcunque </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>