Bošković, Ruđer Josip, Theoria philosophiae naturalis redacta ad unicam legem virium in natura existentium

List of thumbnails

< >
141
141 (89)
142
142 (90)
143
143 (91)
144
144 (92)
145
145 (93)
146
146 (94)
147
147 (95)
148
148 (96)
149
149 (97)
150
150 (98)
< >
page |< < (90) of 389 > >|
14290THEORIÆ in recta, qua junguntur, cum oppoſitis velocitatibus æqali-
11binis punctis,
cum ſunt ſola,
quid poſſit acci.
dere actionibus
aliorum exter-
nis.
bus, quo caſu etiam ſacile demonſtratur, punctum, quod illo-
rum diſtantiam bifariam ſecat, debere quieſcere;
nunquam in
hiſce caſibus poterit motus extingui in adventu ad diſtantiam
limitis cohæſionis, &
multo minus poterunt ea bina puncta con-
ſiſtere extra diſtantiam limitis cujuſpiam, ubi adhuc habeatur
vis aliqua vel attractiva, vel repulſiva.
Verum ſi alia externa
puncta agant in illa, poterit res multo aliter ſe habere.
Ubi
ex.
gr. a ſe recedunt, & velocitates receſſus augeri deberent in
acceſſu ad diſtantiam limitis cohæſionis;
poteſt externa com-
preſſio illam velocitatem minuere, &
extinguere in ipſo ap-
pulſu ad ejuſmodi diſtantiam.
Poteſt externa compreſſio coge-
re illa puncta manere immota etiam in ea diſtantia, in qua ſe
validiſſime repellunt, uti duæ cuſpides elaſtri manu compreſſæ
detinentur in ea diſtantia, a qua ſibi relictæ ſtatim recederent;
& ſimile quid accidere poteſt vi attractivæ per vires externas
diſtrahentes.
22Si limites ſint
a ſe invicem re.
moti, mutata
multum diſtan.
tia rediri retro:
ſecus, ſi ſint
proximi.
198. Tum vero diligenter notandum diſcrimen inter caſus
varios, quos inducit varia arcuum curvæ natura.
Si puncta
ſint in diſtantia alicujus limitis cohæſionis, circa quem ſint ar-
cus ampliſſimi, ita, ut proximi limites plurimum inde diſtent,
&
multo magis etiam, quam ſit tota diſtantia proximi citerio-
ris limitis ab origine abſciſſarum;
tum poterunt externa vi com-
primente, vel diſtrahente redigi ad diſtantiam multis vicibus
minorem, vel majorem priore ita, ut ſemper adhuc conentur
ſe reſtituere ad priorem poſitionem recedendo, vel accedendo,
quod nimirum ſemper adhuc ſub arcu repulſivo permaneant,
vel attractivo.
At ſi ibi ſrequentiſſimi ſint limites, curva ſæ-
piſſime ſecante axem;
tum quidem poſt compreſſionem, vel
diſtractionem ab externa vi ſactam, poterunt ſiſti in multo mi-
nore, vel majore diſtantia, &
adhuc eſſe in diſtantia alterius
limitis cohæſionis ſine ullo conatu ad recuperandum priorem lo-
cum.
199. Hæc omnia aliquanto fuſius conſiderare libuit, quia in
33Superiorum u-
ſus in Phyſica.
applicatione ad Phyſicam magno uſui erunt infra hæc ipſa,
&
multo magis hiſce ſimilia, quæ maſſis reſpondent habentibus
utique multo uberiores caſus, quam bina tantummodo habeant
puncta.
Illa ingens agitatio cum oſcillationibus variis, & mo-
tibus jam acceleratis, jam retardatis, jam retro reſlexis, fer-
mentationes, &
conſlagrationes exhibebit: ille egreſſus ex in-
genti arcu repulſivo cum velocitatibus ingentibus, quæ ubi jam
ad ingentes deventum eſt diſtantias, parum admodum a ſe in-
vicem differant, nec ad ſenſum mutentur quidquam per im-
menſa intervalla, luminis emiſſionem, &
propagationem uni-
formem, ac ferme eandem celeritatem in quovis ejuſdem ſpeciei
radio ſixarum, Solis, flammæ, cum exiguo diſcrimine inter
diverſos coloratos radios;
illa vis permanens poſt compreſſio-
nem ingentem, vel diſtractionem, elaſticitati explicandæ

Text layer

  • Dictionary

Text normalization

  • Original

Search


  • Exact
  • All forms
  • Fulltext index
  • Morphological index