Casati, Paolo, De igne dissertationes physicae, 1686

Page concordance

< >
Scan Original
61 49
62 50
63 51
64 52
65 53
66 54
67 55
68 56
69 57
70 58
71 59
72 60
73 61
74 62
75 63
76 64
77 65
78 66
79 67
80 68
81 69
82 70
83 71
84 72
85 73
86 74
87 75
88 76
89 77
90 78
< >
page |< < (126) of 672 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div18" type="section" level="1" n="15">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3854" xml:space="preserve">
              <pb o="126" file="0138" n="138" rhead="Diſſertatio Quinta."/>
            que tamen terram aut panem itidem rareſcere dicimus, vt aquam
              <lb/>
            in fumum abeuntem. </s>
            <s xml:id="echoid-s3855" xml:space="preserve">Longè ſcilicet aliud eſt intrà diſtractarum
              <lb/>
            particularum interualla admittere ætherem, commune corpus per
              <lb/>
            omnia diffuſum, aliud eſt ingeſto humore aërem aut ætherem à
              <lb/>
            poris excludi, eodemque humore abundantiùs irrumpente, ter-
              <lb/>
            ræ aut panis particulas propelli, ex quo oritur tumor. </s>
            <s xml:id="echoid-s3856" xml:space="preserve">Quando
              <lb/>
            aqua in vaporem ſoluitur vi Caloris, tria contingere intelligo:
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s3857" xml:space="preserve">primùm ſe inſinuant igniculi in aquam, atque peruadunt, eo-
              <lb/>
            rumque incurſione pulſantur, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3858" xml:space="preserve">agitantur particulæ. </s>
            <s xml:id="echoid-s3859" xml:space="preserve">Alterum
              <lb/>
            huic impulſioni conſequens eſt, quod aqueæ particulæ dum com-
              <lb/>
            mouentur, à ſe inuicem digredientes locum ampliorem occupant,
              <lb/>
            molemque maiorem præſeferunt. </s>
            <s xml:id="echoid-s3860" xml:space="preserve">Tertium eſt, quod in interual-
              <lb/>
            la inter diſiunctas aquæ particulas interiecta, vbi ſe agitant igni-
              <lb/>
            culi, ſuccedit æther ex proximo corpore tantiſper compreſſo ex-
              <lb/>
            preſſus: </s>
            <s xml:id="echoid-s3861" xml:space="preserve">neque enim fieri poteſt, vt corpus aliquod ad ampliora
              <lb/>
            ſpatia ſe explicet, quin proximum ſe contrahere cogatur, aut
              <lb/>
            ſaltem propulſum comprimat aliud ſibi cohærens. </s>
            <s xml:id="echoid-s3862" xml:space="preserve">Ex his tribus
              <lb/>
            primum tanquam cauſa antegreditur raritatem aquæ, immiſſio
              <lb/>
            quippe igniculorum effectrix eſt diffuſionis partium: </s>
            <s xml:id="echoid-s3863" xml:space="preserve">tertium hanc
              <lb/>
            dilatationem conſequitur, ſuccedente æthere in interualla, ne
              <lb/>
            quid inane reliquatur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3864" xml:space="preserve">Quare, licèt in rarefactione contingat
              <lb/>
            alienorum corpuſculorum admiſtio, ſiuè vt quid antecedens, ſi-
              <lb/>
            ue vt quid conſequens raritatem, ipſa tamen raritatis notio in eo
              <lb/>
            conſiſtit, quod multum loci exigua materia occupet, quę pro-
              <lb/>
            pterea rareſcere dicitur, cùm ad ampliora ſpatia ſe explicat. </s>
            <s xml:id="echoid-s3865" xml:space="preserve">Cum
              <lb/>
            igitur in motu corpus occupet ſpatium, per quod mouetur, ac pro-
              <lb/>
            pterea plus occupet ſpatij in motu, quàm quieſcens, fieri non
              <lb/>
            poteſt, quin ad ampliora ſpatia ſe dilatet incaleſcens, quando-
              <lb/>
            quidem eius particulæ agitantur: </s>
            <s xml:id="echoid-s3866" xml:space="preserve">ideò Calor dicitur cauſa ra-
              <lb/>
            ritatis.</s>
            <s xml:id="echoid-s3867" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s3868" xml:space="preserve">Maur. </s>
            <s xml:id="echoid-s3869" xml:space="preserve">Perdifficilis & </s>
            <s xml:id="echoid-s3870" xml:space="preserve">perobſcura quæſtio eſt de Rarefactione, in
              <lb/>
            quam nec aduertentes delapſi eſtis: </s>
            <s xml:id="echoid-s3871" xml:space="preserve">ſi verò illam in Vulgarem & </s>
            <s xml:id="echoid-s3872" xml:space="preserve">
              <lb/>
            Philoſophicam, vt quibuſdam placet, partiri volueritis, nullus
              <lb/>
            erit diſputandi ſinis, & </s>
            <s xml:id="echoid-s3873" xml:space="preserve">inſtituta noſtra de Calore diſſertatio, ex
              <lb/>
            huius immiſſione, in fumum reſoluta abibit. </s>
            <s xml:id="echoid-s3874" xml:space="preserve">Quapropter ſiuè
              <lb/>
            ſola contingat particularum diſtractio admiſſo in interualla æthe-
              <lb/>
            re, ſiue diſtractæ particulæ ampliorem Vbicationem nacte maio-
              <lb/>
            rem in molem excreſcant, ſiue quacunque tandem aliâ </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>