134108M. VITRUVII P. DE ARCHITECTURA
tes ex natura vocis congruentis habent ſinitiones, et ei concentus procre-
antur ex conjunctione ſonituum, qui graece φθόγγοι dicuntur.
antur ex conjunctione ſonituum, qui graece φθόγγοι dicuntur.
CAPUT V.
De theatri vaſis.
De theatri vaſis.
Ita ex his indagationibus, mathematicis rationibus ſiunt vaſa aerea pro
ratione magnitudinis theatri: eaque ita fabricentur, ut cum tanguntur, ſo-
nitum facere poſſint inter ſe, diateſſaron, diapente, ex ordine ad disdiapa-
ſon. Poſtea inter ſedes theatri conſtitutis cellis ratione muſica ibi col-
locentur, ita uti nullum parietem tangant, circaque habeant locum va-
cuum et a ſummo capite ſpatium: ponanturque inverſa, et habeant in
parte, quae ſpectat ad ſcenam, ſuppoſitos cuneos, ne minus altos ſemipe-
de: contraque eas cellas relinquantur aperturae inferiorum graduum cu-
bilibus, longae pedes duos, altae ſemipedem. Defignationes autem earum
quibus in locis conſtituantur ſic explicentur. Si non erit ampla magni-
tudine theatrum, media altitudinis transverſa regio deſignetur, et in ea
tredecim cellae duodecim aequalibus intervallis diſtantes confornicentur;
uti ea echea, quae ſupraſcripta ſunt, ad neten hyperbolaeon ſonantia, in cellis, quae ſunt in cornibus extremis, utraque parte prima collocen-
tur: ſecunda ab extremis diateſſaron ad neten diezeugmenon: tertia dia-
teſſaron ad neten parameſon: quarta diateſſaron ad neten ſynemmenon:
quinta diateſſaron ad meſen: ſexta diateſſaron ad hypatenmeſon: in me-
dio unum diateſſaron ad hypatenhypaton. Ita hac ratiocinatione vox ab
ſcena uti ab centro profuſa ſe circumagens tactuque feriens ſingulorum
vaſorum cava, excitaverit auctam claritatem, et concentu convenientem
ſibi conſonantiam. Sin autem amplior erit magnitudo theatri, tunc alti-
1
ratione magnitudinis theatri: eaque ita fabricentur, ut cum tanguntur, ſo-
nitum facere poſſint inter ſe, diateſſaron, diapente, ex ordine ad disdiapa-
ſon. Poſtea inter ſedes theatri conſtitutis cellis ratione muſica ibi col-
locentur, ita uti nullum parietem tangant, circaque habeant locum va-
cuum et a ſummo capite ſpatium: ponanturque inverſa, et habeant in
parte, quae ſpectat ad ſcenam, ſuppoſitos cuneos, ne minus altos ſemipe-
de: contraque eas cellas relinquantur aperturae inferiorum graduum cu-
bilibus, longae pedes duos, altae ſemipedem. Defignationes autem earum
quibus in locis conſtituantur ſic explicentur. Si non erit ampla magni-
tudine theatrum, media altitudinis transverſa regio deſignetur, et in ea
tredecim cellae duodecim aequalibus intervallis diſtantes confornicentur;
uti ea echea, quae ſupraſcripta ſunt, ad neten hyperbolaeon ſonantia, in cellis, quae ſunt in cornibus extremis, utraque parte prima collocen-
tur: ſecunda ab extremis diateſſaron ad neten diezeugmenon: tertia dia-
teſſaron ad neten parameſon: quarta diateſſaron ad neten ſynemmenon:
quinta diateſſaron ad meſen: ſexta diateſſaron ad hypatenmeſon: in me-
dio unum diateſſaron ad hypatenhypaton. Ita hac ratiocinatione vox ab
ſcena uti ab centro profuſa ſe circumagens tactuque feriens ſingulorum
vaſorum cava, excitaverit auctam claritatem, et concentu convenientem
ſibi conſonantiam. Sin autem amplior erit magnitudo theatri, tunc alti-
1