Weidler, Johann Friedrich, Jo. Friderici Weidleri Tractatus de machinis hydraulicis toto terrarum orbe maximis Marlyensi et Londinensi et aliis rarioribus similibus in quo mensurae prope ipsas machinas notatae describuntur, et de viribus earum luculenter disseritur

Page concordance

< >
Scan Original
131 10
132 11
133 12
134 13
135 14
136 15
137 16
138 17
139 18
140 19
141 20
142 21
143 22
144 23
145 24
146 25
147 26
148 27
149 28
150 29
151 30
152 31
153
154
155
156
157
158
159
160
< >
page |< < (17) of 214 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="la" type="free">
        <div xml:id="echoid-div72" type="section" level="1" n="53">
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s2360" xml:space="preserve">
              <pb o="17" file="0133" n="138" rhead="GEOMETRIA SVBTERRANEA."/>
            aſtronomia docetur, uel beneficio acus magneticae accuratioris,
              <lb/>
            meridianae lineae poſitus in marginis oppoſitis punctis notatur.
              <lb/>
            </s>
            <s xml:id="echoid-s2361" xml:space="preserve">Tum in idem uas aqua infunditur, et aſſer leuis imponitur, aquae
              <lb/>
            innataturus, deinceps ſuper aſſere magnes locatur, et expectatur,
              <lb/>
            donec is in ſtabilem ſitum ſeſe compoſuerit, et quieuerit. </s>
            <s xml:id="echoid-s2362" xml:space="preserve">Ita enim
              <lb/>
            in ipſo, linea meridiana, in duo oppoſita marginis puncta utrim-
              <lb/>
            que reſpiciens reperitur, conf. </s>
            <s xml:id="echoid-s2363" xml:space="preserve">10. </s>
            <s xml:id="echoid-s2364" xml:space="preserve">
              <emph style="sc">Mathesii</emph>
            S
              <emph style="sc">AREPTA.</emph>
            Conc. </s>
            <s xml:id="echoid-s2365" xml:space="preserve">
              <lb/>
            12. </s>
            <s xml:id="echoid-s2366" xml:space="preserve">f. </s>
            <s xml:id="echoid-s2367" xml:space="preserve">129. </s>
            <s xml:id="echoid-s2368" xml:space="preserve">poſtea mola acuminaria tolluntur rudis lapidis promi-
              <lb/>
            nentiae, ita ut linea meridiana in medio relinquatur, et lapis paral-
              <lb/>
            lelepipedi figuram aſſumat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2369" xml:space="preserve">Hinc fruſtulo magnetis exiguo lapis
              <lb/>
            paulatim admouetur, quod magnes priſmaticus, (uel ut aliis pla-
              <lb/>
            cet, ſphaericus aut elliptoidicus,) fortiter attrahet eo puncto, quo
              <lb/>
            uis omnis dirigitur et cumulatur, idemque hoc ipſo innoteſcet, ſi
              <lb/>
            ſuccutiatur magnes, et fruſtulum adhaerens aegre decidat. </s>
            <s xml:id="echoid-s2370" xml:space="preserve">Il-
              <lb/>
            lud autem punctum impreſſo charactere ſignatur, et pro polo
              <lb/>
            boreo habetur, cuius e regione altera eſt polus auſtralis, itidem
              <lb/>
            ſtilo limaue notandus. </s>
            <s xml:id="echoid-s2371" xml:space="preserve">Eadem polorum loca etiam ſic reperiuntur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2372" xml:space="preserve">
              <lb/>
            In charta ramenta ferri ſparguntur, et ſub charta admouetur ma-
              <lb/>
            gnes priſmaticus, ſtatim enim ſcobs ferri dirigetur in duplicem
              <lb/>
            polum, et quosdam in charta arcus, et eorum ſectionis puncta, qui-
              <lb/>
            bus poli ſubiacent, determinabit. </s>
            <s xml:id="echoid-s2373" xml:space="preserve">Qualis autem alteruter polus ſit,
              <lb/>
            boreus uel auſtrinus, experieris, lapide ad acum magneticam, ſuper
              <lb/>
            fulcro ſuo mobilem, appropinquante, nam polus boreus amicam, nempe
              <lb/>
            boream acus partem, adducet, repellet inimicam. </s>
            <s xml:id="echoid-s2374" xml:space="preserve">Cognitis ſignatis-
              <lb/>
            que in lapide polis, utraque magnetis regio polaris, ferreis annulis
              <lb/>
            cingitur, et quaſi armatur, et ſuper ipſos polos, in circulis ferreis,
              <lb/>
            ferra prominentia et polita figuntur, poſtea armatus magnes linteo
              <lb/>
            uel ſerico panno ueſtitur. </s>
            <s xml:id="echoid-s2375" xml:space="preserve">conf. </s>
            <s xml:id="echoid-s2376" xml:space="preserve">V
              <emph style="sc">OIGTEL.</emph>
            l. </s>
            <s xml:id="echoid-s2377" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s2378" xml:space="preserve">et
              <emph style="sc">Bion</emph>
            de inſtru-
              <lb/>
            mentis mathematicis. </s>
            <s xml:id="echoid-s2379" xml:space="preserve">L. </s>
            <s xml:id="echoid-s2380" xml:space="preserve">III. </s>
            <s xml:id="echoid-s2381" xml:space="preserve">c. </s>
            <s xml:id="echoid-s2382" xml:space="preserve">2. </s>
            <s xml:id="echoid-s2383" xml:space="preserve">p. </s>
            <s xml:id="echoid-s2384" xml:space="preserve">103. </s>
            <s xml:id="echoid-s2385" xml:space="preserve">ſq. </s>
            <s xml:id="echoid-s2386" xml:space="preserve">ed. </s>
            <s xml:id="echoid-s2387" xml:space="preserve">german. </s>
            <s xml:id="echoid-s2388" xml:space="preserve">conſtat
              <lb/>
            autem experientia, armatum magnetem nudo multo potentiorem
              <lb/>
            fieri.</s>
            <s xml:id="echoid-s2389" xml:space="preserve"/>
          </p>
          <p style="it">
            <s xml:id="echoid-s2390" xml:space="preserve">9. </s>
            <s xml:id="echoid-s2391" xml:space="preserve">Aſſeruatur magnes uel in ciſtula, qua ramenta ferri con-
              <lb/>
            tinentur, uel ita ſuſpenditur, ut in mundi plagas ſeſe conuertere
              <lb/>
            poſſit, et tum ex unco ferreo, qui eiusdem armaturae adhaeret,
              <lb/>
            ferrea pondera appenduntur, quae dum ſenſim augentur, uis attra-
              <lb/>
            hendi et dirigendi in polos una incrementa capit. </s>
            <s xml:id="echoid-s2392" xml:space="preserve">Hinc autem per
              <lb/>
            ſe quisque iudicauerit, magnetem praeſtare altero tanto plus, quanto
              <lb/>
            grauior a pondera adducit.</s>
            <s xml:id="echoid-s2393" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>