Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

List of thumbnails

< >
131
131 (119)
132
132 (120)
133
133 (121)
134
134 (122)
135
135 (123)
136
136 (124)
137
137 (125)
138
138 (126)
139
139 (127)
140
140 (128)
< >
page |< < (120) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div18" type="section" level="1" n="15">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3669" xml:space="preserve">
              <pb o="120" file="0132" n="132" rhead="Diſſertatio Quinta."/>
            ſenſibus; </s>
            <s xml:id="echoid-s3670" xml:space="preserve">in explicatione tamen Naturæ (*in qua ineſt in ſatiabilis*
              <lb/>
            *quædam è cognoſcendis rebus voluptas*, vt aiebat Cicero lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3671" xml:space="preserve">4. </s>
            <s xml:id="echoid-s3672" xml:space="preserve">de
              <lb/>
            Fin. </s>
            <s xml:id="echoid-s3673" xml:space="preserve">in qua vna, confectis rebus neceſſarijs, vacui negotijs, ho-
              <lb/>
            neſtè ac liberaliter poſſumus viuere) ita ſenſibus fidem ſinè ratione
              <lb/>
            habere non debemus, vt neque rationes ſinè ſenſibus exquiramus.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3674" xml:space="preserve">Quapropter optimè monuit Ariſtoteles Metaph. </s>
            <s xml:id="echoid-s3675" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s3676" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s3677" xml:space="preserve">ſub finem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3678" xml:space="preserve">{τὴυ}
              <lb/>
            ἀκριβολογίαν τ{ὴυ} μαθηματικ{ὴυ} ὁυκ ἐν ἀπασ ιν ἄπ{αι}τητέον ἀλλ’ ἐν τοῖς
              <lb/>
            μὴ έχουσιν ὕλ{ηυ}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3679" xml:space="preserve">διόπερ ὀυ φυσικὸς ὁ τρώπος. </s>
            <s xml:id="echoid-s3680" xml:space="preserve">ἅπασα γὰρ ἴσως ἡ
              <lb/>
            φύσις ἔχ{ει} ὕλ{ην}. </s>
            <s xml:id="echoid-s3681" xml:space="preserve">*Exacta determinatio mathematica non eſt in*
              <lb/>
            *omnibus exigenda, ſed in ijs, quæ materiam non habent. </s>
            <s xml:id="echoid-s3682" xml:space="preserve">Quare*
              <lb/>
            *modus non eſt naturalis; </s>
            <s xml:id="echoid-s3683" xml:space="preserve">omnis enim pariter natura habet mate-*
              <lb/>
            *riam.</s>
            <s xml:id="echoid-s3684" xml:space="preserve">* Idcirco in rerum corporatarum contemplatione orationem
              <lb/>
            ad vulgarem popularemque ſenſum accommodatam minimè reij-
              <lb/>
            ciendam duco: </s>
            <s xml:id="echoid-s3685" xml:space="preserve">Sienim Phyſicè philoſophari volumus, conſenta-
              <lb/>
            neum eſt ea animis effingi noſtris, quæ à ſenſibus tradita ſunt, at-
              <lb/>
            que impreſſa, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3686" xml:space="preserve">ex his quæ manifeſta ſunt, paulo occultiores,
              <lb/>
            penitiuſque abditas rerum proprietates indagare. </s>
            <s xml:id="echoid-s3687" xml:space="preserve">Quid eſt, quod
              <lb/>
            liquenti & </s>
            <s xml:id="echoid-s3688" xml:space="preserve">fuſo metallo ſi inijciatur eiuſdem ſpeciei metallum ſo-
              <lb/>
            lidum, hoc innatat? </s>
            <s xml:id="echoid-s3689" xml:space="preserve">Certè metallum fuſum, vbi refrixerit, mi-
              <lb/>
            norem in molem cogitur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3690" xml:space="preserve">ſi verò maior eſt moles metalli fuſi,
              <lb/>
            quàm ſolidi, hoc, vtpote ſecundùm ſpeciem grauius, demergi
              <lb/>
            in illo oporteret. </s>
            <s xml:id="echoid-s3691" xml:space="preserve">Niſi fortè dicamus igniculos metallo liquenti im-
              <lb/>
            miſtos grauiores eſſe, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3692" xml:space="preserve">molem illam liquentem eſſe ſimplici me-
              <lb/>
            tallo grauiorem, ſicut aqua limoſa grauior eſt quàm clara & </s>
            <s xml:id="echoid-s3693" xml:space="preserve">lim-
              <lb/>
            pida. </s>
            <s xml:id="echoid-s3694" xml:space="preserve">Satisigitur conſtare videtur, ita validè in liquente metal-
              <lb/>
            lo igniculos agitari, vt ſuo motu repugnent, ne ſolidi metalli
              <lb/>
            grauitas deorſum vrgens deprimatur, atque immergatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3695" xml:space="preserve">Neque
              <lb/>
            ſolùm quæ manifeſtè calida ſunt, agitantur, verùm etiam aliqua
              <lb/>
            ſunt, quæ tandiu calida ſentiuntur, quandiuagitantur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3696" xml:space="preserve">Præcla-
              <lb/>
            rum huiuſce rei argumentum ſuppeditare poteſt nitrum, quod pla-
              <lb/>
            cet afferre ipſis verbis Boyle in Tentamine circa partes Nitri ſect. </s>
            <s xml:id="echoid-s3697" xml:space="preserve">
              <lb/>
            13. </s>
            <s xml:id="echoid-s3698" xml:space="preserve">Illud profectò, inquit, nemo inficiabitur, ſenſibus externis
              <lb/>
            Nitrum apprimè frigidum videri: </s>
            <s xml:id="echoid-s3699" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s3700" xml:space="preserve">tamen huiuſce Corporis tam
              <lb/>
            vſquequaque frigidi partes (verbi gratia, Spiritus & </s>
            <s xml:id="echoid-s3701" xml:space="preserve">Alcali, quo-
              <lb/>
            rum poſterius Chymiſtis nihil aliud ſignificat, quàm quiuis Sal
              <lb/>
            vſtione productus) inter ſe commiſtæ, nullâ interpoſita morâ, ſeſe
              <lb/>
            inuicem agitant, cientque vehementer. </s>
            <s xml:id="echoid-s3702" xml:space="preserve">Nota loquor: </s>
            <s xml:id="echoid-s3703" xml:space="preserve">Cum ego
              <lb/>
            hoc experimentum agerem, tantos feruores dabant, vt </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>