Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
121 115
122 116
123 117
124 118
125 119
126 120
127 121
128 122
129 123
130 124
131 125
132 126
133 127
134 128
135 129
136 130
137 131
138 132
139 133
140 134
141 135
142 136
143 137
144 138
145 139
146 140
147 141
148 142
149 143
150 144
< >
page |< < (135) of 778 > >|
    <echo version="1.0RC">
      <text xml:lang="lat" type="free">
        <div xml:id="echoid-div302" type="section" level="0" n="0">
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7962" xml:space="preserve">
              <pb o="135" file="0141" n="141" rhead="OPTICAE LIBER V."/>
            [per 31 p 1] & concurrat cum linea h n in puncto h [cõcurret autem per lemma Procli ad 29 p 1.</s>
            <s xml:id="echoid-s7963" xml:space="preserve">]
              <lb/>
            Erit igitur [per 29 p 1] angulus n g d æqualis angulo g h a:</s>
            <s xml:id="echoid-s7964" xml:space="preserve"> ſed an-
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0141-01" xlink:href="fig-0141-01a" number="47">
                <variables xml:id="echoid-variables37" xml:space="preserve">h a b e g p d z n q</variables>
              </figure>
            gulus n g d æqualis eſt angulo a g h [ergo per 1 ax angulus g h a
              <lb/>
            æqualis eſt angulo a g h.</s>
            <s xml:id="echoid-s7965" xml:space="preserve">] Quare [per 6 p 1] duo latera a g, h a
              <lb/>
            ſunt æqualia.</s>
            <s xml:id="echoid-s7966" xml:space="preserve"> Igitur [per 7 p 5] proportio a h ad g d, ſicut a g ad
              <lb/>
            eandem.</s>
            <s xml:id="echoid-s7967" xml:space="preserve"> Sed proportio a h ad g d, ſicut a n ad d n [per 4 p 6:</s>
            <s xml:id="echoid-s7968" xml:space="preserve">
              <lb/>
            ſunt enim triangula a h n, d g n æquiangula per 29 p 1, & quia an-
              <lb/>
            gulus ad n communis eſt utrique triangulo.</s>
            <s xml:id="echoid-s7969" xml:space="preserve">] Quare [per 11 p 5]
              <lb/>
            a n ad d n, ſicut a g ad g d:</s>
            <s xml:id="echoid-s7970" xml:space="preserve"> Igitur [per 16 p 5] proportio a n ad
              <lb/>
            a g:</s>
            <s xml:id="echoid-s7971" xml:space="preserve"> ſicut d n ad d g:</s>
            <s xml:id="echoid-s7972" xml:space="preserve"> Sed a n eſt maior a g:</s>
            <s xml:id="echoid-s7973" xml:space="preserve"> [per 19 p 1] quia reſpicit
              <lb/>
            angulum maiorem recto in triangulo a g n [rectus enim eſt, ut pa-
              <lb/>
            tuit, e g n.</s>
            <s xml:id="echoid-s7974" xml:space="preserve">] Igitur d n maior d g:</s>
            <s xml:id="echoid-s7975" xml:space="preserve"> quod eſt propoſitum.</s>
            <s xml:id="echoid-s7976" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div304" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head321" xml:space="preserve" style="it">18. Si in ſpeculo ſphærico conuexo perpendicularis incidentiæ
            <lb/>
          ſecetur à lineis reflexionis: & ſpeculum in reflexionis puncto tan-
            <lb/>
          gente: erit, ut tota perpendicularis ad inferum ſegmentum: ſic ſu-
            <lb/>
          perum ad intermedium. Et pars perpendicularis inter punctum
            <lb/>
          contingentiæ, & peripheriam, communem ſectionem ſuperficie-
            <lb/>
          rum reflexionis, & ſpeculi, erit minor eiuſdem peripheriæ ſemidia
            <lb/>
          metro. 12. 14 p 6.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7977" xml:space="preserve">AMplius:</s>
            <s xml:id="echoid-s7978" xml:space="preserve"> dico quòd linea ducta à fine contingentiæ, qui eſt e, uſque ad ſphæram perpendicu
              <lb/>
            lariter, id eſt e f, pars lineæ e n minor eſt ſemidiametro.</s>
            <s xml:id="echoid-s7979" xml:space="preserve"> Sit f punctum, in quo a n ſecat ſu-
              <lb/>
            perficiem ſphæræ.</s>
            <s xml:id="echoid-s7980" xml:space="preserve"> Dico ergo, quòd e f minor eſt n f.</s>
            <s xml:id="echoid-s7981" xml:space="preserve"> Quo
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0141-02" xlink:href="fig-0141-02a" number="48">
                <variables xml:id="echoid-variables38" xml:space="preserve">a h b e g p f d z n q</variables>
              </figure>
            niam ut dictum eſt [proximo numero] proportio a g ad g d, ſicut
              <lb/>
            a e ad e d:</s>
            <s xml:id="echoid-s7982" xml:space="preserve"> ſed a n ad d n, ſicut a g ad g d:</s>
            <s xml:id="echoid-s7983" xml:space="preserve"> Igitur [per 11 p 5] a n
              <lb/>
            ad d n, ſicut a e ad e d:</s>
            <s xml:id="echoid-s7984" xml:space="preserve"> Igitur [per 16 p 5] a n ad a e, ſicut d n ad
              <lb/>
            d e:</s>
            <s xml:id="echoid-s7985" xml:space="preserve"> ſed [per 9 ax] a n maior a e.</s>
            <s xml:id="echoid-s7986" xml:space="preserve"> Quare d n maior d e:</s>
            <s xml:id="echoid-s7987" xml:space="preserve"> quare
              <lb/>
            d n maior d f:</s>
            <s xml:id="echoid-s7988" xml:space="preserve"> quare n f maior e f:</s>
            <s xml:id="echoid-s7989" xml:space="preserve"> quod eſt propoſitum.</s>
            <s xml:id="echoid-s7990" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div306" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head322" xml:space="preserve" style="it">19. Sirecta linea ab uno uiſu ſit perpendicularis ſpeculo ſphæ-
            <lb/>
          rico conuexo: unum ipſi{us} punctum, in quo uiſ{us} ſuperficiem ſe-
            <lb/>
          cat, ab uno ſpeculi puncto, in quod cadit, ad eundem uiſum refle-
            <lb/>
          ctetur. 10 p 6.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s7991" xml:space="preserve">AMplius:</s>
            <s xml:id="echoid-s7992" xml:space="preserve"> ſit g centrum uiſus:</s>
            <s xml:id="echoid-s7993" xml:space="preserve"> d centrum ſphæræ:</s>
            <s xml:id="echoid-s7994" xml:space="preserve"> d z g per-
              <lb/>
            pendicularis à centro uiſus a d ſphæram.</s>
            <s xml:id="echoid-s7995" xml:space="preserve"> Dico, quòd nullius
              <lb/>
            puncti forma reflectitur per hãc perpendicularem, niſi pun-
              <lb/>
            cti eius, quod eſt in ſuperficie uiſus.</s>
            <s xml:id="echoid-s7996" xml:space="preserve"> Punctorum enim formæ poſt
              <lb/>
            centrum uiſus ſum ptorum non reflectuntur per eam, propter cauſ-
              <lb/>
            ſam ſupradictam [13 n.</s>
            <s xml:id="echoid-s7997" xml:space="preserve">] Similiter nec puncta inter ſuperficiem ui-
              <lb/>
            ſus & ſpeculum ſumpta.</s>
            <s xml:id="echoid-s7998" xml:space="preserve"> Dico etiam, quòd nullum punctum huius
              <lb/>
            perpendicularis reflectitur ab alio puncto ſpeculi.</s>
            <s xml:id="echoid-s7999" xml:space="preserve"> Si enim dicatur,
              <lb/>
            quòd ab alio puncto:</s>
            <s xml:id="echoid-s8000" xml:space="preserve"> ſit illud punctum a:</s>
            <s xml:id="echoid-s8001" xml:space="preserve"> erit
              <lb/>
              <figure xlink:label="fig-0141-03" xlink:href="fig-0141-03a" number="49">
                <variables xml:id="echoid-variables39" xml:space="preserve">x e g k z a d</variables>
              </figure>
            linea g a linea reflexionis:</s>
            <s xml:id="echoid-s8002" xml:space="preserve"> & à puncto illo in-
              <lb/>
            telligamus lineam ad a, quæ eſt linea, per quã
              <lb/>
            mouetur forma:</s>
            <s xml:id="echoid-s8003" xml:space="preserve"> & includunt hæ duæ lineæ
              <lb/>
            angulum ſuper a:</s>
            <s xml:id="echoid-s8004" xml:space="preserve"> quem quidem angulum ne-
              <lb/>
            ceſſariò diuidet per æqualia diameter d a, cum
              <lb/>
            ſit perpẽdicularis ſuper punctum a.</s>
            <s xml:id="echoid-s8005" xml:space="preserve"> Quia per-
              <lb/>
            pendicularis diuidit angulum ex linea motus
              <lb/>
            formę & linea reflexiõis, per ęqua [per 13 n 4.</s>
            <s xml:id="echoid-s8006" xml:space="preserve">]
              <lb/>
            Etita diameter d a concurret cum perpendicu
              <lb/>
            lari g d, inter punctum ſumptum & g.</s>
            <s xml:id="echoid-s8007" xml:space="preserve"> Et ita
              <lb/>
            duæ lineæ rectæ in duobus punctis concur-
              <lb/>
            rent, & ſuperficiem includent [contra 12 ax:</s>
            <s xml:id="echoid-s8008" xml:space="preserve">] Reſtat ergo, ut ſolius puncti, quod eſt in ſuperficie
              <lb/>
            uiſus, forma reflectatur à ſpeculo per perpendicularem, & uideatur in proprio imaginis loco, pro-
              <lb/>
            pter eius cum alijs punctis continuitatem.</s>
            <s xml:id="echoid-s8009" xml:space="preserve"/>
          </p>
        </div>
        <div xml:id="echoid-div308" type="section" level="0" n="0">
          <head xml:id="echoid-head323" xml:space="preserve" style="it">20. Sipars lineæ reflexionis, intra peripheriam circuli (qui eſt communis ſectio ſuperficie-
            <lb/>
          rum reflexionis & ſpeculi ſphærici conuexi) continuatæ, æquetur ſemidiametro eiuſdem peri-
            <lb/>
          pheriæ: imago intra ſpeculum uidebitur. 24 p 6.</head>
          <p>
            <s xml:id="echoid-s8010" xml:space="preserve">AMplius:</s>
            <s xml:id="echoid-s8011" xml:space="preserve"> g a, g b ſint lineæ à centro uiſus ductæ, contingentes ſphæram:</s>
            <s xml:id="echoid-s8012" xml:space="preserve"> & ſignetur circulus, ſu
              <lb/>
            </s>
          </p>
        </div>
      </text>
    </echo>