Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of figures
<
1 - 17
[out of range]
>
<
1 - 17
[out of range]
>
page
|<
<
(82)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
82
"
file
="
0134
"
n
="
134
"
rhead
="
THEORIÆ
"/>
axis, qui exprimit diſtantias, non expriment ſpatium conſectum;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0134-01
"
xlink:href
="
note-0134-01a
"
xml:space
="
preserve
">rum percurſo-
<
lb
/>
rum a ſingulis
<
lb
/>
punctis.</
note
>
nam moveri debebit punctum utrumque: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">adhuc tamen illa ſeg-
<
lb
/>
menta erunt proportionalia ipſi ſpatio confecto, eorum nimi-
<
lb
/>
rum dimidio; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quod quidem ſatis eſt ad hoc, ut illæ areæ ad-
<
lb
/>
huc ſint proportionales incrementis, vel decrementis quadrati
<
lb
/>
velocitatum, adeoque ipſa exprimant.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">178. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Secundo loco notandum illud, ubi areæ reſpondentes
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0134-02
"
xlink:href
="
note-0134-02a
"
xml:space
="
preserve
">Si areæ ſint
<
lb
/>
partim attracti-
<
lb
/>
væ, partim re-
<
lb
/>
pulſivæ, aſſu-
<
lb
/>
mendam eſſe
<
lb
/>
differentiam ea-
<
lb
/>
<
gap
/>
mdem.</
note
>
dato cuipiam ſpatio ſint partim attractivæ, partim repulſivæ,
<
lb
/>
earum differentiam, quæ oritur ſubtrahendo ſummam omnium
<
lb
/>
repulſivarum a ſumma attractivarum, vel vice verſa, exhibitu-
<
lb
/>
ram incrementum illud, vel decrementum quadrati velocitatis;
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">prout directio motus reſpectivi conſpiret cum vi, vel oppo-
<
lb
/>
ſitam habeat directionem. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quamobrem ſi interea, dum per
<
lb
/>
aliquod majus intervallum a ſe invicem receſſerunt puncta, ha-
<
lb
/>
buerint vires directionis utriuſque; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ut innoteſcat, an celeritas
<
lb
/>
creverit, an decreverit, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quantum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">erit inveſtigandum, an
<
lb
/>
areæ omnes attractivæ ſimul, omnes repulſivas ſimul ſuperent,
<
lb
/>
an deſiciant, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quantum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde enim, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">a velocitate, quæ ha-
<
lb
/>
bebatur initio, erui poterit, quod quæritur.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">179. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hæc quidem de arcubus, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">areis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nunc aliquanto dili-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0134-03
"
xlink:href
="
note-0134-03a
"
xml:space
="
preserve
">Appulſus ad
<
lb
/>
axem curvæ ſe-
<
lb
/>
cantis, vel tan-
<
lb
/>
gentis: ſectio-
<
lb
/>
num, ſen limi-
<
lb
/>
tum duo gene-
<
lb
/>
ra.</
note
>
gentius conſiderabimus illa axis puncta, ad quæ curva appellit.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ea puncta vel ſunt ejuſmodi, ut in iis curva axem ſecet, cu-
<
lb
/>
juſmodi in fig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">1 ſunt E, G, I &</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">c, vel ejuſmodi, ut in iis
<
lb
/>
ipſa curva axem contingat tantummodo. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Primi generis puncta
<
lb
/>
ſunt ea, in quibus fit tranſitus a repulſionibus ad attractiones,
<
lb
/>
vel vice verſa, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">hæc ego appello limites, quod nimirum ſint
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0134-04
"
xlink:href
="
note-0134-04a
"
xml:space
="
preserve
">Fig. 1.</
note
>
limites inter eas oppoſitarum directionum vires. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sunt autem
<
lb
/>
hi limites duplicis generis: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in aliis, aucta diſtantia, tranſitur a
<
lb
/>
repulſione ad attractionem: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in aliis, contra ab attractione ad re-
<
lb
/>
pulſionem. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Prioris generis ſunt E, I, N, R; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">poſterioris
<
lb
/>
G, L, P: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quoniam, poſteaquam ex parte repulſiva in una ſe-
<
lb
/>
ctione curva tranſiit ad partem attractivam; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in proxime ſequen-
<
lb
/>
ti ſectione debet neceſſario ex parte attractiva tranſire ad repul-
<
lb
/>
ſivam, ac vice verſa; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">patet, limites fore alternatim prioris il-
<
lb
/>
lius, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">hujus poſterioris generis.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">180. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Porro limites prioris generis, a limitibus poſterioris in-
<
lb
/>
<
note
position
="
left
"
xlink:label
="
note-0134-05
"
xlink:href
="
note-0134-05a
"
xml:space
="
preserve
">In quo conve-
<
lb
/>
niant inter ſe, in
<
lb
/>
quo differant:
<
lb
/>
limites co
<
unsure
/>
hæ-
<
lb
/>
ſionis, & non
<
lb
/>
coh
<
unsure
/>
æſionis.</
note
>
gens habent inter ſe diſcrimen. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Habent illi quidem hoc com-
<
lb
/>
mune, ut duo puncta collocata in diſtantia unius limitis cu-
<
lb
/>
juſcunque nullam habeant mutuam vim, adeoque ſi reſpective
<
lb
/>
quieſcebant, pergant itidem reſpective quieſcere. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At ſi ab il-
<
lb
/>
la reſpectiva quiete dimoveantur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum vero in limite primi
<
lb
/>
generis ulteriori dimotioni reſiſtent, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">conabuntur priorem
<
lb
/>
diſtantiam recuperare, ac ſibi relicta ad illam ibunt; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">in limite
<
lb
/>
vero ſecundi generis, utcunque parum dimota, ſponte magis
<
lb
/>
fugient, ac a priore diſtantia ſtatim recedent adhuc magis.
<
lb
/>
</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Nam ſi diſtantia minuatur; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">habebunt in limite prioris gene-
<
lb
/>
ris vim repulſivam, quæ obſtabit ulteriori acceſſui, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ur-
<
lb
/>
gebit puncta ad mutuum receſſum, quem ſibi relicta </
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>