Bošković, Ruđer Josip
,
Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium
Text
Text Image
Image
XML
Thumbnail overview
Document information
None
Concordance
Notes
Handwritten
Figures
Content
Thumbnails
Table of handwritten notes
<
1 - 4
[out of range]
>
<
1 - 4
[out of range]
>
page
|<
<
(89)
of 389
>
>|
<
echo
version
="
1.0RC
">
<
text
xml:lang
="
la
"
type
="
free
">
<
div
type
="
section
"
level
="
0
"
n
="
0
">
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
pb
o
="
89
"
file
="
0141
"
n
="
141
"
rhead
="
PARS SECUNDA.
"/>
currunt, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quadratum velocitatis vel augent, vel minuunt
<
lb
/>
quantitate ſibi proportionali.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">195. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Utcunque magna ſit velocitas, qua dimoveantur a di-
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0141-01
"
xlink:href
="
note-0141-01a
"
xml:space
="
preserve
">Acceſſum de-
<
lb
/>
bere ſiſti ſaltem
<
lb
/>
a primo arcu
<
lb
/>
repulſivo, re.
<
unsure
/>
<
lb
/>
ceſſum poſſe
<
lb
/>
haberi in inſi-
<
lb
/>
nitum: caſus
<
lb
/>
notabilis exi-
<
lb
/>
guæ differen.
<
lb
/>
tiæ velocitatis
<
lb
/>
ingentis.</
note
>
ſtantia limitum illa duo puncta, utcunque validos inveniant
<
lb
/>
arcus conſpirantes cum velocitatis directione, ſi ad ſe invicem
<
lb
/>
accedunt, debebunt utique alicubi motum retro reſlectere, vel
<
lb
/>
ſaltem ſiſ
<
unsure
/>
tere, quia ſaltem advenient ad diſtantias illas mini-
<
lb
/>
mas, quæ reſpondent arcui aſymptotico, cujus area eſt capax
<
lb
/>
extinguendæ cujuſcunque velocitatis utcunque magnæ. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">At ſi re-
<
lb
/>
cedant a ſe invicem, ſieri poteſt, ut deveniant ad arcum ali-
<
lb
/>
quem repulſivum validiſſimum, cujus area ſit major, quam o-
<
lb
/>
mnis exceſſus ſequentium arearum attractivarum ſupra repulſi-
<
lb
/>
vas, uſque ad languidiſſimum illum arcum poſtremi
<
lb
/>
<
unsure
/>
cruris gra-
<
lb
/>
vitatem exhibentis. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Tum vero motus acquiſitus ab illo arcu
<
lb
/>
nunquam poterit a ſequentibus ſiſti, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">puncta illa recedent a ſe
<
lb
/>
invicem in immenſum; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">quin immo ſi ille arcus repulſivus cum
<
lb
/>
ſequentibus repulſivis ingentem habeat areæ exceſſum ſupra ar-
<
lb
/>
cus ſequentes attractivos; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">cum ingenti velocitate pergent pun-
<
lb
/>
cta in immenſum recedere a ſe invicem; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">licet ad initium e-
<
lb
/>
jus tam validi arcus repulſivi deveniant puncta cum velocitati-
<
lb
/>
bus non parum diverſis; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tamen velocitates receſſuum poſt no-
<
lb
/>
vum ingens illud augmentum erunt parum admodum diſcrepan-
<
lb
/>
tes a ſe invicem: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">nam ſi ingentis radicis quadrato addatur
<
lb
/>
quadratum radicis multo minoris, quamvis non exiguæ; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ra-
<
lb
/>
dix extracta
<
gap
/>
x ſumma parum admodum differet a radice prio-
<
lb
/>
re.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">196. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Id quidem ex Euclidea etiam Geometria manifeſtum
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0141-02
"
xlink:href
="
note-0141-02a
"
xml:space
="
preserve
">Demonſtratio
<
lb
/>
admcdum ſim-
<
lb
/>
plex.</
note
>
ſit. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Sit in ſig. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">20 A B linea longior, cui addatur ad perpen-
<
lb
/>
diculum BC, multo minor, quam ſit ipſa; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tum centro A,
<
lb
/>
intervallo AC, ſiat ſemicirculus occurrens AB hinc, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">inde
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0141-03
"
xlink:href
="
note-0141-03a
"
xml:space
="
preserve
">Fig. 20.</
note
>
in E, D. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Quadrato AB addendo quadratum BC habetur
<
lb
/>
quadratum AC, ſive AD; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">tamen hæc excedit præceden-
<
lb
/>
tem radicem A B per ſolam B D, quæ ſemper eſt minor,
<
lb
/>
quam BC, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">eſt ad ipſam, ut eſt ipſa ad totam BE. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Ex-
<
lb
/>
primat AB velocitatem, quam in punctis quieſcentibus gigne-
<
lb
/>
ret arcus ille repulſivus per ſuam aream, una cum differentia o-
<
lb
/>
mnium ſequentium arcuum repulſivorum ſupra omnes ſequentes
<
lb
/>
attractivos: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">exprimat autem BC velocitatem, cum qua adveni-
<
lb
/>
tur ad diſtantiam reſpondentem initio ejus arcus: </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">exprimet AC
<
lb
/>
velocitatem, quæ habebitur, ubi jam diſtantia evaſit major, & </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">
<
lb
/>
vis inſenſibilis, ac ejus exceſſus ſupra priorem AB erit BD,
<
lb
/>
exiguus ſane etiam reſpectu BC, ſi BC fuerit exigua reſpe-
<
lb
/>
ctu AB, adeoque multo magis reſpectu EB; </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">& </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">ob eandem
<
lb
/>
rationem perquam exigua area ſequentis cruris attractivi in-
<
lb
/>
gentem illam jam acquiſitam velocitatem nihil ad ſenſum mu-
<
lb
/>
tabit, quæ permanebit ad ſenſum eadem poſt receſſum in im-
<
lb
/>
menſum.</
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
"/>
</
p
>
<
p
>
<
s
xml:space
="
preserve
">197. </
s
>
<
s
xml:space
="
preserve
">Hæc accident binis punctis ſibi relictis, vel impulſis
<
lb
/>
<
note
position
="
right
"
xlink:label
="
note-0141-04
"
xlink:href
="
note-0141-04a
"
xml:space
="
preserve
">Quid accidat</
note
>
</
s
>
</
p
>
</
div
>
</
text
>
</
echo
>