Vitruvius, De architectura libri decem ad Caesarem Augustum, omnibus omnium editionibus longè emendatiores, collatis veteribus exemplis

Page concordance

< >
Scan Original
51 31
52 32
53 33
54 34
55 35
56 36
57 37
58 38
59 39
60 40
61 41
62 42
63 43
64 44
65 45
66 46
67 47
68 48
69 49
70 50
71 51
72 52
73 53
74 54
75 55
76 56
77 57
78 58
79 59
80 60
< >
page |< < (118) of 530 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div79" type="section" level="1" n="69">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s7155" xml:space="preserve">
              <pb o="118" file="138" n="138" rhead="M. VITRVVII POLL."/>
            autem palmum vncijs distinxim{us}, alterum digitis quadrat{ís}, rotundo, dimidia-
              <lb/>
            to\’ rotundo, ex antiquo lapide.</s>
            <s xml:id="echoid-s7156" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s7157" xml:space="preserve">Retractiones autem graduum nec mínus quàm ſeſquípeda-
              <lb/>
            les, nec plus quàm bípedales faciendæ ſunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s7158" xml:space="preserve">] Retractiones vocat, vbi
              <lb/>
            grad{us} calcantur, quos in templis impares probauerunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s7159" xml:space="preserve">Fieri aiunt oportere, vt
              <lb/>
            dextro pede aſcenſ{us} in templum inchoetur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7160" xml:space="preserve">eodem oportere, vt deſinat: </s>
            <s xml:id="echoid-s7161" xml:space="preserve">collocari
              <lb/>
            animaduerti non plures continuos, quàm ſeptem aut nouem. </s>
            <s xml:id="echoid-s7162" xml:space="preserve">Quòd ſi plurib{us} con-
              <lb/>
            ſcendendum erat, poſt eum numerum fiebat retractio amplior, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7163" xml:space="preserve">veluti areola,
              <lb/>
            vbi feßi reſpirare & </s>
            <s xml:id="echoid-s7164" xml:space="preserve">quieſcere poſſent.</s>
            <s xml:id="echoid-s7165" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s7166" xml:space="preserve">Vtí quadræ ſpiræ, truncí, coronæ, lyſis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7167" xml:space="preserve">c.</s>
            <s xml:id="echoid-s7168" xml:space="preserve">] Quadr{as}, dum melior
              <lb/>
            non adfertur ſententia, pro plinthis interpretor, ſpir{as} pro reliqua baſi, vt paulo
              <lb/>
            mox, truncos pro exæquatis medijs. </s>
            <s xml:id="echoid-s7169" xml:space="preserve">Corona quid ſit intelligitur, id eſt, coronix, habet
              <lb/>
            lyſim, id eſt, gulam inuerſam, vt vulgò dicunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s7170" xml:space="preserve">Ait itaque oportere podijbaſim, mc-
              <lb/>
            dium, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7171" xml:space="preserve">coronicem reſpondere ijſdem ſtylobatæ reſilientis partib{us}. </s>
            <s xml:id="echoid-s7172" xml:space="preserve">De lyſi quid
              <lb/>
            cenſeam, ſcribam lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7173" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">V</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s7174" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s7175" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">VII</emph>
            .</s>
            <s xml:id="echoid-s7176" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s7177" xml:space="preserve">Vtí habeat per medíum adíectíonem per ſcamillos ímpares.</s>
            <s xml:id="echoid-s7178" xml:space="preserve">]
              <lb/>
            Scamilli hîc, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7179" xml:space="preserve">lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7180" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">V</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s7181" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s7182" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">IX</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s7183" xml:space="preserve">videntur dicti quaſi gradilli. </s>
            <s xml:id="echoid-s7184" xml:space="preserve">Quid autem ſigni-
              <lb/>
            ficent in ſtylobatarum adiectione, non liquet: </s>
            <s xml:id="echoid-s7185" xml:space="preserve">& </s>
            <s xml:id="echoid-s7186" xml:space="preserve">deſcriptionem pollicebatur Vitru-
              <lb/>
            ui{us} deſignaturum ſe extremo hoc tertio libro, ſed perijt, vt de adiectione in me-
              <lb/>
            dijs columnis proximo capite promiſſa, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7187" xml:space="preserve">aliæ multæ qu{as} recenſuim{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7188" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">I</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s7189" xml:space="preserve">cap.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s7190" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">VI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s7191" xml:space="preserve">Si quid poſtea iudicium aut anni afferent, non inuidebo ſtudioſis eam vtilita-
              <lb/>
            tem. </s>
            <s xml:id="echoid-s7192" xml:space="preserve">Me profecto ne quicquam pœnitebit mei, ſi huic autori instructißimo, ſed la-
              <lb/>
            cero & </s>
            <s xml:id="echoid-s7193" xml:space="preserve">obſcuro aliquid opis attulero. </s>
            <s xml:id="echoid-s7194" xml:space="preserve">Nam locis omnib{us} adferre, prorſ{us} eſt fa-
              <lb/>
            cultatis & </s>
            <s xml:id="echoid-s7195" xml:space="preserve">eruditionis maioris, quàm in me profitear. </s>
            <s xml:id="echoid-s7196" xml:space="preserve">Exorietur ſpero aliquis, qui
              <lb/>
            meo exemplo excitat{us} id præſtabit: </s>
            <s xml:id="echoid-s7197" xml:space="preserve">aut fiet, vt æt{as} ventura demat eis tenebr{as}.</s>
            <s xml:id="echoid-s7198" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s7199" xml:space="preserve">Vti craſsitudo cum plíntho ſit columnæ ex dímídía craſsítu-
              <lb/>
            dine.</s>
            <s xml:id="echoid-s7200" xml:space="preserve">] Craßitudo intelligitur in ſpira, quæ altitudo dicitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s7201" xml:space="preserve">Contrà in columnæ
              <lb/>
            craßitudo pro latitudine ſcapi accipienda eſt.</s>
            <s xml:id="echoid-s7202" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s7203" xml:space="preserve">Altítudo eíus ſí atticurges erít.</s>
            <s xml:id="echoid-s7204" xml:space="preserve">] Existimo eſſe columnarum earum,
              <lb/>
            qu{as} Plini{us} lib. </s>
            <s xml:id="echoid-s7205" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXXVI</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s7206" xml:space="preserve">cap. </s>
            <s xml:id="echoid-s7207" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">XXIII</emph>
            . </s>
            <s xml:id="echoid-s7208" xml:space="preserve">Attic{as} appellat, quaternis angulis pari
              <lb/>
            laterum interuallo. </s>
            <s xml:id="echoid-s7209" xml:space="preserve">Atticurges etiam eſſe cenſentur, quæ ſunt in ſummo Diui Ve-
              <lb/>
            ſpaſiani amphitheatro (quod à Tito ei{us} filio dedicatum, & </s>
            <s xml:id="echoid-s7210" xml:space="preserve">à Domitiano ornatum,
              <lb/>
            vulgo Coliſeum quaſi coloſſeum appellant) etiam ſi non ſint parium laterum, ſed
              <lb/>
            adpactæ & </s>
            <s xml:id="echoid-s7211" xml:space="preserve">quota tantum parte extantes. </s>
            <s xml:id="echoid-s7212" xml:space="preserve">Alioquin atticurges e{as} habet partes,
              <lb/>
            qu{as} quæ hodie Dorica vocatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s7213" xml:space="preserve">Neque vllabaſis Dorica deſcribitur à Vitruuio,
              <lb/>
            ſicut nec Corinthia: </s>
            <s xml:id="echoid-s7214" xml:space="preserve">quam Architecti, vt efficerent Vitruuianæ Ionicæ inferiorem
              <lb/>
            torum addiderunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s7215" xml:space="preserve">Quin & </s>
            <s xml:id="echoid-s7216" xml:space="preserve">ista pro Ionica vſi ſunt: </s>
            <s xml:id="echoid-s7217" xml:space="preserve">imo verò Ionicis & </s>
            <s xml:id="echoid-s7218" xml:space="preserve">Corin-
              <lb/>
            thijs columnis baſim, quam Doricam dixim{us}, ſuppoſuerunt.</s>
            <s xml:id="echoid-s7219" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s7220" xml:space="preserve">Fiátque ſuperíor torus quartæ.</s>
            <s xml:id="echoid-s7221" xml:space="preserve">] Cum ſint baſis partes tori duo, ſupe-
              <lb/>
            rior & </s>
            <s xml:id="echoid-s7222" xml:space="preserve">inferior, obtulit ſe nobis Romæ videndam, ſi contra præſcriptum, at certè
              <lb/>
            non ineleganti neque inuenusta formabaſis, quæ præter ſcalptur{as} qu{as} habebat
              <lb/>
            ſingulis partib{us} vari{as}, pro ſuperiore toro habebat aduerſ{as} du{as} ſim{as}, id eſt, vt
              <lb/>
            nunc loquuntur, gul{as} rect{as} du{as} oppoſit{as}, ſed diſcret{as} vnaregula. </s>
            <s xml:id="echoid-s7223" xml:space="preserve">Huiuſmodi
              <lb/>
            tamen licentiam malo ſemel admonere fugi{as}, quàm permittere imiteris. </s>
            <s xml:id="echoid-s7224" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>