Ibn-al-Haitam, al-Hasan Ibn-al-Hasan; Witelo; Risner, Friedrich, Opticae thesavrvs Alhazeni Arabis libri septem, nunc primùm editi. Eivsdem liber De Crepvscvlis & Nubium ascensionibus. Item Vitellonis Thuvringopoloni Libri X. Omnes instaurati, figuris illustrati & aucti, adiectis etiam in Alhazenum commentarijs, a Federico Risnero, 1572

Page concordance

< >
Scan Original
51 45
52 46
53 47
54 48
55 49
56 50
57 51
58 52
59 53
60 54
61 55
62 56
63 57
64 58
65 59
66 60
67 61
68 62
69 63
70 64
71 65
72 66
73 67
74 68
75 69
76 70
77 71
78 72
79 73
80 74
< >
page |< < (135) of 778 > >|
141135OPTICAE LIBER V. [per 31 p 1] & concurrat cum linea h n in puncto h [cõcurret autem per lemma Procli ad 29 p 1. ]
Erit igitur [per 29 p 1] angulus n g d æqualis angulo g h a:
ſed an-
47[Figure 47]h a b e g p d z n q gulus n g d æqualis eſt angulo a g h [ergo per 1 ax angulus g h a
æqualis eſt angulo a g h.
] Quare [per 6 p 1] duo latera a g, h a
ſunt æqualia.
Igitur [per 7 p 5] proportio a h ad g d, ſicut a g ad
eandem.
Sed proportio a h ad g d, ſicut a n ad d n [per 4 p 6:
ſunt enim triangula a h n, d g n æquiangula per 29 p 1, & quia an-
gulus ad n communis eſt utrique triangulo.
] Quare [per 11 p 5]
a n ad d n, ſicut a g ad g d:
Igitur [per 16 p 5] proportio a n ad
a g:
ſicut d n ad d g: Sed a n eſt maior a g: [per 19 p 1] quia reſpicit
angulum maiorem recto in triangulo a g n [rectus enim eſt, ut pa-
tuit, e g n.
] Igitur d n maior d g: quod eſt propoſitum.
18. Si in ſpeculo ſphærico conuexo perpendicularis incidentiæ
ſecetur à lineis reflexionis: & ſpeculum in reflexionis puncto tan-
gente: erit, ut tota perpendicularis ad inferum ſegmentum: ſic ſu-
perum ad intermedium. Et pars perpendicularis inter punctum
contingentiæ, & peripheriam, communem ſectionem ſuperficie-
rum reflexionis, & ſpeculi, erit minor eiuſdem peripheriæ ſemidia
metro. 12. 14 p 6.
AMplius: dico quòd linea ducta à fine contingentiæ, qui eſt e, uſque ad ſphæram perpendicu
lariter, id eſt e f, pars lineæ e n minor eſt ſemidiametro.
Sit f punctum, in quo a n ſecat ſu-
perficiem ſphæræ.
Dico ergo, quòd e f minor eſt n f. Quo
48[Figure 48]a h b e g p f d z n q niam ut dictum eſt [proximo numero] proportio a g ad g d, ſicut
a e ad e d:
ſed a n ad d n, ſicut a g ad g d: Igitur [per 11 p 5] a n
ad d n, ſicut a e ad e d:
Igitur [per 16 p 5] a n ad a e, ſicut d n ad
d e:
ſed [per 9 ax] a n maior a e. Quare d n maior d e: quare
d n maior d f:
quare n f maior e f: quod eſt propoſitum.
19. Sirecta linea ab uno uiſu ſit perpendicularis ſpeculo ſphæ-
rico conuexo: unum ipſi{us} punctum, in quo uiſ{us} ſuperficiem ſe-
cat, ab uno ſpeculi puncto, in quod cadit, ad eundem uiſum refle-
ctetur. 10 p 6.
AMplius: ſit g centrum uiſus: d centrum ſphæræ: d z g per-
pendicularis à centro uiſus a d ſphæram.
Dico, quòd nullius
puncti forma reflectitur per hãc perpendicularem, niſi pun-
cti eius, quod eſt in ſuperficie uiſus.
Punctorum enim formæ poſt
centrum uiſus ſum ptorum non reflectuntur per eam, propter cauſ-
ſam ſupradictam [13 n.
] Similiter nec puncta inter ſuperficiem ui-
ſus & ſpeculum ſumpta.
Dico etiam, quòd nullum punctum huius
perpendicularis reflectitur ab alio puncto ſpeculi.
Si enim dicatur,
quòd ab alio puncto:
ſit illud punctum a: erit
49[Figure 49]x e g k z a d linea g a linea reflexionis:
& à puncto illo in-
telligamus lineam ad a, quæ eſt linea, per quã
mouetur forma:
& includunt hæ duæ lineæ
angulum ſuper a:
quem quidem angulum ne-
ceſſariò diuidet per æqualia diameter d a, cum
ſit perpẽdicularis ſuper punctum a.
Quia per-
pendicularis diuidit angulum ex linea motus
formę & linea reflexiõis, per ęqua [per 13 n 4.
]
Etita diameter d a concurret cum perpendicu
lari g d, inter punctum ſumptum & g.
Et ita
duæ lineæ rectæ in duobus punctis concur-
rent, & ſuperficiem includent [contra 12 ax:
] Reſtat ergo, ut ſolius puncti, quod eſt in ſuperficie
uiſus, forma reflectatur à ſpeculo per perpendicularem, & uideatur in proprio imaginis loco, pro-
pter eius cum alijs punctis continuitatem.
20. Sipars lineæ reflexionis, intra peripheriam circuli (qui eſt communis ſectio ſuperficie-
rum reflexionis & ſpeculi ſphærici conuexi) continuatæ, æquetur ſemidiametro eiuſdem peri-
pheriæ: imago intra ſpeculum uidebitur. 24 p 6.
AMplius: g a, g b ſint lineæ à centro uiſus ductæ, contingentes ſphæram: & ſignetur circulus, ſu

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index