Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Page concordance

< >
Scan Original
131 119
132 120
133 121
134 122
135 123
136 124
137 125
138 126
139 127
140 128
141 129
142 130
143 131
144 132
145 133
146 134
147 135
148 136
149 137
150 138
151 139
152 140
153 141
154 142
155 143
156 144
157 145
158 146
159 147
160 148
< >
page |< < (126) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div18" type="section" level="1" n="15">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3854" xml:space="preserve">
              <pb o="126" file="0138" n="138" rhead="Diſſertatio Quinta."/>
            que tamen terram aut panem itidem rareſcere dicimus, vt aquam
              <lb/>
            in fumum abeuntem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3855" xml:space="preserve">Longè ſcilicet aliud eſt intrà diſtractarum
              <lb/>
            particularum interualla admittere ætherem, commune corpus per
              <lb/>
            omnia diffuſum, aliud eſt ingeſto humore aërem aut ætherem à
              <lb/>
            poris excludi, eodemque humore abundantiùs irrumpente, ter-
              <lb/>
            ræ aut panis particulas propelli, ex quo oritur tumor. </s>
            <s xml:id="echoid-s3856" xml:space="preserve">Quando
              <lb/>
            aqua in vaporem ſoluitur vi Caloris, tria contingere intelligo:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3857" xml:space="preserve">primùm ſe inſinuant igniculi in aquam, atque peruadunt, eo-
              <lb/>
            rumque incurſione pulſantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3858" xml:space="preserve">agitantur particulæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s3859" xml:space="preserve">Alterum
              <lb/>
            huic impulſioni conſequens eſt, quod aqueæ particulæ dum com-
              <lb/>
            mouentur, à ſe inuicem digredientes locum ampliorem occupant,
              <lb/>
            molemque maiorem præſeferunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3860" xml:space="preserve">Tertium eſt, quod in interual-
              <lb/>
            la inter diſiunctas aquæ particulas interiecta, vbi ſe agitant igni-
              <lb/>
            culi, ſuccedit æther ex proximo corpore tantiſper compreſſo ex-
              <lb/>
            preſſus: </s>
            <s xml:id="echoid-s3861" xml:space="preserve">neque enim fieri poteſt, vt corpus aliquod ad ampliora
              <lb/>
            ſpatia ſe explicet, quin proximum ſe contrahere cogatur, aut
              <lb/>
            ſaltem propulſum comprimat aliud ſibi cohærens. </s>
            <s xml:id="echoid-s3862" xml:space="preserve">Ex his tribus
              <lb/>
            primum tanquam cauſa antegreditur raritatem aquæ, immiſſio
              <lb/>
            quippe igniculorum effectrix eſt diffuſionis partium: </s>
            <s xml:id="echoid-s3863" xml:space="preserve">tertium hanc
              <lb/>
            dilatationem conſequitur, ſuccedente æthere in interualla, ne
              <lb/>
            quid inane reliquatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3864" xml:space="preserve">Quare, licèt in rarefactione contingat
              <lb/>
            alienorum corpuſculorum admiſtio, ſiuè vt quid antecedens, ſi-
              <lb/>
            ue vt quid conſequens raritatem, ipſa tamen raritatis notio in eo
              <lb/>
            conſiſtit, quod multum loci exigua materia occupet, quę pro-
              <lb/>
            pterea rareſcere dicitur, cùm ad ampliora ſpatia ſe explicat. </s>
            <s xml:id="echoid-s3865" xml:space="preserve">Cum
              <lb/>
            igitur in motu corpus occupet ſpatium, per quod mouetur, ac pro-
              <lb/>
            pterea plus occupet ſpatij in motu, quàm quieſcens, fieri non
              <lb/>
            poteſt, quin ad ampliora ſpatia ſe dilatet incaleſcens, quando-
              <lb/>
            quidem eius particulæ agitantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3866" xml:space="preserve">ideò Calor dicitur cauſa ra-
              <lb/>
            ritatis.</s>
            <s xml:id="echoid-s3867" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3868" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3869" xml:space="preserve">Perdifficilis & </s>
            <s xml:id="echoid-s3870" xml:space="preserve">perobſcura quæſtio eſt de Rarefactione, in
              <lb/>
            quam nec aduertentes delapſi eſtis: </s>
            <s xml:id="echoid-s3871" xml:space="preserve">ſi verò illam in Vulgarem & </s>
            <s xml:id="echoid-s3872" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Philoſophicam, vt quibuſdam placet, partiri volueritis, nullus
              <lb/>
            erit diſputandi ſinis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3873" xml:space="preserve">inſtituta noſtra de Calore diſſertatio, ex
              <lb/>
            huius immiſſione, in fumum reſoluta abibit. </s>
            <s xml:id="echoid-s3874" xml:space="preserve">Quapropter ſiuè
              <lb/>
            ſola contingat particularum diſtractio admiſſo in interualla æthe-
              <lb/>
            re, ſiue diſtractæ particulæ ampliorem Vbicationem nacte maio-
              <lb/>
            rem in molem excreſcant, ſiue quacunque tandem aliâ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>